ԱԳԱՐԱԿԻ ՊՂՆՁԱՄՈԼԻԲԴԵՆԱՅԻՆ ՀԱՆՔԱՎԱՅՐ, գտնվում է Հայկական ՍՍՀ Մեղրու շրջանում։ Հանրապետության խոշոր հանքավայրերից է։ Առաջին անգամ նկարագրել է Հ. Աբիխը (1853)։ Մշակվել է 1857–58, 1863–69, 1905–13-ին։ Արդյունահանվել է միայն փոքր քանակությամբ պղինձ։ Երկրաբանական մանրազնին ուսումնասիրությունն սկսվել է 1930-ից։ Հանքայնացումը կապված է Մեղրու պլուտոնի հիդրոթերմալ փոփոխված սիենիտագրանիտների հետ և տեղադրված է մերձմիջօրեական ուղղության երկու բեկվածքների միջև։ Հանքային միներալները՝ խալկոպիրիտը, մոլիբդենիտը և պիրիտը ապարներում արտահայտված են մանր ցանի, իսկ քվարցի երակիկներում՝ ներփակումների ձևով։ Երբեմն հանդիպում են սֆալերիտ, գալենիտ, մագնետիտ, խունացած հանքանյութ, արսենոպիրիտ, ինչպես նաև խալկոզին, բոռնիտ, ազուրիտ, հազվադեպ՝ կուպրիտ, խրիզոկոլա և բնածին պղինձ։ Ա. պ. հ֊ի հումքով է աշխատում Ագարակի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը։
ԱԳԴԱՐԱ, գյուղ Աբխազական ԻՍՍՀ Սուխումի շրջանում, Գումիստա գետի աջ ափին։ Շրջկենտրոնից՝ 20 կմ հս.։ 463 բն. (1968), հայեր, աբխազներ։ Կոլտնտեսությունն զբաղվում է ծխախոտի, եգիպտացորենի, բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ, անասնապահությամբ և մեղվաբուծությամբ։ Ունի հայկ. տարրական դպրոց։ Հայերը եկել են 1886-ին, Օրդուի շրջանից։
ԱԳԻՆՍԿՈՅԵ, քաղաքատիպ ավան, ՌՍՖՍՀ Չիտայի մարզի Ագինսկոյեի Բուրյաթական ազգային օկրուգի վարչական կենտրոնը։ Հիմնադրվել է 1811-ին։ 7,9 հզ. բն. (1970)։ Ա֊ում կա յուղի գործարան, մանկավարժական ուսումնարան։
ԱԳԻՆՍԿՈՅԵԻ ԲՈՒՐՅԱԹԱԿԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ՕԿՐՈՒԳ, ՌՍՖՍՀ Չիտայի մարզում։ Կազմվել է 1937-ի սեպտեմբերի 26-ին։ Տարածությունը 20,6 հզ. կմ² է, բնակչությունը՝ 67 հզ. (1972), բուրյաթներ, ռուսներ, էվենկներ։ Ունի 3 շրջան, կենտրոնը՝ Ագինսկոյե։ Մակերևույթը հիմնականում լեռնային է։ Արմ. կեսը գրավում են Չերսկու, Դաուրյան և Բորշչովոչնի լշ֊ները. վերջինից հվ. ալիքային հարթավայր է։ Գլխավոր գետերն են Օնոնը և Օլենգույը։ Կլիման ցամաքային է, ձմեռը՝ խստաշունչ, սակավաձյուն։ Հունվ. միջին ջերմաստիճանը –28°C է, հուլիսինը՝ 19° C, տարեկան տեղումները՝ 300 մմ։ Հողերը թույլ պոդզոլացված են, սևահողային և շագանակագույն, բուսականությունը՝ տափաստանային, անտառատափաստանային և լեռնատայգային։ Տերիտորիայի համարյա մեկ երրորդը ծածկված է անտառով։ Տնտեսության հիմնական ճյուղը արոտային մսաբրդատու անասնապահությունն է. զարգացած են նաև ձիաբուծությունը և ուղտաբուծությունը։ Մշակում են ցորեն, վարսակ, գարի, բանջարեղեն և կարտոֆիլ։ Կան գունավոր մետաղների հանքավայրեր, հանքային աղբյուրներ, լեռնահանքային արդյունաբերության
ձեռնարկություններ։
«ԱԳԻՏԱՏՈՐ» («Агитатор»), ՍՄԿԿ Կենտկոմի երկշաբաթյա հանդես։ Հրատարակվում է Մոսկվայում, 1923-ից, ռուսերեն։ Մինչև 1947-ը հաջորդաբար լույս է տեսել «Պամյատկա ագիտատորա» և «Սպուտնիկ ագիտատորա» անուններով, ապա դադարեցվել է։ 1956-ի սեպտեմբերից վերահրատարակվել է «Ագիտատոր» անունով։ «Ա.» տպագրում է ՍՄԿԿ կյանքին, միջազգային դրությանը, ազգային ազատագրական, բանվորական ու կոմունիստական շարժմանը վերաբերող հոդվածներ։ Մերկացնում է բուրժուական գաղափարախոսությունը, աշխատավորներին դաստիարակում սովետական հայրենասիրոթյան, ժողովուրդների բարեկամության ու պրոլետ․ ինտերնացիոնալիզմի ոգով։
«ԱԳԻՏԱՏՈՐ ԵՎ ՊՐՈՊԱԳԱՆԴԻՍՏ», ՀԿԿ Կենտկոմի պրոպագանդայի և ագիտացիայի բաժնի երկշաբաթյա հանդես։ Հրատարակվում է Երևանում, 1933-ի սեպտեմբերից։ Կրել է տարբեր անուններ. «Պրոպագանդիստ» (ամսագիր, 1935), «Ագիտատորի բլոկնոտ» (երկշաբաթյա հանդես, 1936–65), «Ագիտատորի և պրոպագանդիստի բլոկնոտ» (1965–71)։ 1971-ից լույս է տեսնում «Ա. և պ.» խորագրով։ «Ա. և պ.» տպագրում է երկրի քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և միջազգային կյանքին վերաբերող հոդվածներ, ընդհանրացնում Հայաստանի կոմունիստական կուսակցական կազմակերպությունների ագիտացիոն աշխատանքի փորձը։
ԱԳԻՏԱՑԻԱ (<լատ. agitatio–դրդել, մղել, շարժել, շարժման հրահրել), մասսաների գիտակցության ու տրամադրության վրա ներգործող, որոշակի գաղափարների ու կոչերի միջոցով նրանց հասարակական֊քաղաքական կարևոր խնդիրների լուծմանը մասնակից դարձնող քաղաքական գործունեություն։ Դասակարգերի ու կուսակցությունների
_1_(page_51_crop).jpg)
