Զինադադարից հետո գյուղը ներառվել է Ծամձորի համայնքի մեջ։
Գյուղում է Մ. Աստվածածին եկեղեցին (XIX դ.), շրջակայքում Հանդի ձեռք մատուռը (XIII դ.), Սարի բերդը են։
1989-ի վերջերին Ս-ում կազմավորվել են ընդհատակյա խումբ, իսկ 1991-ից՝ կամավաական ջոկատներ (հրամանատարներ՝ Վ. Բադասյան, Ս. Սարգսյան, Գ. Հայրապետյան), որոնց հիմքի վրա 1992-ին ստեղծվել է Հադարթի պաշտպանական շրջանի Սարինշենի վաշտը (հրամանատար՝ Ս. Սապարյան, շտաբի պետ՝ Վ. Այվազյան)։ Ջոկատը կամ վաշտը մասնակցել են գյուղի և Հաղրութի (Ծամձու, Ցոր, Նորաշեն, Մելիքաշեն, Շաղախ), -Քելբաջափ, Ֆիզուլիի, Զանգելանի, Ջաբրայիլի, Կուբաթլուի շրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին։ Տես նաև ՍափԱշհնի ազատագրում: ՍԱՐԻՆՇԵՆԻ ԱԶԱՏԱԳՐՈՒՄ 1991, տեղի է ունեցել նոյեմբերի 15-ին, ազատագրվել են Հաղրութի շրջանի Սարինշեն և Ցոր գյուղերն ու մերձակա բարձունքը՝ հեռուստաաշտարակով։ Գործողությունը ղեկավարել է Ա. Տհր-Թադևոսյանը։
«Օղակ» գործողության ժամանակ տեղահանվել էր Հաղրութի շրջանի 13 գյուղ, որից օգտվելով՝ ադրբեջանական ՄՀՆՋ-ականները գոսվել էին գերիշխող մերձակա տարածքներն ու գնդակոծել շրջանի բնակավայրերը։ Ա. ՏերԹաղևոսյանի մշակած պլանով կազմվել են փոքրաթիվ ջոկատներ (հրամանատարներ՝ Ա. Աղաբհկյան, Վ. Բալայան, Ա. Ղալյան, է. ԱբՄի խումբ ազատամարոսհամյան և Ա. Սափբեկյան), որոնք Հադրուտիկներ Սարինշենում թից հասել են նպատակակետին և կեսօրին
ազատագրել Սարինշենը և Ցորը, ապա ռազմավարական կարևոր նշանակության հեռուստաաշտարակի բարձունքը վերստին անցել է հայկական կողմին։ Հակառակորդի առանձին խմբեր նահանջելով շարունակել են դիմադրել մինչև երեկո և ընկել են պաշարման մեջ։
Երեկոյան 2 ուղղաթիռով Հաղարթ են եկել արտակարգ դրության շրջանի պարետը, Ադրբեջանի Կառավարության անդամներ և ԽՍՀՄ ԳԽ ադրբեջանցի ժողպատգամավորներ։ Բանակցությունների (հայկական կողմից՝ Ա. ՏերԹադևոսյան, Լ. Մելիք-Շահնազարյան և ուրիշներ) արդյունքում կրակը դադարեցվել է. պաշարված ՄՀՆՋ-ականները զենքն ու զինամթերքը թողել են հայկական կողմին, իսկ հայկական կողմը նրանց հանձնել է խորհրդային բանակի ներկայացուցիչներին։
Հաղթանակն ունեցել է կարևոր հոգեբանական նշանակություն, ադրբեջանական կողմը համոզվել է, ՈՐ գործ ունի ԼՂ ինքնապաշտպանական կանոնավոր ստորաբաժանումների հետ և առաջին անգամ հարկադրված սկսել է բանակցել ԻՊՈԽի ներկայացուցիչների հետ, մյուս կողմից՝ ավելացել է կամավորականների ներհոսքը զինված ջոկատներ։
Լ. Մեփք-Շահնազարյան
Ս ԱՐԿԻՍ ՅԱՆ Մորրագ Սարովսանի (ծ. 1.8. 1943, գ. Ներքին Խոտանան (այժմ՝ ՀՀ Սյունիքի մարզում)), ռազմական գործիչ։ Խորհրդային բանակի գեներալ-մայոր (1990)։ Ավարտել է Թբիլիսիի հրետանային ուսումնարանը (1965) և Մոսկվայի Մ. Ֆարնզեի անվան ռազմական ակադեմիան (1977)։ 1965-92-ին ծառայել է ԽՍՀՄ ԶՈՒ Օդեսայի, հեռավորարևելյան ռազմական օկրուգներում, Միջին Ասիայում, Լեհաստանում տեղակայված զորամիավորումներում՝ մարտկոցի հրամանատար, մոտոհրաձգային գումարտակի շտաբի պետ, գնդի հրամանատարի տեղակալ-շտաբի պետ, գնդի, դիվիզիայի հրամանատար, կորպուսի հրամանատարի տեղակալ։ 1992-ից ծառայում է ՀՀ բանակում՝ ՊՆ ուսումնական կենտրոնի, ապա՝ մարտական պատրաստականության վարչության պետ։
1992-94-ին մասնակցել է ՀՀ Կապանի, Գոփսի, Մեղփի, Սիսիանի, Նոյեմբերյանի, Տավուշի, Վարդենիսի և ԼՂՀ Լաչինի («Մարդասիրական միջանցք»), Քելբաջարի շրջանների ու Բեոլաձորի ենթաշրջանի ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին։ Ակ-
