հոկտեմբերի 3-ի նամակը. ԳԱԹ, Թֆ, № 643): Այդ «հավաքույթի մասին այլ տեղեկություն չի պահպանվել. կարդացվե՞լ է, թե՞ ոչ, անհայտ է։
10 Հիշատակված երկրաշարժը տեղի է ունեցել հոկտեմբերի 28-ին. գգացվել է ոչ միայն Թիֆլիսում, այլ նաև Երևանում, Դիլիջանում (ՆԴ, 1890, № 166, 167): Նույն օրը, երկրաշարժից քիչ առաջ, ավարտված «Որսորդներ» ոտանավորն անհայտ է։
11 «Հառաչանք» պոեմի նախնական վերնագիրն է։
12 Խոսքը վերաբերում է Անուշավան Աբովյանին։
13 Բանաստեղծը կոնսիստորիայից հեռանում է 1892 թ. մարտին։
14 Թումանյանը, այնուամենայնիվ, մասնակցել է սիրողների խմբի այդ փորձերին և հետո նաև ներկայացմանը (տե՛ս № 26 նամակը և № 9 ծանոթագրությունը)։
15 Մետալոֆոնը երաժշտական գործիք է, որի ձայնը հնչում է շնորհիվ մետաղի կտորին փայտյա մուրճով հարվածելոլ։ Հիշատակված երգերից։ «Մեր հայրենիքը»՝ Միք. Նալբանդյանի «Իտալացի աղջկա երգը» ստեղծագործությունն է, մյուսը՝ «Հայրենիք սրբազան», սկսվում է այսպես.
Հայրենիք սրբազան, իմ սիրուն աշխարհ,
Թըռչում եմ դեպի քեզ հոգվույս անդադար…
(«Սոխակ» երգարան, հրատարակեց Գ. քահ. Գրիգորյանց, Մոսկվա, 1890. էջ 196)։ Հաջորդ երկու երգը՝ «Արիացիր գոնիա» և «Կեկել ջան» մեզ անհայտ են. ժամանակակիցների վկայությամբ, վերջինը Թիֆլիսում տարածված երգ էր։
21. ԱՐՍԵՆ ՂԼՏՃՅԱՆԻՆ
Թիֆլիս-Շիրակավան
(էջ 51)
Ինքնագիրը (3 էջ) պահպանվում է ԳԱԹ, Թֆ, № 374։
Տպագրվել է ԵԺ V, 33—34։
1 Սիմեոն — Արսեն Ղլտճյանի աշխարհիկ անունը։
2 Տե՛ս № 22 նամակի 5-7 ծանոթագրությունները։