Տ. մատուցելիս վրան ցանել կտրտած մաղադանոս։
800 գ լյարդութոքին՝ 100 գ դմակ (կամ 4 ճաշի գդալ յուղ), 2 գլուխ սոխ, 2 ճաշի գդալ տոմատախյուս. աղը, պղպեղը, մաղադանոսը՝ ըստ ճաշակի։
ՏԽԻԼ, տես Ընկույզ:
ՏՀԱԼ, ղավուրմա, ոչխարի մսեղիքը կտրտել, խոշոր ոսկորները հեռացնել, միսը բաժանել 200-250 գ-անոց կտորների, առատ աղ ցանել, խառնել, թողնել 7-8 ժամ, ապա լվանալ, կիսաեփ անել և հեռացնել մնացած ոսկորները։ Միսը տապակել դմակով, ապա խիտ դասավորել կավե ամանի մեջ, վրան լցնել այնքան հալած դմակ, որ միսն ամբողջովին ծածկվի։ Պատրաստի Տ. պահել սառը տեղում։ Տ. գործածելիս ամանի մեջ մնացած մսի վրա հալած դմակ ավելացնել, որպեսզի Տ. ծածկված լինի դմակի շերտով։ Եթե պահելու ընթացքում դմակի երեսը ճաքում է՝ դա նշանակում է, որ միսը սկսում է փչանալ։
Տ. պատրաստում են աշնան վերջին, որպես ձմեռվա պաշար, օգտագործում են թե՛ տաք, թե՛ սառը։ Տ. պատրաստում են նաև տավարի մսից՝ դմակը փոխարինելով հալած յուղով։
Տ. կարտոֆիլով. կարտոֆիլը լվանալ և առանց կեղևելու խաշել։ Գլուխ սոխը խոշոր կտրտել և տապակել Տ-ի յուղով։ Մանր կտրտած Տ. կաթսայում տաքացնել, ավելացնել տապակած սոխը, կեղևած և կտրտած կարտոֆիլը, աղ, պղպեղ, մի քիչ ջուր և խաշել մարմանդ կրակի վրա 10-15 րոպե։
1 կգ Տ-ին՝ 2,5 կգ կարտոֆիլ, միջին չափի 4 գլուխ սոխ. աղը, պղպեղը՝ ըստ ճաշակի։
Տ. բամիայով. չորացրած բամիայի կոթերը կտրել, բամիան լվանալ, 1/2 ժամ պահել ջրի մեջ, ապա տապակել Տ-ի յուղով։ Մանր կտրտած Տ. տաքացնել կաթսայում։ Առանձին տապակել խոշոր կտրտած գլուխ սոխ, ավելացնել տոմատախյուս, լցնել տաքացրած Տ-ի վրա, ավելացնել մզած բամիան, աղ և պղպեղ ցանել։ Ջուրը լցնել այնքան, որ կաթսայի պարունակությունը ծածկվի, կափարիչը դնել և խաշել մարմանդ կրակի վրա մինչև բամիան եփվի։
Մատուցելիս վրան ցանել կտրտած մաղադանոս։
1 կգ Տ-ին՝ 0,5 կգ բամիա, միջին չափի 5 գլուխ սոխ, 7 ճաշի գդալ տոմատախյուս. աղը, պղպեղը, մաղադանոսը՝ ըստ ճաշակի։
ՏՈԼՄԱ, պատրաստում են ոչխարի կամ տավարի մսից, նաև տավարի և խոզի մսի խառնուրդից, խաղողի տերևով (թփով), կաղամբով, զանազան բանջարեղենով և մրգով (խառը կամ ամառային)։
Տ. խաղողի տերևով (թփով). փափուկ միսը կտրտել, մսաղացով աղալ, ավելացնել բրինձ, մանր կտրտած (կամ աղացած) գլուխ սոխ, աղ, պղպեղ, խառը կանաչի և քիչ-քիչ գոլ ջուր ավելացնելով հարել։
Խաղողի թարմ տերևները 2-3 րոպե պահել եռման ջրի մեջ (չեռացնել), որից հետո պոչերը կտրել։ Խճողակը գդալով դնել տերևի վրա և ծրարաձև փաթաթել։
Փափուկ միսն անջատելուց մնացած ոսկորները շարել կաթսայի մեջ, վրան փռել մնացած տերևները, վրայից շարել փաթաթած Տ.։ Կաթսայի մեջ լցնել մի քիչ արգանակ կամ ջուր (այնքան, որ Տ. ծածկվի), վրան շրջած ափսե դնել, կաթսայի կափարիչը փակել և եփել մարմանդ կրակի վրա։
Տ. մատուցելիս վրան լցնել իր հյութը։ Առանձին մատուցել ծեծած սխտորով մածուն։
1 կգ մսին՝ 0,5 կգ խաղողի տերև, 2 ճաշի գդալ բրինձ, միջին չափի 3 գլուխ սոխ, 1/2 բաժակ ջուր (խճողակի համար), 500 գ մածուն, 2-3 պճեղ սխտոր, աղը, պղպեղը, կանաչին՝ ըստ ճաշակի։
Տ. կաղամբով. խճողակը պատրաստել ինչպես թփով Տ-ինը։
Կաղամբի կոթունը հեռացնել, կաղամբը գցել եռացող աղ գցած ջրի մեջ և եփել 10– 12 րոպե։ Կիսաեփ կաղամբը դնել քամիչի մեջ, ջուրը քամվելուց հետո տերևներն առանձնացնել։ Տերևի կոպիտ մասերը դանակով հեռացնել, խճողակը դնել տերևի վրա և ծրարաձև փաթաթել։
Փափուկ միսն անջատելուց մնացած ոսկորները շարել կաթսայի մեջ, վրան փռել կաղամբի տերևները, վրայից շարել փաթաթած Տ.։ Շարքերի արանքում դնել չիր, կտրտած սերկևիլ կամ խնձոր և օղակաձև կտրտած գլուխ սոխ։
Տոմատախյուսը յուղով տապակել, ավելացնել ջուր կամ արգանակ, լցնել կաթսայի մեջ (Տ. պետք է ծածկվի հեղուկով), վրան դնել շրջած ափսե, կաթսայի կափարիչը փակել և եփել մարմանդ կրակի վրա։
Տ. մատուցելիս վրան լցնել իր հյութից, շուրջը շարել չիր և սերկևիլ։
1 կգ մսին՝ 2,5 կգ կաղամբ, 2 ճաշի գդալ բրինձ, միջին չափի 3 գլուխ սոխ, 1/2 բաժակ ջուր (խճողակի համար), 5 ճաշի գդալ տոմատախյուս, 5 ճաշի գդալ հալած յուղ, 500 գ սերկևիլ, նույնքան ծիրանաչիր, աղը, պղպեղը և կանաչին՝ ըստ ճաշակի։
Տ. ամառային (խառը). խճողակը պատրաստել ինչպես թփով Տ-ինը։
Բադրիջանը լվանալ, կոթը կտրել, մեկընդմեջ կեղևել, երկարությամբ ճեղքել և գդալով կամ դանակով սերմերը հեռացնել (կամ փորել պտղակոթի կողմից)։ Պոմիդորը և տաքդեղը լվանալ, պտղակոթի կողմից կտրել 1/4 մասը և սերմերը զգուշությամբ հեռացնել։ Բանջարեղենը լցոնել մսի խճողակով, պոմիդորը և տաքդեղը փակել կտրած մասերով։
Խճողակի մի մասը փաթաթել կաղամբի տերևով, շարել կաթսայում, վրայից՝ լցոնած բադրիջանը, ապա՝ տաքդեղը և վերջում պոմիդորը։ Շարքերի միջև դնել մաքրած սերկևիլի և խնձորի կտորներ, մանր կտրտած գլուխ սոխ, պոմիդորի միջուկը, վրան լցնել տաք արգանակ կամ ջուր (այնքան, որ Տ. ծածկվի), վրան շրջած ափսե դնել, կափարիչը փակել և եփել մարմանդ կրակի վրա։
Տ. մատուցելիս վրան լցնել իր հյութից։
1 կգ մսին՝ 1,5 կգ կաղամբ, միջին չափի 3-ական բադրիջան, տաքդեղ և պոմիդոր, 2 ճաշի գդալ բրինձ, միջին չափի 3 գլուխ սոխ, 1/2 բաժակ ջուր (խճողակի համար), 300 գ սերկևիլ, 300 գ ծիրանաչիր, աղը, պղպեղը և կանաչեղենը՝ ըստ ճաշակի։
Եփում են նաև լցոնած սերկևիլով և խնձորով (Աշտարակի Տ.), բադրիջանով, պոմիդորով և տաքդեղով (Էջմիածնի Տ.), դդմիկով Տ., սոխով Տ.։
Տ. պասուց. առանց մսի՝ ձավարեղենով և համեմունքներով տոլմա։ Կարելի է եփել 2 եղանակով։
I եղանակ. սիսեռը լվանալ, մի քանի ժամ առաջ թրջել, ապա կեղևել:
