Էջ:Mkrtich Khrimian, Works (Խրիմյան Հայրիկ, Երկեր).djvu/143

Այս էջը սրբագրված է

Ասացէք Աստուած ողորմի մեղուապան Պետօյի հոգւոյն»:

Սորա քով մի անտաշ խաչաքար կայ կարդա տեսնանք թէ որո՞ւ գերեզման է։

«Ես եմ նախրորդ Նազար, երեսուն տարի նախրորդութիւն արի, շէն մնայ Առնակ գիւղ, երկու հազար տաւար էր իմ նախիր, ամէն շաբաթագլուխ շալակ շալակ նախրահաց կը ժողովէի. տանս մառան հացով կը լեցուէր, մեր տանտիկին խմոր շաղել. հաց եփել չը գիտէր, մեր զի գիւղաիք կը կարծեն որ նախրորդութիւն բան մը չէ. ոչ, նախրորդութիւն էլ գիւղական մի աշխատութիւն է. ես երբէք գանգատ չունիմ, մինչեւ մանուանս օր հացի կարօտութիւն չի քաշեցի:

Ասացէք Աստուած ողորմի նախրորդ Նազարի հոգւոյն:»

Թոռնիկ, դու լսեր ես, գեղացիք միշտ գանգատ կանեն ու կասեն, թէ՝ դեղի գզիրներ շատ անիծած եւ հայհոյիչ մարդիկ կը լինին, բայց ես լսեր եմ, որ ժամանակաւ մեր գիւղն մի բարի գզիր եղած է. շատ բարեսէր ու խոհեմ, երբէք զրկանք չէր աներ, հիւր տալու կարգն ճշտութեամբ կը պահէր, եւ միշտ կը ջանար աղքատներ խնայել, մինչեւ ցայսօր գեղացին այդ բարի գզրի անունն կը յիշէ։ Ահաւասիկ նորա գերեզման, զարմանք, Թոռնիկ, Առճակու գզիրն էլ իւր գերեզմանի խաչքարն եւ յիշատակն ունի, կարդա՛։

«Առճակու շէն գեղի գզիր Կազօն եմ ես, օ՛խ, ի՛նչպէս հանգիստ պառկած եմ հողին տակ, ականջներս դնջացեր է գեղացաց հայհոյանքէն, զուր եւ անիրաւ անէծքէն, հապա այն խստաբարոյ անհամբեր պահանջող նիւրերու ձեռքէն ի՞նչ քաշեցի, ծեծ կերայ, չարչարուեցայ, գզուեցայ բամբակի պէս, սորա համար անունս գզիր գրած են, կարծելով թէ ես ուրիշներ կը գզեմ: Աստուած հոգիս առեց, մեռայ ազատուեցայ: Աղքատ ապրեցայ, աղքատ մեռայ, ոչինչ բան չունիմ կտակելու, միայն խրատ կուտամ ձեզ, գեղացի աղքատներ, գեղի գզիր մի լինիք, գացէք նաւագործութեան մշակ եղէք, հազար անգամ լաւ է հողի մշակ, քան գեղի գզիր, վասն զի, գեղի գզրութիւն չար մշակութիւն է:

Ասացէք Աստուած ողորմի գզիր Կազօյի հոգւոյն»:

Թողանք այս փոքրիկ մարդոց փոքրիկ խաչաքարերն, թէ եւ փոքրիկ կարծուածներն էլ իրենց չափով նշանակութիւն ունին։ Շրջենք, Թոռնիկ, զանենք այն մեծ խաչաքարերն, որոց