Էջ:Հայկական տպագրութիւն.djvu/421

Այս էջը հաստատված է

Լևոնեանին, ոչ էլ սրա ժիր հաւատարմատալ Նասիր Գրիգորեանին։

Դատելով այն հանգամանքից, որ Ֆրանսիայի հողից հեռանալուց յետոյ Ոսկանի մարդիկ ամրողջ երկու տարի դատապարտված էին անգործութեան, մենք պիտի ենթադրենք, որ նրանց մի մասը, հանդիպելով դժուարութիւնների, թողեց տպարանի գործը և հեռացաւ։ Մնաց միայն Մատթէոս Յովհաննիսեանը կամ Վանանդեցին, որ գրաշարութիւն էր անում Մարսէլի տպարանում և կանգնած էր այդ տպարանի համար կուողների շարքում: Մնալով մենակ, Վանանդեցին իր սեփական միջոցներով աշխատեց կենդանութիւն տալ իր սիրած գործին և պատրաստել տուեց տառեր։ Ապա ընկերացաւ Յովհաննէս քահանայ Երևանցու և ջուղայեցի վաճառական Պօղոսի հետ՝ «Շարական և Ժամագիրք» տպագրելու համար և առաջին գիրքը լոյս հանեց 1685-ին, իսկ երկրորդը—հետևյալ տարին։Երկու տարի անգործ մնաց Մատթէոսը և 1688-ին կրկնեց իր «Ժամագրքի» տպագրութիւն որից յետոյ արդէն ամբողջ եօթը տարի լուռ մնաց: Այդ լռութիւնը մի գեղեցիկ գործունէութեան նախապատրաստութիւն էր: Բայց մենք դեռ իմանաք,թէ ով էր Մատթէոսը և ինչպես էր ընկնել Եւրօպա:

Վանանդեցի կոչումը արդեն ցույց է տալիս, որ նա Վանանդ գյիւղից էր,Գողթան գավառում,Ագուլիսի մոտ: Այդ գյուղից էր և Թովմաս վարդապետ Նուրիջանեան, որի մօրեղբոր որդին էր Մատթէոսը: Վարդապետը գրասէր մարդ էր և