Ե
ԵԶԴԻՆԵՐԸ ԵՎ ղարաբաղՅԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ։ Եզդիները (ինքնանվանումը՝ էզիդ) ազգություն են, ապրում են Իրաքում, Թուրքիայում, ՀՀ-ում, Վորատանում, ՌԴում (Կորանոդարի երկրամաս)։ Ընդհանուր թիվը 200 հզ-ից ավելի է, ՀՀ-ում՝ շուրջ 55 եզ. (2003)։
Լեզուն՝ էզդիկի, ոավ խոսում են նաև հյուսիսային քոլելը, պատկանում է հնդեվրոպական էթնոլեզվաընտանիքի խանական լեզվախմբի հյուսիսարհմտյան ենթաճյոպին։ Մարդաբանական առումով եզդիները պատկանում են եվրոաոիդ մեծ ռասայի արմենոիդ տիպին։ կրոնը՝ եզդիականուտյունր, չտարբերակված բնույթի է, ձևավորվել է զրադաշտականության, մովսիսականության, քրիստոնեության և մահմեդականության տարրերի հիման վրա։ ՀՀ-ում ապրող եզդիէրը հայերի հետ զտնվում են կենցաղամշակութային կապվածության մեջ։
Ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակ եզդի ազատամարտիկները Հոկտեմբերյանի, էջմիածնի, Բաղրամյանի, Ապարանի, Արագածի, Թալինի, Աշտարակի և այլ շրջանների կամավորական ջոկատների, ԼՂՀ ԻՊՈՒ ստորաբաժանումների կազմերում մասնակցել են ՀՀ Արարատի (Երասխ), Նոյեմբերյանի (Ոսկեպար), Գորիսի (Խնձորեսկ, Շոանուխ), Վայքի (Բրաձորնի), ԼՂՀ Մարտակերտի, Ասկերանի, Շուշիի, Աղդամի. Լաչինի և այլ շրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին։ Ղարաբաղյան պատերազմում եզդի ազատամարտիկներից զոհվել են Ու. Ասոյանը, 0. Ավդալյանը, Մ. Բաքիրյանը, Հ. Գալոյանը, Տ. Գելոյանը, Բ. Գալոյանը, Զ. Թամոյանը, Ռ. Թամոյանը, Մ. յժամոյանը, Բ. Խորդոյանը, Լ. Կոտիևը, Թ. Համզոյանը, Յու. Համզոյանը, Գ. Հաջոյանը, Թ. Հաջոյանը, Ն. Հաջոյանը, Հ. Հուսեյանը, Ա. Լքիրզոյանը, Ա. Մհոյանը, Ա. Մստոյանը, Ա. Նաբոյանը, Ն. Շամոյանը, Բ. Զատոյանը, Ռ. Պոլոյանը, Ս. Ոասոյանը, Գ. Աադոյանը, Յա. Սադոյանը, Հ. Աուլթանյանը, Ա. Ուսուբյանը, Ռ. Ուսուբյանը, Գ. Քալաշյանը։
Գքկ. Թամոյան Ա., Մենք եզդի ենք, ե.. 2001: Նույախ, Եզդի ժողովողի սխոսնքը, Ե., 2002։
Ա. Թամոյան
ԵԶՆԱԳՈՄԵՐ, գյուղ ԼՂՀ Քաշաթաղի շրջանում՝ շրջկենտրոնից 52 կմ հյուսիս-արեմուտք Աղավնո գետի վերնահովտի՝ Եզնագոմերի սարահարթի հյուսիսային մասում։ Բնակչությունը՝ 41 (2001) ։ Զբաղվում են անասնապահությամբ։ Ազատագրվել է 1993-ի մարտի վերջին, բնակեցվել է 1998-ին՝ Ադրբեջանից բռնագադթած հայ փախստականներով։
ԵԼՑԻՆ Բորիս Նիկոլաևիչ (ծ. 2.3.1931, գ. Բուտկա, Տալիցկու շրջան (ՌԴ Ավեոլլովսկի մարդ)1, կուսակցական-քաղաքական, պետական գործիչ, ՌԴ առաջին նախագահը՝ 1991-ին։ Ավարտել է Բրոսլի ճարտարագիտական ինստիտուտը (1955)։ 1976-85-ին՝ ԽՄԿԿ Ավեոլլովսկի մարզկոմի առաջին, 1985-87-ին՝ Մոսկվայի քաղկոմի առաջին քարտուղար, 1986-88ին, միաժամանակ՝ ԽՄԿԿ ԿԿ Քաղբյուրոյի անդամ։ 1987-ին, սոս քննադատական ելույթից հետո, պաշտոնանկ է արվել հ հանվել ԽՄԿԿ Քաղբյուրոյի կազմից։ 1987-89-ին՝ ԽՍՀՄ պետշինի նախագահի առաջին տեղակալ-նախարար։ 1989-ին Ռուսաստանի ժողովրդավարական կուսակցության աջակցությամբ ընտրվել է ԽՄՀՄ ժողովրդական պատգամավոր։ 1990ին դորա է եկել ԽՄԿԿ շարքերից։ 1990-91-ին՝ ՌԽՖՄՀ ԳԽ նախագահ։ 1991-ի օգոստոսին
