Թումանյանի թարգմանական ժառանգության երրորդ (հ ամենամեծա– քանակ յ բաժինը կազմում են բուն իմաստով թարգմա).. անները։ Այս խմբի մեջ մտնում են մի քանի պատմվածք և արձա։լ բանաստեղծություն (Լ. Տոլստոյի, Տուրգենևի, Մա մին֊ Սի բիր յակի, Ռասպեի և այլոց), ինչպես նաև չափածո թարգմանությունների մեծ մասը։ Այս դեպքում արդեն թարգման չի հիմնական խնդիրն Է եղել տվյալ ստեղծագործության իմաստի ե գեղարվեստական կառուցվածքի հավատարիմ (բայց ոչ երբեք ստրկորեն ճշգրիտ) վերարտադրությունը։ Ինչքան Էլ թարգմանվող երկերի ընտրությունը պայմանավորված Էր նրա սեփական ստեղծագործական մզումներով, բայց Թումանյանը երբեք չի ձգտել բնադրի իմաստը վախել իր անձնական վերաբերմունքն ու ըմբռնումներր ա րաահա յտելոլ համար (բացառություն կ կազմում, թերևս, միայն Լերմոն տ.- մ ր օԻղձ» բանաստեղծության թարգմանությունը, որն այդ պատճառով Էլ է՛ ՛՛լել Է փոխագրություն)։ Ակղրից ևեթ տարերայնորեն, իսկ 90-։ս!1ս;ն թթ, վերքից միանգամայն գիտակցաբար Թուման յանր դավանում Էր ււեալքատական րարգմ անութ յան սկզբունքը։ Րսկ գա ե)։թագբ։։ւ.մ Է, ամենից առաք, հավատարմություն բնագրին, նրա գեղարվեստական կառուցվածքի ճիշտ բմ բոնում ու վերակերտում մի տղ ւեզվի միջոցներով։ Թարգմանության ռեալիստական սկըզ– րունքների լիարժեք տ իր ա ։ղ ե ։՚:ման Թումանյանր հասավ երկու դարերի սահ– մանագտխին։ Դա կոնկրետ ։.:■ ՚աւահա յտութ յուննեբից մեկն Էր նրա ստեղծագործության սՒ~ ո1ւ ա I ի ս տ ։■ ՚; ւ՚ն մեթոդի լիակատար հաղթանա .'••/:, ՛՝!՛/>, կարելի Է ասել, 90 - ա կան թթ. Թուման յանի գրական զարգացման հիմնական բովանդակությունն Էր։ Ս,յ՚.է առումով ամենից ցայտուն օրին ա ՚■ ւ. ՝;, ո ,՚ւ, անշուշտ, :;■ ■ւշկինյան երերս բալլադների («Օլեդի երդը», «Ջրահեղձը» I » հ:.չակէ-յվ,-:ր «Զմեովա իրիկունի» թարգմանւոթ յոլ ննԱրն են։ են՛,,;։» գների թարգման։։։՛՛, լան մեջ հա ւ բանաստեղծը զարմանալի հարս։ զա ։ո ՛՛; թ յա մ բ վերստ հո* ել Է ."՛/.՛.՛;՝/՛/? •<:„•?/ բնագրերի աղ լյա լին և պատմական բոլոր Էա– ՚ ■ ::՚ն ■>.՛..՛.-, -: '■• ՛՛՛ ն '• -՛!.-ր ն ււ: :՝>:։ ՛սրէ՛։ մ:<: ՛էն եր լ, օ։էդ:; վր դ ակս՛ ն բմրէ.նոլ Հ ներն «« ։■•՛։:։.■!։ երաը ում՛.; !■ ր •՛. րն։;,:մին թէ՛՛յ; չտա/ով բովանդակության և գեղար– ւ".:ւ!է,։ւ,կան եո-ւ-նդների որևէ նկաաեւի կորուստ (հարցի մանրամասն քլ՚ն– ն:,:[! յունր տե՛ս 1!\ Ւ\ ա ՞ փռ]ա ո ;ա ն. Փուշկ՚նի բարս՛■գները '".-ւ մա ն բսնի Բարգմանռթյամբ, ԲԵՀ, 1974, .V 1. էջ 131 — 139)՛ Առ՛՛՛է Ի՛ ևս սկզրունռա էին ն » ա ն ու կսէ՚ւ է՛՛՛՛ն ուներ «Ձմեռվա իրիկունի* քքս։րդման;։՚թ յունր։ Հայտնի Է, որ այդ ՚՚՚-՚բրիկ րանաս՚ոեղծութ յունը Թու՛ք ան յանր համարում Էր Պո՚շկին՚ր աուլա էին-մողէ՚վրդական ոգու Լավագույն խ տա զում և ամ ենակատարյա լ դրսևորում, մի կաթիլ ջրի մեջ արտացոլված արեգակ։ Անշուշտ, զր՚ւ՛ մեջ կա սուբյեկտիվ ընկալման և վերա բերմ սւնքի մեծ բաժին, բայց Թուման յանի համար «Իմ Պ ուշկին» հասկացությունը կապված Էր ոչ թե «Եվգենի Օնեգինի» կամ «Պղնձե հեծ յա; ի», այլ, ամենից առաջ, այս բանաստեղծության հետ։ «…նրա գրվածքներից գիտեք որն եմ ամենից շատ սիրում, իսկի չեք կարող երևակս։ յել. — «ձ\\)№}\\\ ՏՇ– 583
Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ2.djvu/589
Այս էջը սրբագրման կարիք չունի