Էջ:Mikael Nalbandian, vol. 4.djvu/260

Է որպես Նազլուի, նույնպես կատվի, փոխանակ կատոփ: Մենք չենք գնում տակավին մինչև այսչափ. որովհետև շատ բառ ժողովբղին հաս֊ կանալի է լինում, եթե հոլովված ժամանակ իր ուղղական վիճակը պա- հում է. մանավանդ լեզվի վերածնության ժամանակ, երբ այս ու ա ,ն գավառական բարբառներից բառեր ենք առնում։ Այս է դարձյալ պատ¬ ճառը, որ մենք շատ անգամ սեռական կամ ուրիշ հոլովում պահում ենք բառերի ամբողջ ուղղականը, մինչդեռ նոքա, ընդհանուր կանոնով, տառ պիտի կորցնեին իրենց միջից հոլովելոլ ժամանակ։ Սակայն Ոն վերջացած բառեր հոլովելու ժամանակ և բացի ուած# Շատ նորելուկ գրողներ այնքան սիրահարված են վեվ]ւ տեղ Ո1 գործածելու վրա, որ կրավորականի անցյալ ընդունելությունն էլ շատ անգամ գրում են ու մասնիկով, ինչ- պես, գրված ասելու տեղ ասում են գրոլած. այս երկուքը տարբեր բաներ են և առանց ուղղախոսությունը շփոթելու լեն կարող իրար տեղ գործ դրվել։ Ներգործականի անցյալ ընդունելությունն է գրած, իսկ կրավորականինը զրված. էլ սոցանից դուրս անցյալ ըն¬ դունելություն չկա։ Մնաց որ շատ անգամ կրավորականի տեղ էլ ներգործականն է բա¬ նում. չենք ասում հալված եղ, այլ հալած եղ. հայտնի է թե հալածը կրավորականի զորությո ւնով է գործ դրվում այստեղ։ Պիտի իմանալ նույնպես, որ անցյալ ընդունելու¬ թյունը գործ է դրվում ածական աոմամբ, իսկ ուած կամ ուածքբ երբ միանում են մի բաոի հետ, ինչպես գրուած կամ (յրուածք, գոյական են և վերացական նշանակություն են ստանում ինչպես գրություն։ Միևնույն ուժն ունի, եթե ասենք րիմ գրությանը մեջ կամ իմ գրոլածքի մեջ»։ Պարզ է թե այս ընդունելություն չէ, այլ գոյական անուն։ 9ացի սորանից ուաձ կամ ուածքբ միանալով մի բայարմատի հետ, ինչպես ծեծոլածք ռուսի ОСТЬ կամ НОСТЬ ի"կ։ ֆրանսերեն վերջավորությանը ուժն ունի, ինչպես երկաթի ծեծոսսծքը, երկաթի քաշուածքը КОВКОСТЬ ЖеЛвЗЭ, ТЯГучвСТЬ ЖеЛеЗЗ* Չգիտենք թե ինչպես բացատրենք մեր գաղափարը, որ ավելի որոշ կերպով հայտնվի։ Պ. Պռոշյան ցի գործի մեջ (եր. 108) կարդում ենք. քԱմբերթը գոված ջ»ւր ա, համա սրա խումբ չունի»։ Այս խամ խոսքը ճիշտ այն է նշանակում, ինչ որ մենք ուրիշ բառերում ուզեցանք ա֊ սել. այսինքն եթե ջրին խումբ, ապա և երկաթին ծեծաածքբ: Հույս ունինք, որ այժմ հասկացուցինք թե ինչ նշանակություն ունի ուածբ կամ ուածքբ և թե որքան հեռու է նա կրավորականի անցյալ ընդունելության ված վերջավորությունից։ Եթե այսպես Ւ (որպես և է), ապա Ուրեմն կրավորական ընդունելության Ված վերջավորության տեղ ուած կամ ուածք գրելը աններելի սխալ է ուղղախոսության ընդդեմ: NB. Ել վերջացած բառերը, ինչպես U|Uim|ii, եթե դործ են դրվում որպես պատ ուա ծ և այլն, վերացական նշանակություն չունին և կարող են կրավորական անցյալ ընդու¬ նելության տեղ վարվել, մանավանդ որ պաւու|սւծբ պատել բայի կրավոր անցյալ ընդու¬ նելության տեղ կարող է հասկացվել, թեև պատած կարելի է և կրավորականապես գործ դնել ինչպես ճալածբ, որի մասին խոսեցանք։ Առհասարակ մենք խոսում ենք ընդհանուր կանոնների վրա, որոց մանրամասն և բացառա յա կան կանոնների ավանդությունքը պիտի քերականությունից և բառարանից պահանջել։ 260