•/ՈԼԻՈծ֊էւՏԻՐՈԻԹԻԻՆԸ ԱՏՐՊԱՏԱհԱնՈԻՄ
151
տակել են այլևայլ գիւղեր* գառսռներ, տիրել և իրենց ժառանգն երին—յաջորդներին մշտնկենաւոր ապահովութիւն թո-գել ահաւոր դիպեր՝ Ժամանցի (;Լծ8«0Օ1հ) սովսրութիւնով տիրելու (Թէսսարուֆ—քյ^՚էւււօ) օրէնքով մինչև օրս պահպանել են այդպիսի բռնակալների ժառանգները Այդ յա* փշւոակւած՝ կալւածները և մինչև անգամ կառավարիչների թուլութիւնից, իշխանականների վէճերից օ գա լելով՝ ձեռք են բերել օրինական հաստատութիւննեբ, իվնաս նախնի ակրերի, որոնք կամ իսպառ կնիե/ են, կամ ըեկճւել և հողագործի մաճն են բռնել։ Այսպիսով ամէն մի կալւած-—Իրանում, Ատը պտտականում, բացի իսկական տիրոջից՝ հահնշա հից—որպէս պետութեան ներկայացուցչից, ունի երկրորդական աէբ, գիւղի կառավարիչր, գիւղի կա պա լի * տէր ը, որ իս կապէս քց,ՕէՕ տիրում է և օգտւում է կալւածից: Այսօր ՝ Ատրսլատականում—Իրանում ամէն մի գիւղատէը կառավարում է, դատում է դիւ դա կան ժողովրդին, պաշտպանում է նրան կարևոր դէպքում» Այս կապալի տէրեբը կառավարութեան թուլութեամբ, կղերի օժանղակութեամբ այսօր կտ տարեալ և բացարձակ տէր (մալիք) են դարձել, ժամանակին իրենց կառավարութեան յանձնւած՝ կալւածներին և դի պական համայնքը իրենց ռայաթը (հօտ)տ
6. բացի այս կրկ\ւտկի տէրերից, Ատը պա տ ա կան ի ամէն մի գիւղհ ունի և մի երրորդ տէր, . որն իսկապէս երկրի. սահմանի, հանդի, արօտի, դաշտի, հովտի, ձորերի ու լեռների սեփականատէրհ է, որն իւր քբտնքով զարդարում է սև հողի երեսը, իւր անխսնկ աշխատանքով անեան բաբիներով լցնում է սև հողի երեսը, իւր անխոնկ աշխատանքով անեան բաբիներով լցնում է կապալատիրոջ և խաւանի շտեմարանները և որն իրեն կևղևքողներին կարկանդակ է մատա
