— Դուք առաջուց ճանաչո՞ւմ էիք նրան։
— Առաջին անգամն էր, որ տեսա նրան:
— Ուրեմն ինչո՞ւ ընդունեցիք ձեր տնում։
— Ես այս գյուղի տանուտերն եմ։ Զեզ հայտնի է մեր երկրի սովորությունը, տանուտերի տունը մի տեսակ քարվանսարա է, մի տեսակ հյուրանոց է, ուր ամեն մի օտարական, ամեն մի անծանոթ մարդ օթևան է գտնում։ Ի՞նչ կարող եմ գիտենալ, թե ով է գալիս կամ ո՞վ է գնում։
— Նա չթողեց այստեղ մի բան։
— Ոչինչ չթողեց:
— Դուք չհասկացաք, թհ ի՞նչ դիտավորությամբ էր շրջում նա այս կողմերում։
— Նա մեզ ոչինչ չհայտնեց։ Այսքանը գիտեմ, որ նա վարժապետ էր։
— Դուք գիտե՞ք թե նա ում հետ էր տեսնվում, կամ ում հետ էր խորհրդակցում։
— Վարժապետը ամեն մարդու հետ տեսնվում էր աշակերտներ գտնելու համար։
— Այժմ գիտեք, նա ո՞րտեղ է։
— Չգիտեմ։
— Կալանավորված է։
— Ավելի լավ, եթե վատ մարդ էր։ Այդ միջոցին զարկեցին տան դռան մուրճը։
— Ոչ ոքի ներս չթողնել, — հրամայեց հիսնապետը։ Ծառան հայտնեց, թե Թոմաս էֆենդին է։
— Նա կարող է գալ։
Ներս մտավ էֆենդին, և տեսնելով հիսնապետին իր խումբի հետ, իրան բոլորովին զարմացած ձևացրեց, որպես թե ինքը ամենևին տեղեկություն չունի, թե նրանք ինչու համար են մտել ծերունու տունը։
— Բարի լինի, ի՞նչ կա,— հարցրեց նա խորհրդավոր ձայնով: Հիսնապետր հայտնեց նրան իր պաշտոնի նպատակը։ Էֆենդու կոշտ դեմքի վրա անցավ մի կեղծ ժպիտ, և նա բռնելով հիսնապետի ձեռքից, ասաց.
— Գլխովս երաշխավոր կլինեմ, եթե տանուտեր Խաչոյի մոտ մի կասկածավոր բան գտնվելու լինի։ Դուք չեք ճանաչում, թե որքան բարի և լավ մարդ է: Նա տարավ հիսնապետին օդան, բայց զափթիաները, կավազները
231
