չիմանալով ոչնչացնում են այծկիթների ձվերը:
Այծկիթները բույն չեն հյուսում։ Էգը մոխրագույն և դարչնագույն պուտերով 1-3 սպիտակ ձու է դնում ուղղակի թափված տերևների, փշերի իսկ երբեմն էլ մերկ հողի վրա։ Եվ հենց այդտեղ էլ ծնողները հերթով թուխս են նստում։ 17—18 օրից հետո դուրս են գալիս գորշ աղվամազով ծածկված ճուտիկները: Նրանք լրիվ անպաշտպան են լինում, և միայն գույնն է փրկում նրանց, այն էլ ոչ միշտ: Եթե ճուտիկներն անվնաս են մնում ապա օգոստոսի վերջին-սեպտեմբերին այնքան են մեծանում, որ իրենց ծնողների հետ չվում են տաք երկրներ։ Գարնանը վերադառնում են և ամբողջ ամառ կատարում իրենց շատ կարևոր գործը՝ ոչնչացնում են վնասակար միջատներին:
Այծյամ
Հայկական բնաշխարհը դժվար է պատկերացնել առանց այծյամների։ Արագավազ, չքնաղ փոքր եղջերու է այծյամը: Մարմինը համեմատաբար կարճ է, վիզը՝ երկար։ Ունի փոքր գլուխ, ամուր կճղակներով երկար ոտքեր։ Նրա գեղեցիկ մորթին ամռանը շիկակարմիր է, իսկ ձմռանը գորշ։ Այծյամը հիմնականում ապրում է անտառներում։ Սնվում է խոտաբույսերով վայրի պտուղներով ու հատապտուղներով, տերևներով։ Անտառը նրա արոտավայրն է և թաքստոցը: Սիրում է նաև ջրափի եղեգնուտներն ու անտառամիջյան բացատները։
Ամռանը առավոտյան, երեկոյան և գիշերը այծյամներն արածում են, իսկ ցերեկվա շոգին թաքնվում են ստվերում և հանգստանում: Ցուրտ օրերին կեր են հայթայթում օրվա ցանկացած ժամի Այծյամների քաշը հասնում է մինչև 60 կգի։ Շատ լավ լողում են, կարող են լողալով կտրել անցնել ցանկացած ամենամեծ գետը: Առատ ձյան ժամանակ դուրս են գալիս ճանապարհները։ Ունեն սուր հոտառություն, տեսողություն ու լսողություն:
Որսորդներն այծյամներին հետապնդում են համեղ մսի գեղեցիկ մորթու և էլ ավելի գեղեցիկ եղջյուրների համար։ Դրա համար էլ այծյամները թաքնվում են անտառի խորքում: Նրանց հետապնդում են նաև վայրի գազանները՝ գայլը, որը նրանց հիմնական թշնամին է, աղվեսը, անտառակատուն լուսանը, թափառող շները։ Ձագուկները հաճախ են արծվի, ուրուրի, անգղի և բվեճի որս դառնում:
Ամռանը հասուն այծյամները թափառում են միայնակ: Իսկ աշնանը կազմում են խառը խմբեր (արուներ, էգեր, ձագեր)՝ կազմված, սովորաբար, 20-30, երբեմն էլ 50—100 կենդանուց։ Հայկական ՍՍՀ-ի պայմաններում խմբերն ավելի փոքր են լինում։
Բազմացման շրջանում, որը սկսվում է ամռան երկրորդ կեսից, արուների միջև տեղի է ունենում կատաղի պայքար և շատ հաճախ ավարտվում վնասվածքներով:
Մայիսին մայր այծյամն ունենում է 1—2 ձագ: Առաջին օրերին նրանք մնում են թավուտում խոտերի մեջ պառկած, իսկ հետո կարողանում են կանգնել և քայլել մոր ետևից։ Մայր այծյամը հոգատար է ձագուկների նկատմամբ։ Նրանց կաթով կերակրում է այնքան ժամանակ, մինչև որ
