Էջ:Armenian architecture, Toros Toramanian.djvu/127

Այս էջը հաստատված է
1. ԱԳԱՐԱԿ
կամ Ագրակ

Տեկորի հնագույն եկեղեցիից 2-3 կիլոմետր դեպի հարավ-արևմուաք կգտնվի Ագարակ կամ Եգրեկ գյուղը, որուն շրջանին մեջ կան շատ հնագիտական վայրեր, ամենահին ամրոցների և բերդերի մնացորդներ, կոթողաձև քառակուսի պատվանդանավոր գերեզմաններ։

Բացի ավերակ եկեղեցիների մնացորդներից, կա այժմ մի հնագույն եկեղեցի գյուղի մեջ, որը 5-7 դարերուն պատկանելու հավանականությունն է տալիս, ունի իր վրա ՆԾԵ-1006 թվականը, բայց ոչ շինության համար, այլ նվիրատվության։

Այդ եկեղեցու հյուսիսային կողքին կա մի 5-րդ դարու բազիլիքի ավերակ։

Այս անունը կրող ուրիշ գյուղեր կան, որոնց մեջ ևս հին ավերակներ գոյություն ունին, սակայն նրանց մասին կխոսիմ առանձին իրենց կարգին։

2. ԱԴԻԱՄԱՆ

Արագածի հարավ-արևմտյան բարձունքներուն վրա Թալինի շրջ․ փոքր գյուղի մեջ կանգուն է մի մեծ հոյակապ եկեղեցի անվրեպ 7-րդ դարու գործ․ անհայտ է շինողը, արձանագրություններ չկան, ներքուստ խաչաձև և անսյուն է, լայնանիստ գմբեթ ունի։ Նորոգության կարոտ լինելեն զատ շուրջը խտացող անպետք շինություններեն ազատելն անհրաժեշտ է։ Այս գյուղի արևելյան և հարավ արևելյան բարձունքներուն վրա կան նշանավոր նախապատմական և ուրարտական երկու մեծ ամրոցներու մնացորդներ։

Հյուսիս-արևելյան կողմը, ձորի մեջ, գտնված են