Էջ:Raffi, Collected works, vol. 5 (Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հատոր 5-րդ).djvu/133

Այս էջը հաստատված է

տեսնելով, կանգնում էր, և ինչպես մի հանցավոր, գլուխը քարշ գցած, նայում էր հատակին։ Նրա քարացած դեմքի վրա մի մկնակ անգամ չէր շարժվում, իսկ աչքերը կարծես սառել էին իրանց բույնի մեջ։ Առանց խղճալու չէր կարելի նայել այդ թշվառների վրա։ Զարմանալին այն էր, որ խուցերից շատերի մեջ վառարան չկար, իսկ անկողին ոչ մի տեղ չտեսանք։ Հենց այդ կետի վրա շեշտելով, վանահայրը արտահայտեց իր միաբանության բարձր առանձնահատկությունները՝ ասելով.

— Ձմեռվա ամենասաստիկ ցրտերի ժամանակ անգամ դրանք վառելու սովորություն չունեն, իսկ դրանց անկողինները իրանց զգեստն է լինում։ Իմ օրերում դրանք ավելի սովորեցին «գետնախշտի» կյանքին։

Վերջին խոսքերի մեջ նշմարվում էր վանահոր անմեղ պարծենկոտությունը, որ բխում էր նրա վերին աստիճանի խստակեցության զգացմունքից։

— Դրանք չե՞ն հիվանդանում,— հարցրեց Ասլանը։

— Խիստ հազիվ է պատահում, որ իմ միաբանները հիվանդանային կամ հիվանդությունից մեռնեին։ Մահը հասնում է նրանց այն ժամանակ, երբ իրանք խնդրում են և երբ պատրաստ են նրան ընդունելու։

Բայց մենք խուցերից մեկի մեջ գտանք մի հիվանդ։ Միայնակ, անխնամ պառկած էր նա սառն հատակի վրա և ծածկվել էր իր վերարկվի մեջ, խորին կերպով հառաչանքներ էր արձակում։ Ասլանը առաջարկեց բժշկական օգնություն մատուցանել։ Բայց վանահայրը արգելեց ասելով.

— Թող այդ տանջանքը ապաշխարություն լինի նրան...

Ի՞նչ հանցանք էր գործել, ինչո՞վ էր մեղավոր ողորմելին,- այդ մասին վանահայրը ոչինչ չասաց։

Վանքի զանազան շինվածքները տեսնելուց հետո, մտանք ժամատունը։ Այստեղ, տաճարի աջակողմյան խորանում, պահվում էին հին ձեռագիրները։ Խորանը այնքան մութն էր, որ վանահայրը իսկույն մոմ վառեց։ Մի պատուհանի մեջ, խառնաշփոթ կերպով միմյանց վրա ածած, փոշու և բորբոսի թանձրության տակ ծածկված գտանք մեր նախնյաց գրավոր վաստակները։ Այդ վայրենի անհոգությունը տեսնելով, Ասլանը այլևս չկարողացավ զսպել իր վրդովմունքը, ասաց.

_ Ես չեմ կարծում, որ Լանգթեմուրը այսպես անփույթ կերպով վարված լիներ հայոց գրքերի հետ։ Եթե ճիշտ է