Էջ:Խաչատուր Աբովյան, Երկերի լիակատար ժողովածու, հատոր 3 (Khachatur Abovyan, Collective works, volume 3).djvu/222

Այս էջը հաստատված է

ի ցաւս, վարանիմ ի ծուփս, հառաչեմ լալով, հայցեմ ողբալով, ա՛ռ զիմ արտասուս, տո՛ւր ինձ սփոփ, յոյս։ Քանի՞ցս, քանի՞ցս կանգնեալ ի վերայ ահեղատեսիլ քարաժայռից քոց, խայտալով ի ծաղկանկար, երփներանգ ծոց քո հրաշագեղ, մինչ տղայն էի, խնդայի, խաղայի, ցնծայի, զմայլեալ, ապշեալ, մերթ ևս զարհուրեալ, սասանեալ, յահեղ գեղեցիկ դէմս քո զայրագին, ահիւ, սարսափմամբ՝ կամ ի գիրկս ծնողաց վազէի, կամ խնդութեամբ, ցնծութեամբ յալիս քո կայտռէի − այժմ թանձր հառաչք և թախիծք կուտակեալք ի մրրկայոյզ, վարանեալ սրտէս՝ առ քե՛զ համբառնան, առ քե՛զ գոչեն, ի քեզ մեռանին, ի քե՛զ կարկամին։

Զանգի՛, Երա՛սխ, Հրազդա՛ն, Արա՛զ․ կաթնահամ ստինք մօր իմոյ սիրելւոյ և գորովագութ ծնողի՝ մեծինն Հայաստանի։ Ո՛ւր ձեր տիեզերատօն անո՛ւն, ո՞ւր այն ոսկեղէն դարք, ո՞ւր դիւցազանց բոյլք, ո՞ւր հսկայից կաճառք, ո՞ւր աթոռանիստք, ո՞ւր քաղաքք ամբարտակք, բրգունք, ապարանք, կրկէսք երկնահրոսք, տաճարք պանծալիք, շէնք զուարճալիքս, որք զձեօքն պնդագոյն զօդիւ, հզօր ձեռամբք, ամուր բազկօք[1], քնքուշ սրտիւ, խանդակաթ սիրով՝ գորովաժպիտ դիմօք՝ պաշարեալ, պատեալ − խանդաղատէինն, փարէինն, ողջագուրէինն, փաղաքշէինն և գիրկս արկեալ զանուշահամբ, երկնատիպ ձերովք լանջօք՝ համբուրէինն զնոսա ի համբոյր սրբութեան, ի նշան սիրոյ մշտական, ի ջերմեռանդն ուխտ մտերմութեան, հարազատութեան։

Զանգի՛ իմ, Երա՛սխ, Մա՛սիս, Ալագեա՛զ, դեռ կանգնիք անմռունչ, դեռ հայիք անշշունչ․ գնայք միամիտ, հոսէք ի մեր հովիտ․ սպառնայք ամպոց, խիզախէք ձորոց, վարսագեղ ալեօք, կատաղի դիմօք, ոմն ձիւնափայլ, ոմն արծաթափայլ, ոմն ի փողփողիւն, ամն ի փրփրիւն, ոմն վանէ զերկին, ոմն ճնշէ զգետին, ոմն ի ձիւնեայ պսակ, ոմն ի ծաղկանց թագ, յարշալուսին տես, լուսնին ի պայծառ, հեզ ողջունէք միմեանց՝ համբոյր տայք շրթանց ձեր սուրբ ստորոտաց[2] խնկածին դաշտաց Հայկազանց վայրեաց։ Երկիր աւերա՛կ, դաշտք մեր անբնակ, անսի՛րտք, անողո՛րմք, յի՞մ դուք եղէք վկայք կորստեան ազգի, աւերման դաշտի չքնաղ քաղաքաց, հզօր իշխանաց, որոց զարմ և ճիռ ի ձեռս թշնամեաց, ի բանդ, դառն յոճիր, անօրէն ազգաց զոհ եղէն ի սուր, մտին ի բոց, հուր, թողին զմեզ ի սուք, յարեան արտասուք, վտարիլ յայլ աշխարհ. զսուրբ Հայրենեաց վայր[3] սքալ, ողբերգել, կոծել, հեծեծել ի հեռուստ՝ աչօք արտասուօք մաշեալ, աղեկեզ սրտիւ, կարօտով մեռեալ։

Զանգի՛, Զանգի՛, քա՛ղցր իմ Զանգի, ի քոյդ հայեցեալ անյողդողդ ճակատ, վառէինն ի զէնս հսկայք քաջամարտ։ Հայկազեան տոհմի ընտիր պատանեակք զքո ալիս տեսեալ ահեղ — աղուորակ, մղէին ի մարտ, վանել քաջայաղթ, զինակուռ բազկաւ, տեգօք, ասպարաւ, աղեղամբք վառեալք, զրահիւք զարդարեալք՝ զԲելայն գունդ ահեղ սրոյ մատնեալ ի զոհ. ելին յասպարէզ, թշնամեաց ետուն գրոհ, ոսկեթել վարսիւք, դաբնեայ պսակօք, պսակեալ զիւրեանց գլուխ. անվախճան փառօք, ճեմեալ յերկնից խումբս, զվերինն վայելեն զկեանս անտրտում, յերկրի կանգնելով զանմահից անուն. ի դարըս անանց, անհոլով ամաց։

  1. բազկանք = բազկօք
  2. [ծաղ<կածին>]
  3. [ողբալ]