գործունեությունը։ Դրա հետ մեկտեղ մարզային կուսակցական ու պետական մարմինների լիազորությունների կասեցումը, աշխատանքային կոլեկտիվների իրավունքների սահմանափակումը վերջնականապես խլեցին մարզի և նրա բնակչության առանց այն էլ խիստ սահմանափակ իրավունքները։ Մարզում այդ պատճառով լարվածությունը գնալով սրվում էր։ Հատուկ շրջանի պարետը բարձիթող էր արել հայ բնակչության բախտը և բացահայտորեն համագործակցում էր ադրբեջանցիների հետ։ Իր ոտնահարված իրավունքները պաշտպանելու նպատակով մարզի աշխատավորությունը 1989թ մայիսից ստիպված էր սկսել գործադուլ, որը տևեց 4 ամիս։ Ինքնավար մարզի հայ բնակչության համար այդ ծանր վիճակում նրա բախտը տնօրինելու նպատակով 1989թ. օգոստոսի 16-ին Ստեփանակերտում տեղի ունեցավ Լեռնային Ղարաբաղի լիազոր ներկայացուցիչների համագումար, որն ընտրեց Ազգային Խորհուրդ։ Նորընտիր խորհրդի նախագահ ընտրվեց ԽՍՀ ժողովրդական պատգամավոր Վ. Ս. Գրիգորյանը։ Համագումարի որոշմամբ մինչև ժողովրդական դեպուտատների մարզխորհրդի ու կուսակցության մարզկոմի գործունեության վերականգնումը՝ երկրամասի բարձրագույն գործադիր իշխանության լիազորությունները հանձնվում են Ազգային Խորհրդին։ Բացի դրանից, համագումարն ընդունել է դեկլարացիա, որում նշվում է, որ Ինքնավար Մարզի գործերին Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի միջամտությունը գնահատվելու է որպես ագրեսիայի ակտ և կստանա համարժեք պատասխան686։ Փաստորեն ժողովրդաընտիր իշխանությունը հայերի վրա ատամ կրճտացնող Ադրբեջանին հասկացրեց ուժի դիրքից խոսելու անհեռանկարության մասին։
1989թ հուլիսի 21-ից սկսած՝ Ադրբեջանի կողմից Հայաստանը և Լեռնային Ղարաբաղը ենթարկվեցին տնտեսական շրջափակման։ Եղան հայ ուղևորների սպանության դեպքեր։ Պատժիչ բռնամիջոցները հատկապես ուժեղացան Շահումյանի շրջանում։ Վերահաս լայնածավալ բռնարարքներին դիմակայելու նպատակով 1989թ հուլիսի 26-ին ժողովրդական պատգամավորների շրջխորհրդի արտահերթ նստաշրջանը որոշում ընդունեց շրջանը Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի կազմի մեջ մտցնելու մասին։
