Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 6.djvu/473

Այս էջը սրբագրված չէ

էին, ռազմ, միջուկը՝ սիՓահիները, սա– կայն ղեկավարության մեջ կարևոր դեր էին խաղում ֆեոդալները: Ապստամբու– թյունը սկսվել է բենգալական բանակում: 1857-ի մայիսի 10-ին սիՓահիների երեք գունդ, ապստամբեցին և գնացին Դելի, որաեղ նրանց աջակցեցին տեղի սիփա– հիներն ու բնակչությունը: Ապստամբները հռչակեցին Մեծ Մողոփերի իշխանության լերականգնումը: Դելիից բացի, որտեղ Բահադուր շահ II-ի կառավարությունից զատ ստեղծվել էր նաև սիփահիների և քաղաքացիների բարձրագույն վարչա– կան խորհուրդ, երկու այլ վայրում (Կան– պուր և Լակհնաու) ևս առաջացել էին ապստամբական ինքնուրույն կենտրոն– ներ և կառավարություններ: Ապստամբ– ների ղեկավարության պաշտպանական տակտիկան անգլիացիներին հնարավորու– թյուն տվեց ապստամբների մի մասին մեկուսացնել Գանգեսի հովտում: 1857-ի հուլիսի 15-ին և 16-ին անգլիացիները պարտության մատնեցին Կանպուրի ապստամբներին, սեպտ. 19-ին, 4 ամիս պաշարելուց հետո, գրավեցին Դելին: Ապստամբության կենտրոն դարձավ Աու– դը: 1858-ի մարտի 19-ին գաղութարարնե– րը գրավեցին նաև Լակհնաուն: Ապստամբ– ներն անցան պարտիզանական պատերազ– մի, որի ընթացքում ռազմ, հմուտ գործո– ղություններով աչքի ընկան ապստամբու– թյան շատ ղեկավարներ՝ Ահմեդ–շահը, Մաուլավին, Լակշմի–Բաին, և ուրիշներ: 1858-ի նոյեմբ. 1-ին հրապարակվեց Վիկ– տորյա թագուհու մանիֆեստը ապստամ– բությանը մասնակցած ֆեոդալներին նե– րելու վերաբերյալ, որի հետևանքով ֆեո– դալական վերնախավը հեռացավ ապըս– տամբությունից: Մինչև 1859-ի ապրիլը գաղութարարները ճնշեցին պարտիզա– նական շարժումները: Անգլիացիները դա– ժան հաշվեհարդար տեսան պարտված ապստամբների հետ: Ապստամբության պարտության հիմնական պատճառներն էին՝ անգլիացիների ռազմ, գերազանցու– թյունը, ապստամբ ֆեոդալների ու գյու– ղացիների հեաապնդած տարբեր նպա– տակները, Հնդկաստանի ժողովուրդների տարանջատ վածությունը: Այնուամենա յ– նիվ, անգլիացիները հարկադրված էին Փոխել իրենց քաղաքականությունը Հընդ– կատոանում: Դեռևս 1858-ի օգոստ.. 2-ին վերացվեց Արևելա–Հնդկական ընկերու– թյունը: Մի շարք օրենքներով ամրապընդ– Հնդկական գիրը 1՜ 3 3 3 1 բենգալի 3 թամիլական մալայալամ թելուգոլ 3 3 “1 a a (6Tb a VI >HT ՀՅՈ 211 ej «3 ka 41 £1 0>H 5* ^c) i ? fH

Ձ fi 2 Ձ -a՝ ki fa 0 fa փ Ai 5

I c s tf Q Տ5,» ղ, -Sj kT

  • 1

Տ ! u 3 e | ՀՀ 2_ ou ku i o of

Գ <Ֆ So u (51 § sz I cv POT en/a ku 95 i c a Օտ Թ «Տ £ ^VP r 32

Հէ գ 8 Տճ> Դ c Գ Հ 4 4) % e 6T

  • )

cO ke Շ)Ֆ 1

e , V an s Պ Հ1 «7 ձՁ ke N SR N ե N 5? (S<d> 1 ai 7 >M Տ 6>ոՓ e3 S3 kai •4 SR a ձ 5* ծ* 1 0 9 Z Ն ko ©«Մ 0<&D r 0 •s VT Հհ € ՝Յ 6 9 & Ն k5 >

C^t <օՖՈ CAD r au &

  • ?err

17 5? kau A irl § 6^1 0<?5ՃՈ OA*T) r ar ka 5R i si <5 <d> g ?r kha Տ1 €U 4^ SO 31 B C1 CO X rf gha U

a 0^1 Հ* Si 3* i- ՜Տ 3 rsj 6Y3 23 ca 3 5 £ Ձձ նՏ 2^ դևանագարի 3 c o- բենգալի 3 թամիլական մալայալամ E. կաննադա cha 5 u Did ՇՅ ja GT «y 9 S 2d jha 9 Հ anjo dp rla 5 3 €5 6Y2T) sr ta Z ձ 3 % $ L. s ձօ tha z 5 ծ o o Ճ d da ձ 3 v5 Փ CUD Ճ a dha z <o Մ o OJL9 Հ» փ na e «t 6inrr 6TO n f9 ta (T rt 3 Հ5 o 5 an Ճ tha rj a ԼՈ Փ da z < Հ Q 3 Ճ Շ5 dha u Կ TJ • u CO Հ Տ՜ na

< 5 Q CO ձ pa TT U U a U oJ ©a pha

3 o-Q 5> ba փ Չ 6YU 20 20 bha 3 V» O Թ ma TT H 9 LO 0 ճ) օՅՕ ya zi H £1 UJ ca» OS) Օձ) ra Հ g Մ CH> ճ d la c* ՀՀ 5T Q ՀՆ ai օ Շ) va oT Վ ՃՍ OJ <ճ ճ sa U TT

  • T

€1 C/3 sa tst X

<a 033 «ձ sa W Հ1 nro rO ha li U T 9 O-f) Co l.a 55 «՝I <STT Զ 4 Հ* la y ՇՅ ra P o շշ G5 na SVT