գրութեամբ, յառաջներորդ թուականէ ասացեալ նոյեմբերի, համարաւ 1303, գրեալ առ պ. նախարարն արտաքին գործոց տէրութեան՞ Ռուսսիոյ, խնդրեաց ’ի նմանէ իրազեկ առնել զտէրութիւնն Անգլիոյ, զրովանդակութենէ գործոյն։
Յաւուր հաստատութեան թղթռցն, այն է ՛ի 1 նոյեմբերի, ընդ երեկո մեկնեցա ՚ի Թիֆլիսէ դէպ ուղիղ ՝ի նման և. անտի ընդ Սեալ ծով ՛ի Կոստանդնուպոլիս։
Անդէն ըստ պատշաճեալ կարգին ներկայացեալ առ պ. Բույլվեր, դեսպանն Անգլիոյ, խնդրեցի ՚ի նմանէ տալ ինձ զթուղթ ընծայութեան, յանուն հնդկական կառավարութեան Անգլիոյ ՚ի Կալկաթա։
Վսեմափայլ դեսպանն, յետ ամենայն մանրամասնութեամբ իրազեկ լինելոյ հանգամանաց գործոյն, անհրաժեշտ վարկալ ելանել ինձ նախ և յա ռաշ ՚ի Լոնդոն և անդէն ՚ի վերտյ հիման գրութեան պ. նախարարին արտաքին գործոց առ տէրութիւնն Անգլիոյ և երեսփոխանական թղթոյն, միջնորդութեամբ պ. Բրուննովի, դեսպանին Ռուսսիոյ ՚ի Լոնդոն, սկսանել զգործն և ապա գիտութեամբ և վճռադատութեամբ տէրութեանն Անգլիոյ իջանել ’ի Կալկաթա, եթե շիցէ հնարաւոր ավարտել զամենայն յԱնգլիա։ Այսպէս ասէր պ. Բույլվերն և ընդ նմին յաւելոյր, զի թէ իջայց ի Կալկաթա, առանց զառաջինն խնդիր գործելոյ ՚ի Լոնդոն, յայնժամ կառավարութիւնն հնդկական ինքնին գրելոց է ՛ի Լոնդոն, առանց սկիզբն առնելոյ գործոյն, մինչև ընկ ալրի առ այն զլուծումն բացարձակապէս։
Մինչ ՚ի Ռիֆլի էի, այսպէս խորհուրդ տայր ինձ և ծայրագոյն կառավարութիւնն Կովկասոլ, այսպէս բարւոք դատեցալ և դեսպանութիւնն Ռուսսիոյ ՚ի Ռիւրքիա։
Ուստի, զի մի անլուր եղեալ խորհրդոցս և իջեալ ՚ի Հնդիկս, հարկեցայց անգործ նստել անդէն զամիսս չորս, մինչև հասցի պատասխանին 'ի Լոնդոնէ, ուղղեցի զընթացս իմ ՚ի Կոստանդնուպօլսոյ յԱնգլիա, մտեալ ՝ի ծով ՛ի 21 դեկտեմբ, դեպ ուղիղ ՛ի Մարսեյլ քաղաք ֆրանսիական, ուստի ելանէ երկաթուղին ՛ի Լոնդոն, այլ զճանապարհայն չարագուշակ մրրիկք ձմեռնայինք հողմավար մղեցին ղշոգենաւն ՛ի Սիկիլիա կղզի, յետ զաւուրս իբրև զվեց տիլ և գիշեր կոծելոյ ընդ ալիս։
Ելեալ ի ցամաք, ՛ի Մեսսինա քաղաք Սիկիլիոյ, դոգցէս անշնչացեալ ՛ի կատաղութենէ մրրկիս, ի միւս օր հարկեցայ մտանել յայլ շոգենաւ, որ զեզերբ քերեալ Միջերկրական ծովուն երթալոց էր ՛ի Մալւսէյլ և ըստ այսմ, ղառաջինն գլկայ առեալ զաւուրս քանիս ՛ի նէապօլիս,
