Այս էջը հաստատված է

Ադրբեջանի անբաժանելի մասն է, որ խաչքարը խաչդաշ է, հայերը եկվորներ են, անկոչ հյուրեր»718։

Չնայած ադրբեջանցիները հայ մարդու ստեղծած մշակութային արժեքները իրենցն էին համարում, բայց և այնպես, նրանց մեջ վտանգ տեսնելով, մեթոդիկ ձևով ոչնչացնում էին։ Հատկապես հիմնավեր էին արել Բաքվի, Գանձակի, Շամախու, Նուխիի, Արցախի ու Ուտիքի տարածքներում գտնվող եկեղեցիները, խաչքարերը և հայ ճարտարապետության մյուս երևելի նմուշները։

Դպրոցներում արգելված էր հայոց պատմության դասավանդու­մը։ ԽՄԿԿ Կենտկոմի բաժնի վարիչ, ԼՂԻՄ-ի Հատուկ կառավար­ման կոմիտեի ղեկավար Ա.Վոլսկին նշել է. «Ադրբեջանի նախկին ղեկավարությունն անվերջ ու անընդհատ մարզը մղում էր փակուղի, ջանում էր կտրել հայ բնակչության բնական կապերը Հայաստանի հետ՝ մշակույթի, լեզվի բնագավառում, հայալեզու մտավորականու­թյան դեմ կանգնեցրել էր վճռական արգելքներ։ Այս ամբողջն, իրական է։ Այս ամբողջը ճշմարիտ է»719։

Եվ դա էր պատճառներից մեկը, որ արցախահայությունը ընդվզեց բռնակալության դեմ՝ փորձելով փրկել իր բազմադարյան մշակույթն ու պահպանել ինքնությունը։