Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 5.djvu/455

ցել է առաջին մարզային կուսակցական կոնֆերանսը, որն ընտրել է կուսակցու– թյան մարզային կոմիտե: 1936-ի դեկա. 5-ին, Կիրգիզական ՍՍՀ ստեղծման կա– պակցությամբ ՀամԿ(բ)Կ ԿԿ որոշմամբ (1937-ի ապրիլի 23), ՀամԿ(բ)Կ Կիրգի– զական մարզային կազմակերպությունը վերափոխվեց Կիրգիզիայի կոմունիստա– կան (բոլշևիկների) կուսակցության: Կիր– գիզիայի կոմունիստական կուսակցությու– նը ունի 109856 անդամ, 4948 կուս. ան– դամության թեկնածու, 4170 սկզբնական կուս. կազմակերպություն (1978-ի հուն– վար): 1976-ի հունվարին կայացել է Կ–ի կոմկուսի XVI համագումարը: VII. Կիրգիզիայի լենինյան կոմու– նիստական երիտասարդական միու– թյունը ՀամԼԿԵՄ բաղկացուցիչ մասն է: Կ–ի բանվոր երիտասարդության առաշին միու– թյունը ստեղծվել է 1918-ին: Կիրգիզական ՍՍՀ կազմավորման կապակցությամբ կոմերիտմիության մարզային կազմակեր– պությունը վերափոխվել է Կիրգ. ԼԿԵՄ–ի: Կիրգ. ԼԿԵՄ իր շարքերում ունի 420412 անդամ (1978): VIII. Արհմիությունները ՍՍՀՄ արհմիությունների բաղկացու– ցիչ մասն են: Կ–ում արհմիությունների մասսայական ստեղծումը տեղի է ունեցել Հոկտեմբերյան մեծ հեղափոխությունից հետո: Կ–ի արհմիությունները ունեն 1170577 անդամ (1978), 6723 սկզբնական կազմակերպություն (1977): IX. Տնտեսությունը Կ. զարգացած արդյունաբերության և մեքենայացված գյուղատնտեսության հան– րապետություն է, մտնում է Միջինասիա– կան տնտ. շրջանի մեշ, մասնագիտանում է գունավոր մետաղների (ծարիր, սնդիկ) արդյունահանության, գյուղատնտ. մեքե– նաների, էլեկտրատեխնիկական իրերի, ֆիզիկական սարքերի արտադրության, նրբագեղմ և կիսանրբագեղմ ոչխարաբու– ծության մեջ: Կ. տալիս է ածուխ, գունա– վոր մետաղներ, մետաղահատ հաստոցներ, ավտոմատ գծեր, ինքնաթափեր, գյու– ղատնտ. մեքենաներ, գործվածքներ, կո– շիկ, բուրդ, շաքար են: ^Զարգանում է էներգետիկան, մեքենաշինությունը, մե– տաղամշակումը, շինանյութերի արդյու– նաբերությունը: Քարածխի գլխավոր հան– քավայրերն են Կզըլ–Կիան, Մուլյուկտան, Կոկ–Ցանգակը, Ալմալիկը, Զերգալանը: Ֆերգանայի հովտի հս–արլ–ում կան նավթի և բնական գազի պաշարներ: 1977-ին ար– տադրվել է 4,91 մլրդ կվա–ժ էլեկտրաէներ– գիա: Գործում են Ալամեդինի, Ատբաշինի, Լաբեդինի, Ուչկուրգանի, Տոկտոգուլի ՀԷԿ–երը, Ֆրունզեի խոշոր ԶԷԿ–ը: Սնդիկի և ծարիրի արդյունահանությամբ Կ. ՍՍՀՄ–ում գրավում է առաջին տեղը: Հան– րապետության արդ. արտադրանքի մոտ 1 /2-ը տալիս են Ֆրունզեի ձեռնարկու– թյունները: Զարգացած են հաստոցաշի– նությունը, սարքաշինությունը, ավտոհա– վաքումը, գյուղատնտ. մեքենաշինությու– նը: Պրժեալսկում, Մայլի–Սայում, Կաշի– Սայում և Կայինդում զարգացած է էլեկ– տրատեխնիկական արդյունաբերությունը, Ջալալ–Աբադում՝ գյուղատնտ. մեքենա– շինությունը, Տոկմակում և Օշում՝ ավաո– Ջեաիօգուզ գետի հովիտը Նարինի լեՌննրը Կզըլունկյուրի հովիտը, հեսվում՝ Բաբաշ–Աթա լեռը Ֆրունզնի ավտոմոբիլային գործարանում նորոգումը, Ռիբաչիեում՝ նավանորոգու– մը, Չուի հովտում, Իսսիկ–Կուլի գոգա– վորությունում՝ շինանյութերի արդյունա– բերությունը, Ֆրունզեում, Օշում, Զալալ– Արաղում, Նարինում՝ փայտամշակման և կահույքի արդյունաբերությունը: Արդյու– նաբերության համախառն արտադրանքի 1/2-ը տալիս է թեթե և սննդի արդյունա– բերությունը: Միջին Ասիայում Կ. շաքար արտադրող միակ հանրապետությունն է: 1978-ին Կ–ում կար 183 կոլտնտեսություն, 200 սովետական տնտեսություն և 22 փոր– ձատնտեսություն: Գյուղատնա. հողա– հանդակները 9,9 մլն հա են, այդ թվում 8,26 մլն հա" արոտավայրեր (1974): Գյու– ղատնտեսության համախառն արտադրան– քի 51,6%-ը տալիս է անասնապահությու– նը: Գլխավոր ճյուղն է նրբագեղմ և կի– սանրբագեղմ ոչխարաբուծությունը: Զար– գացած է կաթնամսատու անասնապահու– թյունը, թռչնաբուծությունը, մեղվաբուծու– թյունը, շերամապահությունը, լեռնային շրջաններում՝ ձիաբուծությունը, որոշ տնտեսություններում՝ յակերի բուծումը: 1974-ին ցանքատարածությունները կազ– մել են 1,3 մլն հա, որից 904 հզ. հատ ոռոգ– վող: Ոռոգելի խոշոր համալիրներն են Չուի, Ատբաշի, Կրասնոռեչենսկի, Նաժ– մանի, Օտուզ–Ադիրի ջրանցքները, Կա– րաունկյուրի սիստեմը, Օշոտոկոյսկի, Բա– զար–Կուրգանի, Ալամեդինի, Տոկտոգուլի ջրամբարները: Զբաղվում են տեխ. կուլ– տուրաների, հացահատիկի, կարտոֆիլի, կերային կուլտուրաների մշակությամբ, խաղողագործությամբ, պտղաբուծու– թյամբ: Իսսիկ–Կուլում կա ձկնորսություն: Տրանսպորտը: Հիմնականը ավտոմո– բիլային տրանսպորտն է: Ավտոճանա– պարհների երկարությունը 21,! հզ. կմ է (1974): Գլխավոր ավտոճանապարհներն են՝ Ֆրունզե –Նարին–Տորուգարտ, Ռի– բաչիե–Պրժեալսկ, Օշ–Իարոգ, Ֆրուն– զե–Օշ: Երկաթուղիների ընդհանուր եր– կարությունը 370 կմ է (1974): Նավա– գնացություն կա Իսսիկ–Կուլում: Ներքին ջրուղիները 600 կմ են: Կա օդային տրանս– պորտ: Բնական գազ է մատակարարում Բուխարա–Տաշքենդ–Ֆրունզե, Մայլի– Աայ, Զալալ–Աբադ–Օշ գազամուղներով: X. Առողջապահությունը 1976-ին գործել է 268 հիվանդանոցային (37 հզ. մահճակալով), 339 ամբուլաաոր– պոլիկլինիկային հիմնարկ և 851 ֆելդ– շերա–մանկաբարձական կետ: Քոչվոր անասնապահների բուժօգնությունը կազ– մակերպել է տեղամասային 22 հիվանդա– նոց, ֆելդշերա–մանկաբարձական 78 կետ և շարժական բժշկ. 20 ամբուլատորիա: Դժվարամատչելի լեռնային շրջաններում բուժօգնությունը կազմակերպում է սան. ավիացիան: 1976-ին աշխատել է ավելի քան 8 հզ. բժիշկ: Կիրգ. բժշկ. ինստ–ում և բժշկ. գիտահետազոտական 5 ինստ–նե– րում աշխատում են բժշկ. գիտ. 300 դոկ–