Էջ:Petros Duryan, Collected works, vol. 1 (Պետրոս Դուրյան, Երկերի ժողովածու, հատոր 1-ին).djvu/297

աոաջաբանով ու ծանոթագրություններով հրատարակել ենք մենք («Սովե- տական արվեստ» հանդես, Եբեան, 1966, M 12, էջ 49—51 )* Ի*նշ հիմքեր կան այս հոդվածը Պ, Դուրյանի հեզինակությունր համա¬ րելու։ Նախ. Հսդվածի ուշադիր ընթերցում ը $пЧУ է տալէս, որ այն ըստ էու- թյան նպատակ ունէ քաջալերել *Թատրոն օսմանիե»-ի գործունեությունը։ Հեղինակը հասարակությանը հրավեր է կարդամ նյաթապես և բարոյապես օժանդակել թատրոնի վարչությանը, օգնել, որպեսզի նրա տնօրենն այլևս սաիպված լլէնի «օտար ներկայացումներ տալ», այլ պահի ազգային թատ¬ րոնը։ Հողվածագիրը շի անվանամ տնօրէնին, բայց ակներև Է, որ նրա հի շատակած «անձը», թատրոնի վերականգնմանը «ր ոլոր սրտե ուխտածս մեկը Հակոբ Վարդովյանն Է' «Թատրոն օսԱ անիե»-ի եռան դուն ղեկավարը։ Ինչո՞ւ հեղինակը շի տալքս Վաբդովյանի անունը։ Հա վան արար այն պատճա- սով, որ կապված Է եղել Վաբդովյանի թատերախմբի հետ։ Նա խուսափել Է իր բուն ստորագրությունը դնել հոդվածի տակ' մտածելով, որ «Թատրոն օս- մանի»-ի հբապարա կային պաշտպանությ ունը կարող Էր վերագրվել նրա տնօրենի հետ ունեցած անձնական մտերմության։ Այդպես կարող էր վարվել Պետրոս Դուրյտնը։ ճ։ մարիտ է, որ նա և Վարդովյանը, ինչպես ցույց է տալէս գրողի 1870-ի դեկտեմբերի 21-ի նամակը (տե՜ս սույն հրատարակությունը), ընդ- հարվել են։ Օայց դա վերաբերում է 1870 թվականի վերջերին, իսկ մինչև այդ նրանց հարաբերություններր եղել են մտերմական։ Դուրյանը դպրոցա¬ կան տարիներէդ Վւսրդով ո . >ի հանձնարարությամբ ֆրանսական թատրեր- գություններ էր թարգման ում։ 1869 թվականից նա «Թատրոն օսմանիե»-ում բեմադրել է տալէս իր հեղինակածներից, իսկ որոշ ժամանակ անց որպես դերասան մտնոսէ Է Վաբդովյանի թատերախումբը։ Իր հերթին Վարդովյանը ոշ միայն բեմադրոէմ Է «Վարդ և Շուշան»-ը, «Արտաշես աշխարհակալ»-ր, «Անկումն Արշակունի հարստության»-ր, и տանձն ում որոշ դերեր (Արտաշես), այլև այդ ներկայացումներէ աղդագրերում դրվատում Դուրյանի «վաովոուն գրիչն» ու «հանճարը օ։ Ուստի բնական է, որ Դուրյանը կարող էր հանդես գալ «Թատրոն օսմ անիե»-ի պաշտպանությամբ։ Երկրորդ. I860 — 71 թվականներին Դուրյանը աշխատակցել է «Օրա¬ գիր...» թերթին, ըստ որում (հիշենք կքսերճյանի պնդումը) հոդվաձներ է — *Հ)7 —