Էջ:Mikael Nalbandian, vol. 4.djvu/343

433 թվականին, ու՛ր կմնա Փարպեցուն նոցա աշակերտ եղած լինելը, կամ Չամչյանի՝ «թե Վոամշապուհին ականատես էր, Մեծ Թարգմանչաց տեսել էր և տղայության ժամանակ մի քանի բան նոցա դպրոցում ուսել էր» ասելը. ո՛ւր կմնա պարոն էմինի կարծիքր, թե Փարպեցին սուրբ Սահակի և սուրբ Մեսրոպի — իր վարդապետների հրամանով—գնաց Հունաստան։ Փարպեցին 455֊ին խաղացող պատանի է Աշուշայի տանը, Մեծ Թարգմանիչը այդ միջոցին արդեն 15—16 տարի է, որ վախճանել են, բայց պարոն էմինը այս լափով էլ գոհ չլինելով և Փարպեցուն 457 թվականից հետո«««««»»»»» § 21. բնագրում այսպես է ասած. «Եւ երթեալ 'ի Սիւնիս' կեցի անդ ամս երկուս, զձմեռն 'ի քարայրի աո աոն միում հոչակելոյ 'ի բնակշաց գաւաոին յամենայն կրօնաւորոլթիւնս, որում անուն էր Մովսէս, և տեղին' Անձուկ, և զամառն յաղագս տօթոյ տեղւոյն' քահանայապետ աշխարհին' ՚աէր Մուշէ, տանէր զիս առ ինքն, ուր և լին էր 'ի հովոլ։ Արդ' զառաջինն կելոյն իմոյ զվարս' տէր Ներսէհ և Հրատ Կամսարական գիտեն զՍիւնեացն յաոաջագրեալ եպիսկոպոսն աշխարհ տո մի քանի տարի էլ Աղանին աշակերտություն արած ընդունելով, հետո Հունաստան է ուղարկում նորան Մեծ Թարգմանլաց հրամանով: Մեզ թվում է, թե Մեծ Թարգմանլաց ան դրաշիրի մ յան հրամանը լոկ երևակայության արդյունք է նոր ժամանակների, որ, հինգերորդ դարում, երևակայության մեջ էլ տեղ չուներ։ 9այց եթե այս ամենը մոռնալով, միայն այս առնունք, որ ինքը Փարպեցին ամեն ուրիշից լավ կարող էր իմանալ, թե ո՞ւմ աշակերտ է ինքը, ապա ուրեմն առանց այլ և այլի պիտի ասենք, որ այդ առաքինի մարդը աշակերտ է եղել Աղանին և ոչ Մեծ Թարգմանլաց։ Փարպեցին թե Պատմության և թե Թղթին մեջ պարզապես առում է, թե ինքը աշակերտ է երանելի Աղանին, թե սա է եղել Ղազարի ազատության պատճառը, թե իր տղայության ժամանակ Ազանից է ուսել սուրբ հավատը, թե Աղա նըն է նորան պարեգոտ հագցրել: Փարպեցին եթե նաև մի ամիս լիներ աշակերտված Մեծ Թարգմանլաց, ապա անշուշտ և պարծանքով կհի~ շեր այն սուրբերի և մի ամսվա երախտիքը, մանավանդ մենք տեսնում ենք, թե ի՞նչ որդիական և արժանի հարգությամբ է խոսում նա Մեծ Թարգմանլաց մասին։ Մեղ թվում է, թե Փարպեցու Թղթում հիշվ ած վարդապետքը են Մեծ Թարգմանլաց աշակերտներից, որ այն ՛միջոցին բնավ պակաս չէին և «ղմի միով ելևելս առն էին», ինչպես ասում է Փարպեցին իր Պատմության մեջ, Մեզ թվում է, թե Աղանր թեև եղել է Փարպեցու դաստիարակության գլխավոր ուղղիչը, այնուամենայնիվ Փարպեցին ունեցել է նորա ձեռքի տակ թերևս և ուրիշ ուսուցիլք, երբ հոքնականապես վարում է վարդաց պետ խոսքը, և եթե մենք էլ հոքնականապես պիտի հասկանանք։ Այս վերջին խոսքերը ասում ենք այն պատճառով, որ Փարպեցու ասած <րառ ի բժշկութիւն վիրսււորաց փութա' հա'и յօգնել» բանի մեջ (եր. 53) վի- րավորացը վիրավորիս պիտի կարդանք, որովհետև միայն Փարպեցու գլխին էր եկել փոթորիկը և նա էր վիրավորը, 9ացի սոցանից, մենք չդիտենք, թե ո վքեր էին նորան ուսում տա- 343