— Տեր ողորմյա․․․ տեր ողորմյա,— ըսավ ինքնիրեն Աբիսողոմ աղան,— քաշելիք ունինք եղեր․․․ ես կրնամ հիմա զինքը սեղանեն վար առնել, բայց կը վախնամ, որ ծոցեն ատրճանակ մը կը հանե և կը զարնե ինծի, վասնզի խիստ բարկությամբ կը խոսի։
— Իսկ երբ գիտությունն եկավ,— շարունակեց ատենաբանը,— և վանեց տգիտությունն, ինչպես լույսն՝ խավարը, սերն՝ ատելությունը, գրիչն՝ սուրը, ապագան՝ անցյալը, այն ատեն, ա՜հ, այն ատեն․․․ այո՛, այն ատեն, այո՛, կըսեմ, այն ատեն միայն հասկցվեցավ, որ մարդկություն, ազգ և հայրենիք բառերը բառարանները լեցնելու համար շինված բաներ չէին, այլ ամեն մարդու մտքին մեջ, սրտին մեջ, հոգվույն մեջ երկաթյա տառերով և անջինջ կերպով դրոշմելու բառեր էին․․․
— Եղբա՛յր, կաղաչեմ, վար իջի՛ր և այնպես զրուցե՛ ցավդ․․․
Ատենաբանը կայնած տեղը այնպես կը դողար, որ Աբիսողոմ աղային սիրտը կը հատներ, թե գազը գետինը պիտի իյնար։
Ուստի չուզելով այլևս համբերել՝ պոռաց ինքնակոչ ատենաբանին երեսն ի վեր․
— Վա՛ր իջիր սըկե[1]։
— Կաղաչեմ, մի սաստեր զիս։
— Վա՛ր իջիր, ապա թե ոչ․․․
— Մի՛ կոտրեր իմ սիրտս, որ ազգին համար կը բաբախե։
— Ինչ ըսելիք որ ունիս, եկուր քովս, մարդու պես նստե և ըսե․ հոն տեղվանքը ելնել ի՞նչ պիտի ըլլա։
— Կաղաչեմ, թո՛ղ տուր վերջացնեմ․ ա՜հ, չես գիտեր, թե որչա՛փ կը հուզվիմ, երբ ճառ կկարդամ։
— Վա՛ր իջիր։
Ատենաբանը բեմեն կիջնա և կերթա աթոռի մը վրա կը նստի։
— Հիմա՛ զրուցե ինծի, միտքդ ի՞նչ է,— կըսե Աբիսողոմ աղան բարկությամբ։
— Կաղաչեմ, մի բարկանար։
— Ի՞նչ կուզես, զրուցե, շո՛ւտ, հիմա՛։
— Բարկությամբ մի՛ վարվիր հետս, ոտքդ պագնեմ, սիրտս լեցված է, հիմա կսկսիմ լալ։
Եվ ատենաբանը կսկսի լալ։
— Լալու ի՞նչ կա, եղբայրս։
— Ծառադ կը փափագի գրականությամբ ազգին ծառայել, բայց այս ազգը շատ ապերախտությամբ կը վարվի յուր գրագետներուն դեմ։
— Ատոր մեջ ես ի՞նչ հանցանք ունիմ։
- ↑ Այստեղից
