կենդանիների գազանների պատկերներ, բուսական և երկրաչափական զարդեր։
Մեզ են հասել նաև արծաթապատ սրեր։ Առանձնապես հայտնի է իշխան Հասան-Ջալալի դաշույնի մուգ–կանաչ նեֆրիտե նախշազարդ երախակալը, «Հասան-Ջալալ իշխան Խաչենոյ» փորագրությամբ։ Այժմ այն պահվում է էրմիտաժում438։
Արցախահայերը իրենց ավանդն են ունեցել նաև հայ տպագրության սկզբնավորման և զարգացման գործում։ 1656 թ. Հակոբ Դ. Ջուղայեցի կաթողիկոսը դպիր Մատթեոս Ծարեցուն ուղարկում Եվրոպա՝ տպագրական գործերով։ Երկար ժամանակ դեգերելով Հռոմում և Վենետիկում, վերջնականապես հաստատվում է Ամստերդամում։ Նա հոլանդացի տպագրիչների օգնությամբ այդտեղ էլ հիմնում է տպարան։ Մատթեոս Ծարեցուն վիճակված չէր տեսնել իր հիմնադրած տպարանի երախայրիքը։ Նա անժամանակ մահանում է 1661թ. սկզբներին։
Ամստերդամի տպարանը բարգավաճեց Ոսկանյանների ժամանակ, որտեղ մինչև 1669թ. լույս է տեսել 11 անուն գիրք, որոնց մեջ Առաքել Դավրիժեցու «Գիրք Պատմութեանը»։ Վերջինս առաջին հայերեն տպագիր գիրքն է, որ հրատարակվել է հեղինակի կենդանության օրոք։ Միջնադարի բոլոր փուլերում Արևելից գավառների ստեղծած մշակութային արժեքները իրենց բնորոշ գծերով հանդերձ, անխտիր որոշակի ընդհանրություններ ունեն հայոց մեծ նահանգներում ստեղծված գործերի հետ. դրանք նույն արմատներն ունեն և կազմում են հայ արվեստի բաղկացուցիչ ու անբաժան մասը։
