ղագործությունը, որսորդությունը, ար– հեստագործությունը: Զարգացող ֆեոդա– լական հարաբերությունների կողքին պահ– պանվում էր տոհմատիրական–նահապե– տական կենցաղը: Ֆեոդալական մասնատ– վածության պայմաններում գտնվող Տ. Օ–ի արմ. շրջանները XYI դ. ընկան կաբարդի– նական իշխանների տիրապետության տակ: Տնտ. ծանր վիճակը, Ղրիմի խանու– թյան ու Թուրքիայի արտաքին սպառնա– լիքը Տ. Օ–ին կողմնորոշեցին դեպի Ռու– սաստան: 1774-ի Քյուչուկ–Կայնարջիի պայմանագրով այն միացավ Ռուսաստա– նին, ինչը նրա համար ունեցավ սոցիալ– տնտ եսական և մշակութային առաջադի– մական մեծ նշանակություն: XVIII դ. վերջին տպագրվեցին ռուսա– տառ օսերեն առաջին գրքերը: 1799-ին Հ. 0. Ռազմա–վիրական ճանապարհով միացավ Վրաստանի հետ: XIX դ. սկզբին օսերի մի մասը լեռներից տեղավւոխվեց Մոզդոկի շրջան և Վլադիկավկազի հար– թավայրը: XVIII դ. վերջին–XIX դ. սկըզ– բին ավարտվեց օս ազգության կազմավոր– ման պրոցեսը: 1850–60-ական թթ. գյու– ղացիության հիմնական մասը հող ստա– ցավ և ազատագրվեց ֆեոդալական կախ– վածությունից: 1870-ական թթ. անցկաց– վեցին վարչա–դատական ռեֆորմներ: 1784-ին հիմնադրված Վլադիկավկազ ամ– րոցը 1860-ին վերածվեց քաղաքի: Տ. Օ–ի տարածքը որպես Ռազմա–Օսեթական օկ– րուգ մտավ 1861-ին կազմավորված Թե– րեքի մարզի մեջ: 1858–88-ին կառուց– ված Ռազմա–օսեթական ճանապարհը նը– պաստեց Տ. Օ–ի տնտեսության, իսկ Վլա– դիկավկազ–Դոնի Ռոստով երկաթուղու շինարարությունը՝ նրա կապիտալիստա– կան զարգացմանը: 1880-ական թթ. իր քաղ., հասարակական գործունեությունն սկսեց օս հեղավւոխական–դեմոկրատ, բա– նաստեղծ Կ. Խեթագուրովը: XIX դ. վերջից Տ. Օ–ում ազատագրական շարժումն ընթացավ բանվոր դասակարգի համառուսաստանյան պայքարի ներգոր– ծությամբ: XX դ. սկզբում արդյունաբերու– թյան մեջ աշխատում էին ավելի քան 3500 օս և ռուս բանվորներ: 1903-ին Վլադիկավ– կազում ստեղծվեց ս–դ. կազմակերպու– թյուն: Տ. Օ–ի աշխատավորները գործուն մասնակցություն ունեցան 1905–07-ի հե– ղափոխությանը: 1909–17-ին Տ. Օ–ի և Թերեքի մարզի բոլշևիկների աշխատանքը ղեկավարում էր Ս. Կիրովը: 1917-ի Փետըր– վարյան հեղափոխությունից հետո՝ մարտի 8(21)-ին Վլադիկավկազում ստեղծվեց Բանվորական դեպուտատների սովետ (մայիսին միավորվեց Զինվորների դեպու– տատների սովետի հետ), 1917-ի ամռանը՝ «Կերմեն» հեղափոխական–դեմոկրատա– կան կազմակերպությունը: 1918-ի մար– տին Պյատիգորսկում Թերեքի մարզի ժո– ղովուրդների II համագումարը հռչակեց
ՌՍՖԼԻտ–ի կազմում Թերեքի Սովետական Հանրապետության ստեղծումը: 1918– 1920-ի քաղաքացիական պատերազմի ժա– մանակ Տ. Օ. զավթեցին Դենիկինի զոր– քերը: Կարմիր բանակն ու պարտիզան– ները վլադիկավկազն ազատագրեցին 1920-ի մարտին, Տ. Օ–ի ամբողջ տարած– քում վերականգնվեց սովետական իշխա– նությունը: 1920-ի նոյեմբ. 17-ին Թերեքի մարզի ժողովուրդների համագումարը հռչակեց և 1921-ի հունվ. 20-ին Համառու– սաստանյան Կենտգործկոմը հաստատեց Լեռնային ԻՍՍՏ–ը, որի կազմի մեջ Տ. Օ. մտավ որպես Օսեթական (Վլադիկավ– կազի) օկրուգ: 1924-ի հուլիսի 7-ին Տ. Օ. անջատվեց որպես Տ–Օ. ԻՄ, որը 1936-ի դեկտ. 5-ին վերածվեց Տ–Օ. ԻՍՍՏ–ի: Սո– վետական իշխանության տարիներին Տ. Օ–ում կատարվեցին սոցիալ–տնտ եսա– կան և մշակութային արմատական Փո– փոխություններ: Օսերը կազմավորվեցին որպես սոցիալիստական ազգ: 1941– 1945-ի հայրենական մեծ պատերազմի ըն– թացքում, 1942-ին (օգոստոս–դեկտեմբեր) Տ. Օ–ի տարածքում մղվեցին ծանր մար– տեր: 1943-ի սկզբին այն ազատագրվեց: Պատերազմի տարիներին ցուցաբերած խիզախության և աշխատանքային սխրանքների համար ավելի քան 60 հզ. աշխատավորներ պարգևատրվեցին շքա– նշաններով և մեդալներով, 60-ը արժանա– ցան Սովետական Միության հերոսի կոչ– ման: Ետպատերազմյան տարիներին ժող. տնտեսությունն ամբողջությամբ վերա– կանգնվել է և հետագա զարգացում է ապ– րում: Տնտ. և մշակութային զարգացման բնագավառում ձեռք բերած հաջողություն– ների համար հանրապետությունը պարգե– վատրվել է Լենինի (1964), ՍՍՏՄ 50-ամ– յակի առթիվ՝ ժողովուրդների բարեկա– մության (1972), Տ. Օ–ի՝ Ռուսաստանին միավորվելու 200-ամյակի կապակցու– թյամբ՝ հոկտեմբեր յան հեղափոխության (1974) շքանշաններով: «էլնկտրացինկ» գործարանը Հայ–օսական առնչությունների մասին հնագույն տեղեկությունը տրված է <Ար~ տաշես ն. Սաթենիկ> ավանդավեպում: Երկու ժողովուրդների կապերը նկատելի են և հետագա դարերում: Տայերը Տ. Օ–ի տարածքում բևակություն հաստատել են XVIII դարից, երբ Թերեքի ավազանում սկսել են բնակվել Իրանից գաղթածները: Թերեք–Կումա կառույցի գլխամասը 1763-ին Եկատերինա II-ի հրամանով Մոզ– ղոկ տեղաՓոխվեց 2 հզ. հայ, և նրանք էլ կազմեցին քաղաքի սկզբնական բնակչու– թյունը: Տայերը հաստատվեցին նաև Վլա– դիկավկազում (Օրջոնիկիձե) և շրջակա գյուղերում: XIX–– XX դդ. Օսմանյան կայս– րությունում սկսված հայերի կոտորած– ների և ցեղասպանության պատճառով զգալիորեն ավելացավ նրանց հոսքը այս շրջաններ: Ներկայումս Տ. Օ–ում ապրող հայերը ակտիվորեն մասնակցում են հանրապետության սոցիալիստական շի– նարարությանը: ժողովրդական տնտեսությունը: Աtր– դյունաբերության հիմնական ճյուղերն են գունավոր մետալուրգիան, հանքարդյունահանող, մեքենաշինական, էլեկտրատեխնիկական, Փայտամշակման, թեթև, սննդի արդյունաբերությունը, գորգագործությունը: Տիդրոէներգիայ ի 90% -ից ավելին տալիս են Գիզելդոնի, Օրջոնիկիձեի, էգմինի ՏԷԿ–երը: Բնական գազով են աշխատում Բեսլանի և Դիգորա– յի ԶԷԿ–երը: Գունավոր մետալուրգիայի առաջատար ձեռնարկությունը Մադոնի կապարի–ցինկի կոմբինատն է: Մեքենա– շինությանը և մետաղամշակմանը բաժին է ընկնում արտադրանքի 29,4%-ը: Օրջո– նիկիձեում են վագոնանորոգման, գազի ապարատուրայի, ավտոտրակտորային, էլեկտրասարքավորման, էլեկտրալամպ ե– րի գործարանները: Մեքենաշինական ձեռ– նարկություններ կան նաև Բեսլանում, Ար– գոնում և այլ քաղաքներում: Կա նաև ապա– կու, ճենապակու և հախճապակու, շինա– նյութերի արդյունաբերություն: Գյուղատնտեսական հանդակ– ները 1974-ին կազմում էին 409 հզ. հա (ցանքատարածությունները՝ 204,6 հզ. հա, 1977): 1975-ին կար 45 կոլտնտեսություն և 30 սովետական տնտեսություն: խոշոր աշխատանքներ են տարվում հողերի ոռոգ– ման և ջրարբիացման ուղղությամբ: Տ. Օ. երկրի հս. և արլ. շրջանների համար եգիպ– տացորենի հիբրիդային սերմերի խոշոր արտադրող է: Մշակում էն ցորեն, եգիպ– տացորեն, արևածաղիկ, կանեփ, բանջա– րեղեն: Անասնապահության մեջ գերա– կշռում է կաթնամսատու ուղղությունը, զարգացած են նաև խոզաբուծությունը, ոչ– խարաբուծությունը , թռչնաբուծությունը, ճագարաբուծությունը և մեղվաբուծու– թյունը: Տրանսպորտը: Տ–Օ. ԻՄՍՏ տա– րածքով է անցնում Տյուսիս–Կովկասյան երկաթուղային մայրուղին: Երկաթուղի– ների երկարությունը 149 կմ է (1974), ավտոճանապարհներինը՝ 1908 կմ: Տ. Օ–ից են սկիզբ առնում Ռազմա–վիրական և Ռազմա–օսեթական ճանապարհները: Զարգացած է խողովակաշարային տրանս– պորտը (գազատար): Տ. Օ. ՍՍՏՄ մյուս շրջաններն է առաքում գունավոր և հազվագյուտ մետաղներ, համաձուլվածքներ, ճշգրիտ սարքեր, մո– ւռ ոգեներատորներ, գազօջախներ, շինա– նյութեր, վակուումային ապակի, էլեկ– տրամեկուսիչներ, օսլա, թթուներ ևն: Մտա– նում է մետաղահատ հաստոցներ, սև մե– տաղների գլոցվածք, մեքենայացման և ավտոմատացման միջոցներ, անտառա– նյութ, ցեմենտ, վառելիք ևն:
