տանում, էշս, — գոչեց Կիկոսը, տեսնելով թե ինչպես Խուրշուդ-բեգն իշի կապը քաշած, տարավ ձիու մոտ։
— Ես քեզ էշ շանց կտամ, դե′, տղա ես, մոտ արի, տես գլուխդ քանի տեղից եմ տապակ անում,— հարձակողական դիրք բռնեց Խուրշուդ-բեգը։
— Աստոծ, երկինք, հող ու ջուր, սուրբ ու մասունք, որ էս բանումը ես կամ ոչ, մեղք չունեմ, գնա կնկանս հետ կռիվ արա, էշս ինձ տուր, էլ ես էս արտը չեմ գալ, սրանից եկած հացիցը կտրիլ չեմ, է՞շս ինչ ա արել... Ըհը′, հրես դեն եմ գցում էս բահը, էլ ջրիլ չեմ, մենակ թե էշս ինձ տուր,– աղաչական ձայնով դիմեց Կիկոսն ու ձեռի բահը շպրտեց։
— Մարդ ու կնիկ ինձ համար դիփ մեկ ա,— գոռաց Խուրշուդ-բեգը,— ես եկել եմ ըստեղ, որ ով պատահի, տեղնուտեղը սպանեմ,— այս ասելով Խուրշուդ-բեգը Կիկոսի էշը կապեց մի թփից, ձին նստեց ու քշեց Կիկոսի վրա։
Կիկոսը հազիվ բարձրացավ ծառը։ Խուրշուդ-բեգը կատաղած ձին քշեց ուղղակի արտի մեջ, մի քանի անգամ դես-դեն վազեցրեց, ջարդեց, տրորեց նոր ջրած արտը, անցավ նաև «ՄՈՊՐ»–ի բաժինը, ձիու ոտի տակը տվեց ցանքսերն ու ետ դառնալով Կիկոսի էշը ձիու առաջն արավ ու հայդե, դեպի գյուղ։
Կիկոսը ծառի վրա նստած, թոխմախով գլխին տվածի պես շշմել էր էս հանկարծակի անցուդարձից և չէր հասկանում, թե Խուրշուդ-բեգն ինչու տարավ նրա էշը։
Արևը թեքվում էր սարի ետևը։ Կիկոսը թեև համոզված էր, որ ոչ ոք չկա ջրի մոտ, որ Խուրշուդ–բեգն արդեն վաղուց գյուղումն է, բայց և այնպես չէր համարձակվում ծառից իջնի ու ջուրն անի արտի մեջ։ Նա ծառին թառած իրեն-իրեն փնթփնթում էր.
— Շատերն էլ ասում են, թե երազը սուտ ա։ Այ, թե սուտ ա... Համա գլուխս ինչ լավ ազատեցի թակելուց... Քարը թամամ կարկաժս ծակիլ պտեր... Որ ասում եմ՝ էս բանի մեջ արին կա՞... Յարաբ էշս տարավ, թե ի՞նչ անի... Ասենք էշս տարավ, համա մեծ ղոչաղութին արի, որ գլուխս թակելուց ազատեցի,— մխիթարեց իրեն Կիկոսը։ Ապա փափախը վերցնելով քառակուսի գլուխը շոյեց ու սկսեց հետը զրուցել.
— Գլուխ, ա՛յ գլուխ, ա՛յ իմ գլուխ ա՛յ իմ պահած ու
