— Ինչո՞ւ,— արտասանեց նա հուսահատ ձայնով,— նրա՞ համար, որ ես այժմ այլևս ոչ մի բանից, չեմ կարող քեզ ազատել...
Զգացի, թե ինչպես սիրտս, սաստիկ ցավ տալով, թրթռաց, գլուխս ակամա խոնարհվեց նրա կրծքի վրա, և հուսահատության հեկեկանքը սկսեց խեղդել ինձ։ Այդ րոպեին արդեն աներկբա զգում էի, թե ինչպես մի աներևույթ զորություն սկսում էր կամաց-կամաց բաժանել նրան ինձնից հավիտյան...
Ճաշին, բացի կես բաժակ կաթից, ոչինչ չառավ բերանը։ Նկատում էի, թե ինչպես կամաց-կամաց թուլանում էր նա, բայց ուշքը մինչև վերջին շունչը վրան էր։ Մեռնելուց մի ժամ առաջ ուզեց տեսնել հորը։ Մայրս, որ, ըստ երևույթին, արդեն սկսել էր հասկանալ, թե բանն ինչումն է, կատարեց նրա խնդիրքը։ Շուտով հորս՝ թևից բռնած՝ զգուշությամբ ներս բերեց և զգուշությամբ նստեցրեց հիվանդի մահճակալի առաջ՝ աթոռի վրա։ Հայր և որդի նայեցին միմյանց. հորս հայացքը նույն անմիտ, նույն անզգա հայացքն էր, սակայն այս անգամ այդ հայացքի մեջ նկատվում էր փոքր-ինչ հետաքրքրություն, իսկ եղբորս հայացքը... Ինչքա՜ն սեր, կարեկցություն, վիշտ և հուսահատություն կար այդ հայացքի մեջ, հորը հավիտյան մնաս բարյավ ասող այդ լուռ վերջին հայացքի մեջ... Առավ հոր ձեռքը, ուզեց բան ասել, բայց ոչ մի ձայն դուրս չեկավ բերանից։ Միայն խոնարհվեց և շրթունքը կպցրեց նրա ձեռքին։
— Այս ո՞վ է,— կամաց հարցրեց հայրս, նայելով մորս։
— Գրիգորն է... Չե՞ս ճանաչում,— հազիվ կարողացավ արտասանել խեղճ մայրս, որովհետև արտասուքը խեղդում էր նրան։
— Ոչ, չեմ ճանաչում,— պատասխանեց հայրս և, փոքր- ինչ լռելուց հետո, հարցրեց.— հիվա՞նդ է։
— Այո։
— Ես էլ եմ հիվանդ, խեղճ տղա, ես էլ եմ հիվանդ,— արտասանեց հայրս, կարծես, սաստիկ կարեկցությամբ և, ձեռքը հեռացնելով Գրիգորի շրթունքից, սկսեց շոյել նրա գլուխը։
Այլևս չկարողացա դիմանալ— սիրտս պատռվում էր— և
