Այս էջը հաստատված է

բացված բարդ օքսիդներ, պերովսկիտներ, նռնաքարեր ու ֆտորիդներ՝ տեսանելի, մերձավոր և միջին ճառագայթման գեներացման համար։ 1994-ից նույն խումբը հետազոտություններ է ծավալել սցինտիլյացիոն բյուրեղների մշակման ուղղությամբ։

Ուսումնասիրվել է լիթիումի նիոբատի հիմն․ բաղադրիչներով բյուրեղների ստացման հնարավորությունը՝ հավելուկների ավելացումով, որոնք գործնականորեն չեն ներմուծվում բյուրեղի մեջ։ Կրկնակի լեգիրացման կամ գամմա-ճառագայթման արդյունքում ստացվել է հարուցված կլանում, որն ունի ճառագայթման ինտենսիվությունից կախված կլանման դադարեցման շեմային բնույթ (Էդվարդ Վարդանյան և ուրիշներ)։

Մշակվել են կալիում պարունակող համընկնելի բաղադրության հալույթներից տարրաչափ. բաղադրության լիթիումի նիոբատի բյուրեղների, ինչպես նաև կրկնակի մոլիբդատ-վոլֆրամատների հիմքի վրա ցածրշեմային լազերային համակարգերի համար նոր նյութերի, նաև պարբերաբար բևեռացված դոմենային կառուցվածքով լիթիումի նիոբատի բյուրեղների ստացման նոր եղանակներ (Էդվարդ Կոկանյան և ուրիշներ)։

Մշակվել է մետաղ-ֆտալոցիանինների՝ ալկալիական մետաղներով լեգիրացման պինդֆազային մեթոդ, որի հիման վրա ստացվել են սենյակայինից բարձր Կյուրիի ջերմաստիճանով մոլ. ֆեռոմագնիս. միացություններ։ Մշակվել է օրգ. և մետաղ-օրգ. միացությունների պինդֆազային պիրոլիզի նոր մեթոդ, որը հնարավորություն է տալիս ստանալու մագնիս․ մետաղ-ածխածնային նանոկոմպոզիտներ, նաև մագնիս․ հատկություններով օժտված զուտ ածխածնային միկրո- և այլ նանոսֆերաներ (Էդվարդ Շառոյան և ուրիշներ)։

ՖՀԻ-ում ստեղծված եզակի գերնեղ (լույսի ալիքի երկարության կարգի) բջիջների (Դավիթ Սարգսյան) շնորհիվ մշակվել են օպտիկ․ մագնիսաչափների, լազերային հաճախության ատոմային գծերին ամրակապման, նաև ատոմ. գոլորշու և մակերևույթի փոխազդեցության հետազոտման նոր եղանակներ։

ՌՖԷԻ-ում մշակվել և պատրաստվել են մի քանի սերնդի դեցիմետրային, սանտիմետրային և միլիմետրային տիրույթների ջերմային ճառագայթման ընդունիչներ՝ ռադիոմետրեր, բևեռաչափներ, որոնք օժտված են բարձր զգայունությամբ և հուսալիությամբ։ Կատարվել են նաև պինդ մարմնի, պլազմայի և կիսահաղորդիչների ֆիզիկայի կիրառ. բնույթի արդիական խնդիրների լուծման տես. և փորձարար․ հետազոտություններ։

ՖԿՊԻ-ում Ա. Մկրտչյանի ղեկավարությամբ ստեղծվել են մի շարք մեթոդներ՝ տարբեր միջավայրերում ենթաձայնի հաճախային տիրութում ձայնային ալիքների և դրանց արձագանքների բնութագրիչների չափման համար։ Այսպես՝ առաջին անգամ ստեղծվել է գերզգայուն գրանցիչ՝ երկրակեղևում տարածվող բնական և արհեստ. գերթույլ ամպլիտուդով ենթահաճախային ձայնային տատանումները գրանցելու համար՝ զուգակցելով մյոսբաուերյան ու պիեզո հիդրոֆոնները, վերջավոր ու տարած․ որոշակի ծավալի ջրային ավազանները՝ որպես տեղեկատվ. կուտակիչներ (ռեվեբրացիոն երևույթի շնորհիվ) և մեծ բարորակությամբ հիշող․ սարքեր։ Ստեղծվել է նոր մեթոդ՝ մետաղ․ բարակ շերտերում ՄՀց և ԳՀց հաճախականություններով ձայնային ալիքների բնութագրիչների չափման և ձայնային հատկությունների ուսումնասիրման համար։ Առաջարկվել է նոր մեթոդ՝ 1կհց-10 Մհց հաճախային տիրույթում ձայնային ֆոնոն-ֆոնոն ցրման կտրվածքը չափելու համար։ Նախագծվել և ստեղծվել է մեներանգիչ, որի հիմքի վրա պատրաստվել են արագագործ, գերզգայուն դիֆրակտաչափ ու մոդուլյատորներ, կոլիմատորներ, անգստրեմի կարգի ալիքի երկարության էլեկտրամագնիս. ճառագայթների «օպտիկայի» բոլոր բազային տարրերը, հայելիներ, նեյտրոնային կուտակիչներ և այլն։

Ռադիկ Մարտիրոսյան,
Յուրի Չիլինգարյան,
Արմեն Մելիքյան