էլել, իմ հայրենիքը սիրել, իմ ազգին լավություն արել, որ ինձ էլ էսպես սիրեին, իմ անունն էլ էսպես աշխարքի միջումը փայլեր։ Գանձ ու հարստություն, պատիվ ու նշան, իշխանություն ու մեծություն՝ մինչև գերեզմանի ղրաղն են մեզ հետ ընկեր և ո՛չ բարեկամ․ սառը պատանը երբ որ աչքդ փակեց՝ էդ հոգելից աչքին ղուրբան՝ ա՛յ իմ Հայկա ազնիվ զավակ, տխուր զանգակը՝ երբ որ քեզ ժամը տարավ, քո պայծառ երեսը՝ երբ որ մահվան դեղնությունն առավ, քո անոշ լեզուն՝ երբ որ փետացավ, սիրուն արևդ՝ երբ որ մեր մտավ[1], դագաղդ գերեզմանը, մարմինդ հողը, հոգիդ երկինքը գնացին, դինջացան, էն սքավորքն էլ կդինջանան, որ քո խաթեր իրանց սպանում էին ու նրանք էլ որ մեռնին, խունկն ու մոմն էլ վրիցդ կպակսի, ժամ, պատարագն էլ։ Կարելի ա՝ որ էն քո վրա անսիրտ, անջիգյար ման էկողների, խնդացողների շատը՝ նրանք են, որ հացդ ուտելիս, բարությունդ վայելելիս, քո սաղ վախտը ուզում էին ոտդ համբուրեն։ Աշխարքն էսպես ա։ Քո գո՛րծքը, քո գործքը, միայն քո անունը կպահեն։ Հայրենասիրությունը միայն քո հիշատակը կտոնի, ազգասիրությունը քո արածը՝ կենդանի կպահի, քեզ սրբի տեղ պաշտիլ կտա։ Հայրենյաց հողը քո անգին ոսկերքը, քո սուրբ գերեզմանը ամեն անցկենողի առաջին կկանգնացնի ու մատով ցույց կտա․ «թե ուզում ես, քեզ էլ էսպես սիրեմ, գգվեմ, դու էլ ինձ սիրի, ինձ պայծառացրու, ի՛մ սիրելի որդյակ»։ Աղասու սուքն արինք պրծանք․ ա՜խ նրա պես հայազգի հիշատակը, նրա պես աննման հսկայի պատմությունը՝ ե՛ս չպետք է գրեի։ Երանի՛ էն սհաթին, որ մեկ ազնիվ հայի ծնունդ, իմ անպիտան լեզվի վրա բարկանա, իմ անպիտան դրությունը դեն քցի ու ինքը նորեն էնպես գրի մեր քաջ Հայերի պատմությունը, որ լսող, կարդացող վառվի, բորբոքի, զարմանա, հիանա ու էն գրողի ղալամն ու գիրքը, ինչպես Պետրարքինը՝ մասունքի տեղ պաշտի, ծոցումը պահի։ Սերն էր, որ ինձ համարձակություն տվեց՝ որ կարդացողը պակասությունս երեսովս չտա։ Գնա՛նք մեկ Զանգվի ղրաղն էլ, մեկ մեր սուրբ Զանգին էլ տեսնինք, մեկ նրա ձորն էլ օրով տեսնինք, չունքի գիշեր էր, որ վրովն անցկացանք գիշերվան տեսածն ու ցերեկվանը մեկ չի՛ ըլիլ. մեկ էլ մեր սուրբ հայրենյաց հողը մտնինք, հետո ձեռ ձեռի տա՛նք, սիրտ սրտի, իրար գրկե՛նք, դոշ դոշի տանք, ու որ արտասունքը մեր աչքը կալնի, ցավն ու կսկիծը մեր բերանը փակի, սար ու ձոր մեր ձենը խլեն ու թե մեկսումեկս երկնքումն ըլի, մյուսը գետնքումը, ո՛ր լուսնի տակին որ կանգնի, ո՛ր աստղին որ նայի, ո՛ր ծովի ղրաղին նստի, ո՛ր սարի գլխով անց կենա, աչքը երկինքը քցի, ձենը փորը ու առաջին ա՜խը, առաջին կաթը՝ որ թափի, կամ բերնիցը դուս գա, է՛ն ըլի, որ ասի․ «Բա՛րեկամ, բա՛րեկամ, դու գնացիր, ես մնացի, ասած խոսքդ գետինը չի՛ քցեցի, Հայրենյաց սերը միշտ սրտումս ունիմ, Հայրենյաց ուղուրին կյանքս եդ եմ դրել։ Չի՛ դարդ անես, չի՛ ցավիս, ինձ հիշես, կարողություն խնդրես»։
Զանգի՛, Զանգի՛, գեղեցի՛կդ իմ Զանգի։ Քո երկնանման երեսը տեսնելիս, քո տխուր ձենը լսելիս, քո սուրբ ջուրը բերան առնելիս, քո ծաղկազարդ ձորերի միջումն, քո զովարար ափների ղրաղին, քո սիպտակ, լուսաթաթախ
- ↑ [մեյիդդ]
