Ու կ'ունենամ անդրադարձումը կյանքիս, Ըստ առաջին հրատարակության ուղղված են` պատատուն, անդրադարձում մը:
3. ԻՐԻԿՎԱՆ ԴԵՄ
(էջ 135)
Առաջին անգամ «նոպաները» բանաստեղծության հետ «Երկու սիրերգ» ընդհանուր Վերնագրի տակ և գրության տարեթվի նշումով տպագրվել է` «Մասիս», 1905, 25 հունիս, թիվ 18, էջ 284։ Ժողովածուներում բաց է թողնված տարեթիվը, և տպված են. 4. Ու փաղփածոպ, կ`երկարեին աշխարհ մ`անդին: 12. Հեծեծանքիս հետ մնացի, մինակ, հոն եմ... Ըստ առաջին հրատարակութլան ուղղված են` մ՛անգին, մընացաձ:
4. ՀՈԻՇԱՊՍԱԿ
(էջ 136)
Առաջին անգամ «Անտիպ» նշումով, գրության տարեթվի ու վայրի հիշատակմամբ տպագրվել է` Սահակ-Մեսրոպ, «Հալուն տարեցույցը», 1913, էջ 170։ Երկրորդ անգամ, առանց մատնանշելու առաջին տպագրութլան փաստը, հրատարակվել է` Մ. Ձուհաճյան և Թ. Ազատյան, «Ընդարձակ տարեցույց», Կ. Պոլիս, 1926։ Ժողովածուներում չի զե֊ տեղված։
Հայտնի չէ, թե ումն է ձոնված բանաստեղծությունը։
5—7. ԱՐՀԱՄԱՐՀԱՆՔ
(Փոշին, Ծաղկե Քապսւկ, Մերժում)
(էջ 137—139)
Շարքն առաջին անգամ տպագրվել է` Սահակ-Մեսրոպ, «Հայրենի տարեցույցը», 1912, էջ 94—96, խմբագրական ալս ծանոթությամբ. «Վաղամեռիկ Մեծարենցին ձեռա- գիրներուն մեջեն գտնված են հետևլալ սիրուն քերթվածները, որոնք գուրգուրանքով կը զետեղենք «Հայրենի տարեցույցին» մեջ» (էջ 94)։
Ժողովածուներում բաց են թողնված շարքի ընդհանուր վերնագիրը, գրության տարե-
թիվը, վայրի հիշատակումը, ընծայականը և տպված են`
<<Փոշին>> 14. Պիտի ընդունե փոշին կեղծ սիրույդ,
«Ծաղկէ Քսայակ»
7. Քան տաղերէ լայնատարած, 10.Ոսկեփոշի թևով շեջ, «Մերժում» 6. Ու սևերու մեջ թաթխեցիր իմ մեղրիկ 11.Մերժումի այս սառ լախտն, ավաղ, վշտագին Ըստ առաջին հրատարակութլան համապատասխանաբար ուղղված են` ընդոտնե,
դաշտերե, գեշ, մեղմիկ, վշտածին։
— 384 —
