Շարժվում է՝ հա՛։
Եզը կապում է ծառին ու գնում, որ հետո գա ստանա։ Եվ այլն
Թիֆ. մտ. կ., 410. Տուտուց կնիկ
Խելոք եղբայրը անխելքին խաբում է, բայց նրա բանը միշտ հաջողում է։
Сб. 28. 2. 145. арм. Умный и дурак.
Афан. № 225. Дурак и береза.
Гримм. Выгодний оборот (Нива-ի հրատ. <1 անընթ.>, էջ 23)։
էմին, 4, 170, Ալաշկերտ. Ըռես չկռնա ծռու մալ ուտա։
էմին, 4, 172. Ալաշկերտ, Ծուռ պառավ։
Թիֆ. մտ. կյանքը. 374։ Գիժն ու խելոքը (բախտը խելոքին է տալի, մյուս վարիանտներին հակառակ) ։
Сб. 14. 2. 192. Полоумная жена (кюрин.).
Երկու հեքիաթ խառնած
Հիմարին ասում են՝ դուռը պահի։ Դուռը կրնկահան է անում, հետը տանում, պահում։ Ծեծում են։ Խռովում է, գնում ծառը բարձրանում։ Հավը գալիս է, տակին քուջուջ անում ու կչկչում, կարծում է՝ եկել է իրեն խնդրելու, որ տուն գնա։ Մերժում է, չի գնում։
Շունն է գալի, հաչում։ էլ չի գնում։ Մի ուղտ է գալի, գլխով անում։ Գնում է։
Տանըցիք ուղտը մորթում են, հիմարին թոնիրը դնում ու ասում՝ անձրև է գալի (այլ վարիանտ՝ կարկուտ են շինում), երբ տերը հայտնվում է, հիմարը մատնում է, բայց անձրևն ու կարկուտը շփոթում են։
նավասարդ. Ա գ., 43. Իրեք ախպրտինք (արարատ.)
Թիֆ. մտ. կ., 410. Տուտուց կնիկ (ԹԹ, № 1008/8491–8496)։
Այս հեքիաթի մասին այլ գրառումներ տե՛ս նաև ԹԹ, № 1008/8287– 8288, 1008/8397, 1063/19519–9521։
Պահպանվել է հեքիաթի մշակման նախնական սևագիր տարբերակը, սկզբից՝ թերի (ԳԱԹ, Թֆ, № 130)։
Տպագրվում է Հսկ–ից։
ՈՍԿՈԻ ԿԱՐԱՍԸ
(էջ 194, 669)
Առաջին անգամ՝ Հսկ 1908, № 3, էջ 107–108, Հեքիաթ Հովհ Թումանյանի ենթավերնագրով, այնուհետև՝ Լ 11, 1908, էջ 52–54, «Մեղրագետ» դասագիրք (Կ, Պոլիս, 1913, Ա տարի, էջ 61–64), ապա՝ Եժ 111, 149–150։
Այս հեքիաթը գրելիս՝ Թումանյանն օգտագործել է հայկական «Բախտ» (ԹՄԿ, էջ 372–374), «Տատ ու պետատ» (ԷԱԺ, Դ․, էջ 113–
