միւսոյն՝ Նոյեմակ»։ Նրա «Խրատ վարուց» գիրքը Հովհան Մանդակունու անունով հրատարակված ճառերն են, իսկ հիշված «Հաւատտըմատ» աշխա– տությունը, որ կոչվել է նաև «Արմատ հաւատոյ», նույնացվում է «Կնիք հաւտտայ»ժողովածուի հետ։ Սրա մեջ նա րերած է Հատվածներ նաև իր դրվածներից՝ աոանց իր անունը հիշելոլ. արտագրողներն ավելացրեր են նրա անունը■ Հեաազայում Հովհան Մայրագոմեցու այդ աշխատության հետևողությամբ կազմել են և ուրիշ ժողովածու էԱբմաա հաւատոյէ անունով*
Այդ ականավոր վարդապետը, որ պաշտպանել է հայոց եկեղեցու
պաշտոնական դավանությունը, եղել է ժամանակի անկախ մտածողներից մեկը, «մեծի հեղինակությանը ենթարկվելու և ընդհանուրի տրամադրու֊ թյանը համակերպվելու ոգով տողորված մի միջավայրում... իր ինքնու րույնությամբ է հանդես եկե» և աոանց քաշվելու արտահայտել իր համոզ֊ մունքը։ Ջանալով հաստատել «անապական մարգեղության» ուսումը մեր- ժել է Ղուկասի ավետարանի ԻԲ. 43—44 տների վավերականությունը։ Դրա համար և նա հալածանքի է ենթարկվել։ Նա մինչև վերջր մնացել է հակաքաղկեդոնական տեսակետին։ ծ« Կր 4–/*«»«"ճ. **ր–էւ 4-յ-ք# * շ- <–,–*# Ծ–թ^աղա վաք– գապեա/ւ ա֊ակեքա Թե.դոք..(, բացատրություններից ազդվելով, քաղկեդոնականների <եա միարանեչոլց հե-ա վեքադաոնում է Դվին, Ծայրադոմեզին, որ Դվինի 0. Գրիգոր եկեզե– 1ալ փաէ1ա11աէե էր, չի ներկայանում նրան, երր այդ վարդապեաին ստիպմամբ մտցնում են կաթողիկոոի մ.ա, նա աոում է– .Գոլ յիբաՀ կոչեց–, Եզր, զի յեզ, հանեալ արո. զէայաոաանեայա. ց.կե–1 զոահման հաւ-աոյ հար,ն>, Այո ցաաոխաղն այնոլհեաե երկար ապրում է կբկնվեյով իրրև նշան անարգանքի։ Ահա, թե մինչե ալր էր հասնում »–1 կեդոնականության աաեշ.լթյ.լնր էին հայ դրադեաների մեջ։
Մովսես կաթողիկոսը (574—604 թ.) նույնիսկ հրաման է հանում՝
«ամենևին ոչ հաղորդելլ ընդ հոռոմս հնազանդեալս Քաղկեդոնական ժողո- վոյն... մի դիրս, մի պատկերս և մի նշխարս ի նոցանէ ընդունել։ Այդ հրամանն առիթ է դաոնում, որ աղվանների մեջ քարոզեն որոց պատկեր֊ ները խոսել։ Առաջ է գալիս պատկերամարտություն։ Հովհան Մայրագոմե֊ ցին պատկերամարտների մասին դրած մի դրության մեջ սխալ է համարում պատկերներ խոսելը։
Վրթանես Քերթողը, հմուտ հունարենի և եկեղեցական գրականության
խնդիրների, ուսյալ մի անձ, որ Մովսեսից հետո եղել է կաթողիկոսա¬ կան տեղապահ (604— 607 թ,), գրել է «Ընդէէմ պատկերամարտից» մի գիրք, Կնշանակե՝«8-րդ ե 9-րդ դարերում ամբողջ Բիզանդական կայսրու¬ թյունը տակնուվրա անող պատկերամարտության շարժումն իր առաջըն– թացն է ունեցել հայերի մեջ դեռ 9-րդ դարի սկիզբներին, և Հովհան Մայրագոմեցու ե Վրթանես Քերթողի դրություններն աոաջիններն են պատկերամարտության պատմության մեջ։
Հովհան Մայրագոմեցին իր կյանքի վերջում քաշվել է իր առաջվա
վանքը՝ Մայրադոմ՝ Բջնիի մոտ, այնտեղից էլ Գարդմանի գավառը։ Հով֊ հանն իբր առաջ կոչվելիս է եղել «Մայրավանեցի», եւ իբր Եղը կաթողի֊
1. «Շողակաթ» էջ 109 եւ «Հանգէ», Վիեննա, 1910,
