Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/716

ՀՍՀ–ում ԸՆԴՈԻՆՎԱԾ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՄԱՌՈՏԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
ադրբ. – ադրբեջանական, ադրբեջաներեն			կ. (թվերի հետ) – կոպեկ			մոլդավ. – մոլդավական, մոլդավերեն
ԱԷԿ – ատոմային էլեկտրակայան			ԿԳԿ – Կենտրոնական գործադիր կոմիտե			մոլ. կշ. – մոլեկուլային կշիռ
աղ. – աղյուսակ			կելտ. – կելտական, կելտերեն			մոնղ. – մոնղոլական, մոնղոլերեն
անգլ. – անգլիական, անգլերեն			կենսբ. (հոդվածների անվանումներից հետո) – կենսաբանական			ն. – նախկին
անվ. – անվան			կիրգ. – կիրգիզական, կիրգիզերեն			նկ. – նկար
ավստ. – ավստրիական			կոլտնտ. – կոլտնտեսային, կոլտնտեսական			նիդերլ. – նիդերլանդական
ավստրալ. – ավստրալիական			ԿՎՀ –Կենտրոնական վերահսկիչ հանձնաժողով			նոյեմբ. (ամսաթվի հետ) – նոյեմբեր
արաբ. – արաբական, արաբերեն			կուլտ.–լուս. – կուլտուր–լուսավորական			նորվ. – նորվեգական, նորվեգերեն
արդ. – արդյունաբերական			հալ. ջերմաստիճան – հալման ջերմաստիճան			շվեդ. – շվեդական, շվեդերեն
արլ.– արևելք, արևելյան			ՀամԳԳԱ – համամիութենական գյուղատնտեսական գիտությունների ակադեմիա			պարսկ. – պարսկական, պարսկերեն
արմ. – արևմուտք, արևմտյան			հայկ. – հայկական			պետ. – պետական
ԲԳԱ – բժշկական գիտությունների ակադեմիա			ՀԲԸՄ – Հայկական բարեգործական ընդհանուր միություն			պհլ. – պահլավական, պահլավերեն
բելգ. – բելգիական			հզ. – հազար			ՊՇԷԿ – պետական շրջանային էլեկտրակայան
բժշկ. – բժշկական			ՀԷԿ – հիդրոէլեկտրակայան			պորտուգ. – պորտուգալական, պորտուգալերեն
բն. (թվերի հետ) – բնակիչ, բնակչություն			ՀՄԸՄ – Հայ մարմնամարզական ընդհանուր միություն			պրոֆ. – պրոֆեսոր
բրազ. – բրազիլական			ՀՄՄ – Հայ մարմնամարզական միություն			ռ. (թվերի հետ) – ռուբլի
բրիտ. – բրիտանական			հմմտ. – համեմատել			ռազմ. – ռազմական
բուլղ. – բուլղարական, բուլղարերեն			հնդ. – հնդկական			ռում. – ռումինական, ռումիներեն
բուրժ. – բուրժուական			հոկտ. (ամսաթվի հետ) – հոկտեմբեր			ռուս. – ռուսական, ռուսերեն
ԳԱ – գիտությունների ակադեմիա			հռոմ. – հռոմեական			սան. – սանիտարական
գեն. (ազգանունների հետ) – գեներալ			հս. – հյուսիս, հյուսիսային			սեպտ. (ամսաթվի հետ) – սեպտեմբեր
գերմ. – գերմանական, գերմաներեն			հս–արլ. – հյուսիս–արևելք, հյուսիս–արևելյան			սիբ. – սիբիրական, սիբիրյան
գիտ. դ–ր – գիտությունների դոկտոր			հս–արմ. – հյուսիս–արևմուտք, հյուսիս–արևմտյան			սլավ. – սլավոնական, սլավոներեն
ԳՀԻ – գիտահետազոտական ինստիտուտ			հվ. – հարավ, հարավային			սկանդ. – սկանդինավյան
ԳՀԼ – գիտահետազոտական լաբորատորիա			հվ–արլ. – հարավ–արևելք, հարավ–արևելյան			ս–դ. – սոցիալ–դեմոկրատական
գյուղատնտ. – գյուղատնտեսական			հվ–արմ. – հարավ–արևմուտք, հարավ–արևմտյան			վաստ. (կոչումների հետ) – վաստակավոր
դ., դդ. – դար, դարեր			հուն. – հունական, հունարեն			վրաց. – վրացական, վրացերեն
դեկտ. (ամսաթվի հետ) – դեկտեմբեր			հունգ. – հունգարական, հունգարերեն			տաջ. – տաջիկական, տաջիկերեն
դ–ր (ազգանունների հետ) – դոկտոր			հունվ. (ամսաթվի հետ) – հունվար			տեխ. – տեխնիկական
եբր. – եբրայական, եբրայերեն			ՀՕԿ – Հայաստանի օգնության կոմիտե			տնտ. – տնտեսական
եռ. – ջերմաստիճան–եռման ջերմաստիճան			ճարտ. – ճարտարապետ, ճարտարապետական, ճարտարապետություն			ՏՓԽ – Տնտեսական Փոխօգնության խորհուրդ
երկրբ. – (հոդվածների անվանումներից հետո) – երկրաբանական			մաթ. – մաթեմատիկական			ուկր. – ուկրաինական, ուկրաիներեն
զենդ. – զենդական, զենդերեն			մահ. – մահացել է			ուս. – ուսումնական
էլշու – էլեկտրաշարժ ուժ			մահ. թ. անհտ. – մահվան թիվն անհայտ է			ուրարտ. – ուրարտական, ուրարտերեն
թղթ–անդամ (ազգանունների հետ) – թղթակից–անդամ			ՄԳԱ – մանկավարժական գիտությունների ակադեմիա			փետր. (ամսաթվի հետ) – փետրվար
թուրք. – թուրքական, թուրքերեն			մեքս. – մեքսիկական			փիլ. – փիլիսոփայական
թուրքմ. – թուրքմենական, թուրքմեներեն			մ. թ. – մեր թվականության			փյունիկ. – փյունիկերեն, փյունիկյան
ԺԱՖ – ֆրանսահայ երիտասարդաց միություն (Ժյոնես Արմենիեն դը Ֆրանս)			մ. թ. ա. – մեր թվականությունից առաջ			քաղ. – քաղաքական
ԺԿխ – ժողովրդական կոմիսարների խորհուրդ			մլն. – միլիոն			քաղտնտ. – քաղաքատնտեսական
ԺԿՍ – ժողովրդական կոմիսարների սովետ			մլրդ. – միլիարդ			քիմ. – քիմիական
ժող. – ժողովրդական						քտա (տեղանունների հետ) – քաղաքատիպ ավան
ինստ. – ինստիտուտ						ևն – և այլն
իտալ. – իտալական, իտալերեն						օ. գ. գ. – օգտակար գործողության գործակից
լատ. – լատիներեն						օգոստ. (ամսաթվի հետ) – օգոստոս
ծն. – ծնվել է						օրգ. – օրգանական
ծն. թ. անհտ. – ծննդյան թիվն անհայտ է						ֆիզմաթ – ֆիզիկամաթեմատիկական
						ֆին. – ֆիննական, ֆիններեն
						ֆրանս. – ֆրանսիական, ֆրանսերեն

ՉԱՓԻ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԻ ՀԱՄԱՌՈՏԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ա – ամպեր ա–ժ – ամպեր ժամ ա. մ. – աստղագիտական միավոր Å – անգստրեմ բ – բել գ – գրամ Գ – գրամ–ուժ գ–հմ – գրամ–համարժեք գմոլ – գրամ–մոլեկուլ գս – գաուս դ – դիոպտր դբ – դեցիբել դկլ – դեկալիտր դմ – դեցիմետր ղն – դին է – էրստեդ էվ – էլեկտրոն–վոլտ ժ – ժամ լ – լիտր լմ – լյումեն լս.–տ – լուսատարի կ – կուլոն K -կելվին կալ – կալորիա կդ – կանդելա կար – կարատ կգ – կիլոգրամ կԳ – կիլոգրամ–ուժ ԿէՎ – կիլոէլեկտրոնվոլտ կկալ – կիլոկալորիա կմ – կիլոմետր կմոլ – կիլոմոլ կվտ – կիլովատտ կվտ–ժ – կիլովատտ–ժամ հա – հեկտար հլ – հեկտոլիտր հն – հենրի հց – հերց ձ. ու. – ձիաուժ մ – մետր ՄգէՎ – մեգաէյեկտրոնվոլտ մթն. – մթնոլորտ մլ – միլիլիտր մկմ – միկրոմետր մկվրկ – միկրովայրկյան Մհց – մեգահերց մմ – միլիմետր