Մենք հին ազնվական տուն էինք․ պապական կալվածներ ունեինք[1], ավանդական հարգանք մեր գավառում։ Արդեն խոնարհել էր մեր փառքը դեպի մուտքը, և մեր շեմքից փչում էր տնանկության հոտը։ Սակայն մաքուր, անձնվեր մեծագործությունների[2] լեռներ կային մեր ետևը, և մեր կողմերն անցած կամ ապրող ամեն մեկը մեր դռնից անցնելիս գլուխը շարժում էր[3], ցավելով հառաչում ու հիշում, թե որքան հյուրասիրվել, քանի անգամ ապաստան է գտել, հովանի գտել այն հոյակապ տանը, որի[4] մեջ այժմ հոգվոց էր քաշում դառն աղքատությունը։ Ժողովրդի մեջ ավանդություններ[5] էին պատմում մեր պապերի սխրագործությունների մասին, իսկ ծերերը ոգևորվելով պատմում էին իրանց աչքով տեսածները և զարմացնում էին լսողներին։ Այդ փառավոր տոհմի[6] վերջին շառավիղներից նշանավորը իմ հայրն էր։ Նա, ինչպես մի փառահեղ ապարանքի ամենալավ[7] բեկորը, բարձր կանգնած էր մեր[8] վայր ընկած ցեղի մեջ, և մեր ամբողջ ցեղը դեպի նրան տածում էր որդիական հարգանք– իբրև իրան նահապետի, ինչպես եկել էր որդուց որդի։ Նա[9] մի վերին աստիճանի բարի, անձնվեր մարդ էր, սիրտը սաստիկ լայն և զգացմունքները խոր–անհուն խոր։ Նա շատ անփույթ բնավորություն ուներ և հաճախ շատ զվարճախոսել ու սրախոսել գիտեր։ Նրա սրախոսություններից շատերն առած են դարձել ժողովրդի բերանում, իսկ նրա վերին աստիճանի անփույթ ու անշահասեր[10] արարքները անեկդոտների կարգն են անցել։ Բայց այսուամենայնիվ նա մի մշտական–անբաժան, վիշտ ուներ իրան հետ[11], որ, չնայելով նրա դյուրամատչելի և զվարթ բնավորությանը, նրան դարձնում էր պատկառելի, վեհ և հաճախ ահավոր։ Նա այդ վիշտը ոչ ոքի չհայտնեց, ոչ ոք էլ չիմացավ։ Սակայն[12] ժամեր էին լինում, երբ ինձ թվում էր, որ այդ
