մանր առվակների բաժանվեց, կորավ շատ հասարակ առօրյայի ծանծաղուտում...
...Թավշյա թաթերի վրա՝ անշշուկ մոտենում էր ամառվա լուսնյակ գիշերը: Ծղրիդները զարթնել էին։ Կամուրջի տակ գորտերը մեկ-մեկ կռռում էին, ջրից գլուխները հանում և պլշած սպասում, թե երբ պիտի լուսինն արծաթ շաղ տա ջրի երեսին: Հանդարտ ու խուլ աղմուկը, որ ելնում էր ճահճուտներից, թփերից՝ ուր ծտերն էին ճկում, այգիներից,− մի աղմուկ, որ ով գիտե բյուրավոր ինչպիսի՜ ձայներից էր գոյանում,− ննջի նման իջնում էր գյուղի վրա։
Դաշտում տեղ-տեղ կրակներ էին վառել: Մի քանի գերանդավոր իրիկվա կիսամթնում դեռ հարում էին։ Արևից տաքացած գերանդին հովանում էր լուսնի զով շողերի տակ։
− Հրե՜ հա, կասես գյուղը ձիավոր եկավ,− ասաց Արզումանը Սալբուն։ Շների հաչոց լսվեց։ Սալբին նայեց ու թիկն տվավ խոտի դեզին։
− Պամոշնիկ Անտոնի դռանը վեր եկավ,− ասաց նա։
Քիչ հետո շները նորից կլանչեցին։ Սև ստվերի նման ձիավորը սլացավ գետն ի վեր, դեպի վերի գյուղերը։ Փոշու ամպը վազում էր ձիավորի հետևից, վազում էր ու չէր հասնում։
− Է հե՜-հե՜յ... Վա՜-սի՜լ... Վա-սի՜լ...− ալիքաձև տարածվեց գզիրի ձայնը։ Կանչում էին գրագիր Վասիլին, որ ով գիտե որ չիմանում էր քնած։
Կանչում էին, որ կարդար ուրյադնիկ Երոշի բերած շտապ և գաղտնի գրությունը պատերազմի և զորահավաքի մասին։
Գյուղում այդ մասին ոչ ոք չգիտեր։ Ծրարը դեռ փակ էր։
Պատերազմի լուրը պայթեց, ինչպես որոտը պարզկա երկնքում։ Կարծես հրթիռ էր, որ պայթյունով վեր սլացավ, ճեղքեց խավարը, գյուղի վրա կրակի անձրև մաղեց և հալվեց։ Առօրյայի մանր հոգսերը հանկարծ խառնվեցին, ինչպես կռունկի երամն ամպ գիշերին։
Շուղանց Իսոն դարբասի քարին նստած տրեխների հողն էր թափ աալիս, երբ տեսավ Չանեն ծուռ Ունանին՝ մի խուրձ կանաչ խոտ մանգաղին հագցրած։
− Հը՞,− հարցրեց Ունանը, խուրձն ուսից իջեցնելով։
