Էջ:Հրանտ Մաթեւոսեանը եւ Ընթերցողները, Թորոս Թորանեան.djvu/21

Այս էջը հաստատված է

ամերիկացի եւ եւրոպայի գրողներու հերոսներուն: Փոքր Ծմակուտը մեծցաւ—մեծաւ՝ ու դարձաւ աշխարհ մը:

Մեր գրականութեան մէջ Հրանտ Մաթեւոսեանը կանգնեցաւ մօտիկը Եղիշէ Չարենցի ՛՛Երկիր Նայիրի՛՛—ին, ուրիշ ինչ ըսեմ: Ասոնց ընկերակից կը նկատեմ՝ իր կեանքին մեծ մասը Պոլսոյ փուռերուն սպասարկու եւ եկեղեցւոյ բանկալին մէջ մոմ վաճառող Յակոբ Մնձուրին, իր մշակած գրականութեամբ՝ որ հող կը բուրէ, հայրենի հող, Արեւմտեան Հայաստանի բուրմունքով օծուն:

Պարզ ու առինքնող գրականութիւն:

Բայց աւելցնեմ նաեւ պանծալի անունը մեզի 5—րդ դարէն հասած մեծագոյն գրագէտին...

—Խորենացիի՞ն կ՛ակնարկէք:

—Խորենացին մեր անփոխարինելի պատմահայրն է, իմ խօսքը գրականութեան մասին է: Այս պարագայում իմ խօսքը վերապերւում է անկրկնելի մեծն Եղիշէին, որ ոչ թէ պատմութիւն յօրինած է՝ այլ 5-րդ դարի մեր մեծագոյն գրագէտն է: Ոմանք վիպագիր են կոչում նրան: Այլ գրողների մասին կարող եմ ունենալ բարձր կարծիք, բայց զատորոշում եմ այս չորսին, լաւ ի միտ պահէք՝ Եղիշէ, Չարենց, Մաթեւոսեան, Մնձուրի չորրորդութիւնը:

—Ի՞նչ կ՛ըսէք Մկրտիչ Արմէնի ՛՛Հեղնար Աղբիւր՛՛—ի մասին...

—Տեսէք, բարձր գրականութիւն է: Մկրտիչ Արմէնը յիշւում՝ յիշւում է ՛՛Հեղնար Աղբիւր ՛՛ —ով, շատ մարդկային է:

—Ունի նաեւ Ցիլինտրաւոր կոմունիստը...

—Այդ ոչինչ: