Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ8.djvu/628

Այս էջը հաստատված է

[Տարվա ի՞նչ եղանակ է։

(Ասում է՝ Հերկել է) Հերկո՞ւմ են արդյոք այդ ժամանակ։

Իսկ որևիցե այլ մեկը հերկե՞լ է]

Երբ որ հարձակվել են նրա վրա, որևէ մեկը տեսե՞լ է։ Ի՞նչ էր նա անում այնտեղ (Հերկո՞ւմ էր)։ Տարվա ի՞նչ եղանակ էր (ամիս)

Միայն նա՞ էր Հերկում։

Թիֆլիսում տեղի էին ունենում խորհրդակցություներ՝ խաղաղության ու հաշտության: Այդ խորհրդակցուտյուններին մասնակցում էի և ես: Ի դեպ, ես նույնպես ցանկություն հայտնեցի զբաղվել խաղաղեցման գործով: Մյուս կողմից հայրենիքից ստանում էի տագնապալի լուրեր: Հենց որ սկսվեցին Հայ-թաթարական ընդհարումները, ես թողեցի իմ գրական զբաղմունքը,ընտանիքիս Հետ մեկնեցի Հայրենիք։ Այնտեղ թյուններ՝ խաղաղեցնում էի՝ չտարբերելով Հայերին ու թաթարներին և աջակցում էի իշխանություններին գավառում խաղաղություն և օրինականուցյուն պահպանելու Համար։ Այդ ժամանակ հայտնվեցին անհանգիստ տարրեր, նրանց թվում և Հարություն Շահվերդովը, որը [սպանում էր], տալիս էր սուտ մատնություններ հայրենակիցների և նույնիսկ եղբայրների մասին, գրգռում էր ժողովրդին և սպանեց նույնիսկ իր Հարազատ եղբորը։ Համագյուղացիները չգիտեին ինչ անել դիմեցին ինձ խորհրդի համար, և ես խորհուրդ տվեցի կայացնեք աշխարհիկ դատավճիռ և հեռացնել նրան հասարակությունից: Դա, թվում է, Յրդ աշխարՀիկ դատավճիռն էր։

1905—3 մարտի

Մեր պրիստավը Մակրոպոլո. Մահմեդ աղա օղլի Վեքիլովը: [Հեռո՞ւ է, արդյոք, Խան-Բուլաղը]

Կազմակերպե՞լ եմ ես արդյոք կոմիտե։ Դավիթ Իսպիրովիչ Շահվերդովից կամ նրա եղբորից:

Հայ-թաթարական ընդհարումներ

Մինչև 1905 թիվը ես ոչ մի անգամ չեմ թողել իմ առանձնասենյակը հասարակական, ոչ գրական գործերի պատճառով։ Եվ 1905 թվին էլ ես չէի թողնի իմ գրական պարապունքները,եթե չլինեին այն սարսափները:}}

Բայց գիտակցում էի, թե ինչպիսի ահեղ վտանգ է դա, և որտե՞ղ որոնել փրկություն։