կան բաներ պատմեց: Երուսաղեմի ճամփուն վրա այցելեր է անոնց վանքերեն մին:
Մութը իջեր էր. ստվար որմին մեջ փորված լուսամուտը գրեթե կկուրանար. լռեցինք, ու մինչ Եղիազարը նորեն կզններ մանրանկար մը, ակնոցը քթին զետեղած, ես շատ կզվարճանայի օջախին մեջ կյանք առնող բոցերուն հազար խաղերով. անոնք սև քարերը կլիզեին՝ առաձգորեն երերալով, կոլորվեին ու մեկեն դուրս կխիզախեին, կարծես սենյակի մեջ պտույտ ընելու դիտումով. երբեմն հրաշեկ կոճղ մը փլչելով՝ իր կրակները կտարածեր կռուփով կոտրվոծ նռան մը հատիկներուն նման: Օջախին շառագույն լույսն ալ հարատև բռնվուք մը կխաղար սենյակի ստվերին հետ, որմերուն վրա. դիտելով լույսի այս քմահաճ պարերը՝ կհիշեի մանկական խաղերս:
Դեռ փոքր՝ հալածելու կելլեի փախստական ստվերներն, ու մայրս ինչպե՜ս կժպտեր՝ հետևելով քայլերուս. ա՜հ ազնվական ու տառապագին մա՛յր, կհիշեմ գուրգուրալի դեմքդ, երբ կհասկանեիր չարաճճիություններս, քու երբեմնի պարմանուհի երազուն օրերդ հիշելով:
Հայրս ամուսնացած էր՝ մորս նման սիրուն աղջիկ մը ընտրելով, ինչու՞ զավակը հանձն առավ ամուրիության տաժանքը: Շուշանը հիշեցի…
Եղիազարը դառնալով հանկարծ ինձի, ըսավ.
—Վարդպե՛տ, չե՞ս կարծեր որ կղերականությունը վնասակար բան է. հավատքը միջնորդի չի կարոտիր. գալով կուսակրոնության, անիրավություն մըն է ան. ինչու՞ փչացնել, կամ անբարոյության գաղտ ոճիրներուն մատնել առույգ, կենսալից երիտասարդներ…
Հաճելի հայտնություն մըն էր ասիկա. կեղծ լրջությամբ ըսի. —Կուսակրոնություն ընտրողները ազատ կամքով ընտրած են այդ բանը. իսկ զարմանալի է, որ եկեղեցականությունը վնասակար կհամարիք…
— Ձգենք հիմա այս խնդիրները, — վրա բերավ,— ուրիշ օր մը կտեսնվինք:
Երբ դուրս ելա, խավարը վանքին վրա նստած էր, ու իր շունչը մահվան քամիեն սաստիկ թվեցավ ինձի. եկեղեցվույն ճակատը անորոշ խոհանքի մը տակ կմռայլեր, մինչ անոր առջև տարածվող բակը ձյուներու ցոլացումեն կհագվեր աղոտ կիսալույս մը:
Կձյուներ անընդհատ. հովը երբեմն կծեծեր զանգակատան կողերն ու ծածկույթի թիթեղները, մեկ-երկու աղավնիներ հագեցած մնջյուն մը կարձակեին այս ցրտին ու հողմակոծ միջոցին մեջ:
Սրտովին գոհ էի. հիմա ալ անտարբեր չեմ Եղիազարի գովաբանած արվեստին, իր տեսությունները հարգելի ու ճիշտ կերևային ինձի:
