՚ւԿՎհ՝ ամէն մի մտածող, փիլիսոփա այնպիսի ինքնուրոյն ներքին դաւանանք ունեցել է և ունի, որ բսլորովին անկախ շիա աղանդ և կազմում, լիովին մնացեալներից տ արբեր հայեացքով։ (կեղ բնութեան սքանչելիքներից հիպնոսւած պար սկի երեակայութիւնը թնչեր չէ դուշակել, մակաբերել և Այդ երազանքներով հրապուբուած թնչ առասպելներ չէ արծարծ ել տարածել դարերի. ընթացքում, որոնք դի։թել ու թմրեցրել են ժողովրդի միտքը և խոր քնով քնացրել են նրբան։ Այս անուրջների մէհ կաչկանդաած պարսիկը, լեթ արդիական քնով թմրած, չէր էլ զգացել, թէ ինքը որքան ետ էր ընկել, քաղաքակրթութիւնը քնչ հսկայական քայլեր էր գործել և թէ քքնչ էր նրան սպառնում։
2. XIX դարի շոդեչտրժ մեքենաների դղրգիւնը, երկա թ ուղիների չոգենաւների սուլիչների որոտը, մեքենաներով պատոաստւած կիսաքաղաքակիրթ և վայրենի ազդերի մէհ սփոսլած ապրանքները, միհսւղդային յաբարերութիւնների դիւրութիւնները և մտքերի շփումները չէին կտրող իրենց ներգործութիւնը չունենալ Պարսկաստանի վրա։ Այս երկրում ապրող Արիական ցեղի ընդունակ ղալաթներին ցնցեց ու յան-կարծակի սթափեցրեց երոպական կուլտուրանտ Մ ան ալանդ քհւււս Պարսկական 1800—1828 թ. պատերազմները, արծուի յաղթանակները աո ի լծի դէմ, Կովկասի անդատումը անակըեկալ կերպով ղդաստացրին դոռոզ շիաներին, որոնք երետկայում էին, թէ իրենց է պատկանում ամենավեհ կրօնը, ամե նավոեմ գիտութիւնը, ամենահզօր զօրական ոյժը, դե դար՝ ուեստական սքանչելիքներ արտադրելու հանճարը, ապակ, յադճապակ և ոէֆլէ-մէթալիք դանդուածներ յաբղարելու, յօրինելու ձիրքը, բրդի, բամբակի, քաթանի, մետաքսի և ոսկեթել կերպասներ գործելու արհեստը։ Պարսկական առաս
