Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 10.djvu/727

Այս էջը սրբագրված չէ

Արդյունաբերական ապրանքների ա արտադրությունը ոանձին Աղյուսակ 1 տեսակների 1940 1970 1980 1982 էլեկտրաէներգիա (մլրդ կվւո․ժ) 0,05 3,5 9,2 11,46 էլեկտրաշարժիչներ՝ փոփոխական հոսանքի, 0,25 — 100 կվա․ հզոր, (հատ) — 133,8 465 480,5 էլեկտրալամպեր (հզ․ հատ) ՝— 112,1 357 360,3 Ավտոմեքենաներ, հզ․ հատ — 12,1 22,2 22,3 Մամլիչ-հավաքիչ, հզ․ հատ — 15․8 31,0 31,6 հավաքովի երկաթբետոնե կոնստրուկցիաներ ե իրեր, հզ․ մ2 — 561 846 911,3 Տրիկոտաժե սպիտակեղեն և վերնահագուստ, մլն հատ 0,2 15,7 17,9 17,9 Կոշկեղեն՝ կաշվե, մլն զույգ 0,2 9,6 9,8 9,8 Միս, հզ․ т 16,8 78,8 118,1 109,6 Շաքար, շաքարավազ, հզ․ m 65,5 198 270,4 — Աղյուսակ 2 Գյուղատնտեսական կոււտուրաների ցանքատարածությունները և համախառն բերքը 1940 1970 1980 j 1982 Ամբողջ ցանքատարածությունը, հզ․ հա 1056 1264 1272 1230,3 Հացահատիկային կուլտուրաներ 778 583 553 476,7 այդ թվում՝ ցորեն 450 326 257 176,6 Տեխնիկական կուլտուրաներ 114 149 127 97,8 այդ թվում՝ շաքարի ճակնդեղ 15 51 28 17,65 բամբակ 64 75 76 42,85 ծխախոտ 5 14 15 21,14 Կարտոֆիլ և բանջարաբոստ․ կուլտ․ 23 43 44 38,9 Կերային բույսեր 141 490 548 611 Համախառն բերքը, հզ․ ա Հացահատիկային կուլտուրաներ 588 1014 1307 958,2 Շաքարի ճակնդեղ (գործարանային) 628 1685 956 — Բամբակ (հումք) 95 187 206 — Ծխախոտ 4 22 35 — Բանջարեղեն 45 194 400 367,5 Կարտոֆիլ 105 278 293 335,6 1 Անասունների և թռչունների գլխաքանակը (հունվ․ 1) 1ղյուսակ 3 1, հզ․ 1941 1971 1981 1982 Խոշոր եղջերավոր անասուն այդ թվում՝ կով Ոչխար և այծ Խոզ Զի Թռչուններ, մլն 556 219 2529 87 408 1,1 912 360 9455 244 264 7,3 982 384 10058 336 259 10,3 1013,6 403,0 10231,4 309,3 266,8 Աղյուսակ 4 Անասնապահ ութ յան հիմնական ապրանքների արտադրությունը 1940 1970 1980 1982 Միս (մորթված զանգվածով), հզ․ ա 41 134 159 167,4 Կաթ, հզ․ ա 210 548 682 693 Զու, մլն հատ 47 268 416 428,1 Բուրդ, հզ․ ա3,3 27,1 34,1 35,3

տոր, հազար բամբակահավաք մեքենա, 4,4 հզ․ հացահատիկահավաք կոմբայն, 19,3 հզ․ բեռնատար ավտոմեքենա։ Գյուղատնտ․ հողահանդակները 1980-ին կազմում էին 10,1 մլն հա, որից 1,3 մլն՝ վարելահող։ Ոռոգվող հողատարածությունը 1980-ին հասնում էր 986 հզ․ Лш-ի։ Կառուցվել են Չուի, Օտուզ—Աղիրի ջրանցքները, Օշուրոկոյսկի, Բազար—Կուրգանի, Նայմանի, Տոկտոգուլի, Կիրովսկի ջրամբարները։ Դաշտավարությունը տալիս է գյուղատնտեսության համախառն արտադրանքի 45%-ը։ Անասնապահության մեջ առաջատար ճյուղը ոչխարաբուծությունն է։ Գյուղատնտեսության ցանքատարածությունների, բերքի, անասնապահության ն․ մթերատվության մասին տես աղյուսակներ 2, 3, 4։ Տրանսպորտի հիմն, տեսակը ավտոմոբիլայինն է։ Ավտոճանապարհների երկարությունը 1980-ին 25,3 հզ․ կմ էր, որից կոշտ ծածկով՝ 17,6 հզ․ կմ, երկաթուղայինը՝ 0,37 հզ․ կմ (1980)։ Զարգացած է օդային տրանսպորտը։ Հանրապետությունը բնական գազ է ստանում Բուխարա-Տաշքենդ-Ֆրունզե-Ալմա Աթա Մայլի Աայ—Զալալ Աբադ—Կարասոլ—Օշ գազամուղներով։ 1980-ի վերջին հանրապետության քաղաքային բնակարանային ֆոնդը կազմում էր 14,2 մլն մ2։ 1897-ի մարդահամարով Կիրգիզիայի բնակչության միայն 3,1%-ն էր գրագետ։ 1914—15 ուս․ տարում 107 հանրակրթական դպրոցներում սովորում էր 7 հզ․ աշակերտ, որոնցից միայն 574-ը կիրգիզ։ Բարձրագույն ուս․ հաստատություններ չկային։ Աովետական իշխանության հաստատումից հետո ստեղծվեց ազգ․ դպրոց՝ մայրենի լեզվով ուսուցմամբ։ 1979-ին գրագիտությունը հասավ 99,8%-ի։ 1980-ին նախադպր․ հաստատություններում ընդգրկված էր 151 հզ․ երեխա։ 1982—83 ուս․ տարում 1,7 հզ․ հանրակրթական դպրոցներում սովորում էր 0,9 մլն աշակերտ, 112 պրոֆտեխ․ ուսումնարաններում՝ 60,9 հզ․ սովորող, 42 միջն․ մասնագիտ․ հաստատություններում՝ 50,6 հզ․, 10 բուհերում՝ 58,9 հզ․ ուսանող։ Հանրապետության գիտ․ կենտրոնը Կիրգ․ ԱԱՀ ԳԱ-ն է։ 1980-ի վերջին գիտ․ հաստատություններում աշխատում էր 8,2 հզ․ գիտ․ աշխատող։ 1982-ին հանրապետությունում գործում էր 7 թատրոն, 1,2 հզ․ կինոսարք, 1,2 հզ․ ակումբային հաստատություն։ Խոշորագույն գրադարանը Ն․ Չեռնիշեսկու անվ․ Կիրգ․ ԱԱՀ պետ․ գրադարանն է, որը 1979-ին իր ֆոնդերում ուներ 3,7 մլն օրինակ գիրք, բրոշյուր, ամսագիր են։ Գործում են նաև 1,8 հզ․ մասսայական գրադարան և 14 թանգարան։ 1982-ին հրատարակվել է 1157 անուն գիրք և բրոշյուր՝ 9․2 մլն ընդհանուր տպաքանակով, լույս է տեսել 39 ամսագիր՝ 31,86 մլն տարեկան տպաքանակով և 108 թերթ։ Կիրգիզիայի հեռագրական գործակալությունը գործում է 1936-ից։ Գրքերի պալատը հիմնադրվել է 1939-ին։ Առաջին ռադիոհաղորդումները տրվել են 1931-ին, Ֆրունզեում։ Ռադիոհաղորդումները տարվում են կիրգիզերեն, ռուսերեն և դունգաներեն։ Հեռուստահաղորդումները սկսվել են 1958-ից։ Հանրապետությունում 1983-ին կար 265 հիվանդանոցային հիմնարկ՝ 45,7 հզ․ մահճակալով։ Աշխատում էր 11,7 հզ․ բժիշկ 31,5 հզ․ միջին բուժանձնակազմ։ Հայտնի են Զալալ Աբադի, Զետի Օգուզի, Չոլպոն Աթայի և ուրիշ առողջարանները։

Տաջիկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն, Տաջիկ․ ՍՍՀ (Տաջիկստան) Գտնվում է Միջին Ասիայի հվ-արլ-ում։ Հվ-ում սահմանակից է Աֆղանստանին, արլ-ում՝ Չինաստանին։ Տարածությունը՝ 143,1 հզ․ կմ2։ Բն․ 4366 հզ․ մարդ (1984)։ Ազգ․ կազմը (1979-ի մարդահամարով), տաջիկներ՝ 2237 հզ․, ուզբեկներ՝ 873 հզ․, ռուսներ՝ 395 հզ․ և այլք։ Բնակչության միջին խտությունը՝ 29,6 մարդ 1 կմ2 վրա (1983)։ Մայրաքաղաքը՝ Դուշանբե (539 հզ․, 1984)։ Խոշոր քաղաքներից է Լենինաբադը (143 հզ․ բնակիչ)։ Ատեղծվել են նոր քաղաքներ՝ Նուրեկ, Օրջոնիկի-ձեաբադ, Իսֆարա, Թուրսունզադե, Կայրակկում, Խորոզ։ Տաջիկ․ ԱԱՀ-ի մեջ է