26. ՏՐՏՈԻՆՋՔ
(էջ 91)
Ինքնագիրը՝ № 16բ, էջ 33 — 12. ու՛ր բնաբան է՝ «Տրտում է հողի իմ մինչև ի մահ», Աւետարան ըստ Մատթեոսի, ԿԴ։
Առաջին անգամ տպագրվել է՝ առանձին «Մատենաշար Հող-Դարի» գրթով, 1911 թ. Սեբաստիայում, «Տրտունջը. Եղիա Տեմիրճիպաշան» խորագրով առանց բնաբանի և «Նվեր տառապած հոգիներուն» ձոնով, թվագրված է՝ 28 փետր. 1911, Սեբաստիա։
«Հեթանոս երգերում» տպագրված Է.
218 Այժմ հողին քաղցրն ունիմ... Ըստ ինքնագրի և առանձին հրատարակության ուղղված Է՝ քաղցն:
Տեմիրճիպաշյան Եղիա (1851—1908) — Բանաստեղծ, փիլիսոփա, հրապարակագիր, խմբապիր։ Բանաստեղծությունը գրված Է Տեմիրճիպաշյանի ինքնասպանության առիթով։
2 Նիրվանայիդ... — Նիրվանան ըստ հին հնդկական բաղդատական կրոնի՝ հոգու այն վիճակն է, որն ազատվել Է անձնական գոյության վշտերից։ Լայն առումով՝ երջանիկ ինքնամոռացություն։
25 Ծուղակին մեջ Մոտայի... — Մարմարայի ծովածոցերից մեկը։
52 ...Ռիկ — Վետան — տե՛ս Նախորդ բանաստեղծության ծանոթագրությունը:
54 ...Մայայի լույս ծոցին մեջ — Մայան ցնորքի և երազի աստվածուհին Է հնդկական դիցարանում։
72 ...Ես ալ պաշտեցի կին մհրաշագեղ — Վարուժանը Բելգիայամ ուսանելիս որոշ շրջանում ապրել Է սիրո և դրժման պահեր՝ կապված բելգիացի մի տիկնոջ հետ։ Նա իր հուսահատությունն ու վիշտն ամոքել Է իր գրած բանաստեղծություններով։
135 ...Մեշնիդիդ չորս պատերուն մեջ կանգուն — Մեսջիդ, մզկիթ, մուսուլմանների աղոթավայր։
218 ...Ծարավն ունիմ Լեթեին — (Լեթա, Լետա) Մոռացության գետի անունը հունական դիցարանում։
222 ...Ատոմ — Ե. Տեմիրճիպաշյանի գրական ծածկանուններից մեկը։
27. ԱՌԿԱՅԾ ՃՐԱԳ
(էջ 99)
Ինքնագիրը հայտնի չէ:
Առաջին անգամ տպագրվել է «Հող—Դար» 1910, նոյեմբեր 28, № 5, էջ 1, որից տպագրվել է՝ «Փեթակ», Տրապիզոն, 1911, հունվար 28 № 11, էջ 139։