Էպիգրամներ և ֆելիետոններ
Էպիգրամներ և ֆելիետոններ
Էպիգրամներ և ֆելիետոններ
ԷՊԻԳՐԱՄ-ՁՈՆ
Հերիքնազ Հայրապետյան (ք. Երևան).
- Խմել եմ «Լուսաստղ» օղի, շահել... ավտոմեքենա...
(Հ1 հեռուստաալիքի եթերից)
Հայրապետյա՛ն Հերիքնազ,
Հերիք` այդպես... պարծենաս,
Որ խմում ես դու օղի`
«Լուսաստղ», թե` խաղողի։
Նույնիսկ... ավտո՞ ես շահել`
Էլ ինչո՞ւ միշտ չխմել,
Անվերջ շահով չտարվել...
Իսկ վերջո՞ւմ... ի՞նչ... վթարվե՞լ...
Արդեն ո՞ւշ է խելքի գալ,
Թե՞ չես ուզում հավատալ,
Որ օղի կոնծելուց բացի
Շա՜տ գործեր կան կանացի...
17.09.02, Ստեփանակերտ
ԼԵՆԻՆԻ ԺՊՏԱՑՈՂ ԴԻՄԱՆԿԱՐԻ ԱՌԱՋ
Ժպտում ես` ժպտա,
Ժպի՜տդ բարի,
Խղճո՜ւկ խեղկատակ
Մեր թշվառ դարի՛...
1989, Ստեփանակերտ
PARODIA ՀՈՎՀ. ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ
«ԵՐԿՈՒ ՇԻՐԻՄ ԻՐԱՐ ԿԻՑ...» ՔԱՌՅԱԿԻ
Է՜յ, շիրիմնե՛ր իրար կից,
Հավերժական լուռ դրկից,
Ի՞նչ եք թախծում դուք այդպես`
Թե ի՜նչ տարաք աշխարհից։
Լավ է` խորհեք ա՛յն մասին,
Թե ձեր թողած աշխարհից
Ի՜նչ է, արդյոք, մնում ինձ...
07.09.82, Ստեփանակերտ
ԲԱՅՑ` ՀԱՎԱՏՈՒՄ Է...
Խեղճ Քաջ-Նազարն էլ կոմունիստ գրվել,
Դրոշը փոխել, ընկել է ճամփա,
Շատ է գնացել, թե քիչ` ո՞վ գիտե,
Բայց կոմունիզմը չկա ու չկա։
Չկա ու չկա։ Բայց գնում է դեռ`
Հյուծվել է Նազարն, հյուծվել է էշը,
Եվ... հավատում է, որ... տեղ կհասնի,
Թեև չի անցել դեռ... ճամփակեսը...
1990, Ստեփանակերտ
ԲԵՄԻ ՎՐԱ
(Ֆելիետոնի փոխարեն)
Բեմի վրա համբուրվեցին աղջիկն ու տղան`
Եվ պտտվեց բամբասանքը բերանից բերան։
Ու մի գիշեր նրանք ծածուկ գյուղից հեռացան,
Հեռու ու մեծ մի քաղաքում դարձան դերասան։
Իսկ երբ մեկ-մեկ գյուղ են գալիս կարոտով անհուն,
Եվ գյուղի հետ նախկին սիրով լուռ <<ողջագուրվում>>,
Գյուղը հրճվում ու ծփում է սիրով անսահման,
Չէ՞ որ արդեն ունի հայտնի երկու դերասան...
20.08.82, Ստեփանակերտ
ՏՐԻՈԼԵՏ-ԱՆԿԱՄ
Մի ինքնագոհ «խայամամոլի»
Ինչո՞ւ գայթի նա՛ քեզ, ոմն` Օմար,
Թեկուզ հանճար լինի, Խայա՛մ անգամ,
Երբ մենք Չարե՛նց ունենք պայծառ այսքան,
Ինչո՞ւ գայթի նա՛ քեզ, ոմն` Օմար...
Թեկուզ անցնի միլիոն տարի անգամ,
Պիտի ապրի այսպես անհաս ու հար...
...Ինչո՞ւ գայթի նա՛ քեզ, ոմն` Օմար,
Թեկուզ հանճար լինի, թեկուզ` Խայամ։
ԷՊԻԳՐԱՄ-ՏՐԻՈԼԵՏ
Հուսով եմ` դու քեզ ճանաչեցիր...
Չէի՛ մեղանչի ես քո առաջ,
Թեկուզ լինեի՛ր դու գեներալ,
Եվ դեռ... կուզեիր ընկե՞ր մնալ`
Չէի՛ մեղանչի ես քո առաջ։
Դու նե՛նգ ես, ագահ ու ոխակա՛լ,
Գոռո՛զ ես, դաժա՛ն, բռի՛ ես` ա՛րջ,
Չէի՛ մեղանչի ես քո առաջ,
Թեկուզ լինեիր և... գեներա՛լ...
24.03.96, Ստեփանակերտ
ԷՊԻԳՐԱՄ-ՊԱՏԱՍԽԱՆ
Ֆ.Կ.-ին
Իզո՜ւր ես դու արևի հետ
Վիճում, խե՜ղճ ճրագ...
Քանի՜¬քանի ճրագներ են
Վառվել ու մարել,
Իսկ արևը, դե` տեսնում ես,
Ապրո՜ւմ է դարեր։
1977, Դիլիջան
ԲՐԻԳԱԴԱՎԱՐԻ ՄԵՆԱԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆԸ
(Լճացման հանրահայտ տարիների հուշ)
րջկենտրոնի պետտնտեսությունում եմ աշխատում,
Շա՜տ բանվոր է հիմա ինձ մոտ օրվա հաց վաստակում։
Բրիգադավար եմ կարգին, դե, ղեկավար մարդ եմ,
Ո՞վ կարող է իմ հասցեին ասել կոպիտ բառեր։
Մեր բարեխիղճ աշխատանքով անուն հանել մարզում,
Հեշտ ենք մենք լավ աշխատանքի արդյունքները մարսում։
Բանվորներս թող աշխատեն` նրանց փառք ու ծափեր...
Իսկ ես նստեմ հաշտ ու հանգիստ` առանց քրտինք թափել։
Մեկ է, լինեմ թե չլինեմ` գնալու է գործը,
(Այդ է ցուցում իմ մի քանի տարիների փորձը)։
Նստեմ հանգիստ, տեսնեմ ինչպես բանվորներիս խաբեմ,
Կտրեմ նրանց կոպեկները ու... ճաղատս շփեմ։
Շատ եմ ատում կարդացողին ու նախանձում թաքուն
Նրան, ով իմ բրիգադում գրքով աչք է բացում։
Ու... չեմ ներում ընչաքաղցին` սնանկությունն հոգու,
Բայց ծննդյան իմ օրվանից ունեմ երկու... անուն։
Երկու անունն ինչի՞ս է պետք, չէ՞ որ մեկն էլ բավ է,
Մեկ լավ անունն երկու վատից հազար անգամ լավ է։
Բայց ի՞նչ արած` անձս, խիղճս ես տանուլ եմ տվել
Այն ժամանակ, երբ մեկի տեղ երկանուն եմ առել։
Ու, չգիտեմ, (պատասխանե՛ք, խնդրում եմ, իմ հարցին),
Ընչաքաղց եմ թեև մի քիչ ու սնանկ եմ կարգին,
Ե՛վ մեքենա, և՛ փող ունեմ ազնիվ ( ՞) աշխատանքով,
Ասացե՛ք ինձ, խնդրում եմ, ես երջանի՞կ եմ արդյոք...
15.08.82, Ստեփանակերտ
«ՈՒՍՈՒՑԻՉԸ»
(Ֆելիետոնի փոխարեն)
Երկու ամիս էր` ինչ ավարտեց,
Գործուղվեց դպրոց` աշխատանքի։
Դպրոցը մեծ էր,
Ձգտումը` մեծ։
Առաջին անգամ մտավ դպրոց,
Եվ հենց առաջին դասաժամին,
Դասագրքերը երբ որ տեսավ,
Վերցրեց, թերթեց անմիջապես։
- Այս ի՜նչ գրքեր են` գեղեցի՜կ, լա՜վ,-
Վրա տվեց նա չտեսի պես,-
Այսպիսի գրքեր եթե կային`
Ինչո՞ւ բուհում մեզ չէին տալիս։
Նման գրքերով բուհն անպայման
Մենք կավարտեինք... կես ժամկետում։
Եվ այս գրքերից կարելի է
Կշտանալ... նույնիսկ դեռ չընթերցած...
- Ի՞նչ,
Այդպե՞ս,
Մի՞թե...
Ասացե՛ք, խնդրեմ,
Գիրքն... ուտելի՞ք է, թե՞ գիտելիք...
Նա կմկմում է, բայց չի կարմրում.
- Դե, ինչպե՞ս ասեմ,
Դա` արդեն... նայած գրքին...
17.03.82, Ստեփանակերտ
ԻԲՐԵՎ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
Գիրք ունենալը ոչինչ չի հուշում։
Սովորել է պետք։
Երբ գիրքը ունես դու,
Բայց չես բացում`
Էլ ունենալդ պե՞տք է արդյոք...
17.03.82, Ստեփանակերտ
ՊԱՐԶԱՄԻՏ ԶՐՈՒՅՑ
- Արդեն մի ժամ է` կանգնել ես լուռ,
Ո՞ւմ ես դու այդպես լուռ սպասում...
- Սպասում եմ ես` իսկ նա չկա,
Սակայն անպայման պիտի որ գա։
- Բանաստեղծո՞ւմ ես...
- Հեշտ է ասել,
Հապա մի փորձի՛ր բանաստեղծել...
- Ու ապրում ես դու միայն հանգո՞վ...
- Նախ` կյանքում պետք է ապրել... կյանքով,
Նոր միայն հանգի մասին խորհել,
Կյանքը հանգի հետ համատեղել։
Թող աշխարհն ապրի հանգ ու վանկով,
Իսկ մենք` այսօրվա մեր այս կյանքով։
«Բանաստեղծելը»... հեշտ է ասել,
Սակայն... դժվար է բանաստեղծել...
...Ու, ընթերցո՛ղ իմ, մի զարմանա,
Որ մեր առօրյա հոգսը թողել,
Անգամ զրույցը այս պարզամիտ
Ես որոշել եմ... հանգավորել...
21.06.82, Ստեփանակերտ
ԷՊԻԳՐԱՄ
N-ին
Ի՜նչ ես անվերջ մտածում,
Տխուր ես ու գլխիկոր,
Նրա մասի՞ն ես թախծում
Այդպես անվերջ, օրերով։
Քեզ թվում է, թե նրա
Արատները կիմանա՞ն...
Զզվելի է ողջն այս, գա՛ղջ,
Դժվար թե քեզ հասկանան...
15.07.93, Ստեփանակերտ
«ԱՆՀԱՄԲԵՐԸ»
Դրսից ինչ որ մեկը կրկին
Բախում է իմ լուսամուտը,
Լուսամուտից սակայն դեռ չեն
Տարբերակվում լույսն ու մութը։
Ու չգիտեմ` թողնեմ նե՞րս գա,
Թե՞ սպասեմ լույսը բացվի,
Սակայն մինչև լուսանալը
Նա դռան մոտ լուռ կսպասի՞։
Ի՞նչ իմանաս, գիշերվա մեջ
Ի՞նչ է կորցրել, որ չի գտնում,
Լույսը բացվի` գնամ փնտրեմ,
Էլ ի՞նչ է զուր գլուխ տանում։
...Չի համբերում սակայն... քամին,
Հա՛ բախում է լուսամուտը։
Իսկ իրարից դեռ բաժանվել
Չեն կամենում լույսն ու մութը։
25.07.93, Ստեփանակերտ
ՄՏԱՀՈԳՈՒԹՅՈՒՆ
Ի՞նչ է կարդվում քո աչքերից տխրածոր,
Ո՞վ է գողի «գողացածը» գողանում,
Եվ ինչո՞ւ է` քեզ են նայում կասկածով,
Երբ ուրիշն է գողոնն ազատ գրպանում։
Ո՞վ է հայտնում հազարների մասին կեղծ
Ու նայում քո աչքերի մեջ անվարան...
...Ինչպե՞ս գտնել արդարացման ելևէջ,
Ինչպե՞ս գտնել արդարացի պատասխան։
08.07.93, Ստեփանակերտ
ՂԱՐԱԲԱ՜ՂՍ...
Բարբառային տարբերակ
Գրել եմ արցախյան առաջին հանրահավաքների անմիջական տպավորությունների տակ, ժողովրդիս պարզ մտածողությամբ, որ եթե խնդրենք` Մոսկվան անմիջապես Արցախը կմիացնի Մայր-Հայաստանին։ Չէինք ակնկալել այսօրվա պատերազմը...
Հեղինակ
27.02.94, Ստեփանակերտ
Ղարաբաղը հայոց վեղն ա,
Հայոց աշկէն մաչի յեղն ա,
Հայոց անթէղ կրակ-պօղն ա,
Ամմա հայոց մաշկեն հօռռը
Նրա տյօղն ա։
Հի՞նչ անե խեղճ Ղարաբաղըս`
Լյուզին` օրիշ,
Խօսքը` օրիշ,
Հայոց սրտէն էնքան մօտէ,
Բայց հայ տանան հեռու տե՛ղ ա։
Ու հըվաքվեց ժողովուրթը`
Միտինգ ըրեն մեծ ու կյուճուր,
Բանվօր,
Քաղվօր,
Թա` բօ՛լ-հէրիք.
Յեկեքյ մինին ղարկէնք Մոսկօվ։
Յէր կաց քյինա՛, Գա՛բօ ապա,
Մոսկօվու մեծ թաքավերեն
Մեր դյարդերը պատմե մին-մին,
Թող ճար անէ...
...Գա՛բօ ապան քեցավ Մոսկօվ,
Մոսկօվու մեծ թաքավերեն
Ասեց.
- Տյու մեր թաքավերնըս`
Կյանքըտ հազար տարավ ինի,
Տիյեր Աստուծ, տուվեր տյուվըս,
Ղարաբաղցուն հույսը տյուվըս։
Ժողովուրթես տեղը նեղ ա,
Լյուզին` օրիշ,
Խօսքը` օրիշ,
Հայոց սրտէն էնքա՜ն մօտէ,
Բայց հայ տանան հեռո՜ւ տէղ ա։
Ղարաբաղըս օ՜րիշ վէղ ա...
Ղարաբաղըս անթէղ-պօղ ա,
Քանի՞ մընա մօխրեն տակեն,
Քանի՞ մընա տյօղը սըրտում `
Օրիշ խօսքավ,
Օրիշ լյուզվավ։
Յէ՛ք, Մոսկօ՛վու մեծ թաքավեր,
Մեր էս դյարդան մեզ ըզադէ,
Մունք մեր վէղէն տարը տյէռնանք,
Մունք մեր թանէն,
Մեր թըցանէն տարը տյէռնանք,
Վէր մեր հացը օրիշ չօտէ,
Ժողովուրթըս էլ` լյաց չօտէ...
Մոսկօվու մեծ թաքավերը ասէց.
- Գա՛բո ապա, բօ՛լա,
Յէս տէղյակըմ էտ պենէրան,
Տա էն Ըստալին-գյօռբագյօռին
Փռնած պենն ա։
Քյինա ա՛սէ ժողովուրթէտ`
Թօղ տէմ կէնա,
Հէսա կյամում` իմ զորքավըս
Ղարաբաղըտ օրիշ լյուզվա,
Օրիշ խօսքա ազադ անէմ։
Թօղ հայ խօսքը թէվ յօր օնէ`
Ղարաբաղա սարէրըն իննի,
Հինչ տէղ ցավ կա` դա՛րման անէ,
Հինչ տեղ չօռ կա` քըշի տա՛ նէ...
17.02.88, Ստեփանակերտ