ոչ ամուսնույն ստացվածքը։ Ոչ նախաձեռնության իրավունք ոԼնի, ոչ կամք, ոչ իշխանություն, ոչ ալ բողոքելու թույլտվոլ* թյւոսն՝ երբ սիրտը կար յունի, երբ միտքը կապստամբի է Ամե֊ նայն բողոք հափշտակված իբավանցը նկատմամբ՝ ոճիր մ՝ Է* յուր բաժինն Է լռությունը։ Վայելից մասին այրն յ\ուր վրա բացարձակ առավելություն, իսկ պատժո մասին հավասարություն ոսնի, մանավանդ կնոջ համար առավելություն իսկ կա պատժվելու մասին։
Օրենքը ներումն կը շնորհե արանց մ,ոլությանց, մինչդեռ կնոջ ամենափոքրիկ հանցանքը կը պատժե խստիվ։ Օրենք կը փոխվին ղանւաղան ճյուղերու մեջ՝ կը շնորհեն կամ կը սանդա՛հարեն ըստ հարկին, րայց կնոջ վերաբերյալ բարոյական ըս֊ կրէյբոէնքր նայ)ւր մնաց միշտ, այռինքն այրն անձնիշխան, կինն ստրուկ։
Այն մեծ սկզբունքն, որ եվր\ոպական աշխարհին մեջ կո հռչակվինճ այսինքն աղա տ ութ յան և հավասարության սկըք1~ բոմեքները, պարզապես ահագին բառեր են։ Ի՞նչ տեսակ հա֊ վասարություն Է այդ որ առ ոտս արանց կը դնե մարդկության կես մասը, ի նչ Է այդ ազատությունն որ կը զրկե կինը բ\ողո֊ քերու, գործելու, ձեռնարկելու կարողութենեն։ Ի՞նչ Է այդ ուժն որ կրսե արանց, ((Գ\ործե՚ աներկյուղ, ազատ ես)), իսկ կանանց՝ «Շղթաներդ փայփայե՛ անմռունչ))։ Չէ՞ այդ բռնության ուժն որ անձին կը հատկացնե ինչ որ յուր ստա ցվածքը չէ և կը վա֊ յելե զայն։ Ի՞նչ փույթ իրեն եթե հափշտակություն մ* է ըրածնք ի*\նչ փույթ այլոց արտասուքն և տառապանքը, և այն ցասումն որ կր մռնչե առանց սակայն ձայնը բարձրացնել կարենալու, զի լռելու պիտի հարկադրեն այդ հանդուգն բերաննՀ ըսելով♦ «Մեղմե ձայնգ, զի կին ես դու, և չէ տրված քեզ վայելել ինչ որ մեր առանձին սեփականությունն է* խնամե՛ զավակներդ, ծառայե՛ մեր հաճոյից))։ Այս պայմաններոլ մեջ, այս բաբո-յա կան նվաստ ճնշման ներքև է, ճնշում որ զկին կա յլակերպն, որ մարդիկ կը դւ՚ւտեն կանանց բանականության, սրտին, կարողության, հանգամանւսց և կրիցն աստիճանը, և կարձակեն անոր դեմ աղետալի վճիռը. խեղճ մարդկություն։
Երբ հավասարությունը տիրե երկու սեռին մեջ, այսինքն վայելից և պատժո, աշխատության և վարձատրության հավսւ–
105
