Էջ:Raffi, Collected works, vol. 6 (Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հատոր 6-րդ).djvu/516

Այս էջը հաստատված է

Ջումշուդի հեռանալուց հետո երիտասարդ իշխանի վրանը ներս մտավ Մելիք֊Փարսադանյան Բալի զորապետը:

— Ինչո՞վ վերջացավ,— հարցրեց նրանից Շահումյանը։

— Նույնպես, ինչպես իր վերջին որոշումով մեզ հայտնեց հրամանատարը.— մելիք Ֆրանգյուլը պետք է իր մարդիկների հետ կռվե խանի հետ ուրիշ կողմից, առանձին, առանց մեր գունդերի մեջ խառնվելու: Բայց դուք իզուր վրդովվեցաք, Ստեփան։ Թորոս իշխանը մի հմուտ, պատերազմող մարդու բոլոր հատկություններն ունի, ի՞նչ պետք է արած, որ նա չափազանց բարեսիրտ է, ներող է, մեծահոգի է, չէ կարող մերժել մի մարդու, որ այս աստիճան խոնարհվում է և իր ոտքով նրա դուռն է դիմում, թողություն խնդրելու: Նա այնքան ազնիվ է, որ չէ կարողանում հավատալ, թե մարդիկ մինչև այն աստիճան կարող են ցած և անպատիվ լինել, որ այդ բոլորից հետո, դարձյալ մտածեն խաբել նրան։

— Այդ բարեսրտություն չէ, դա ամենապարզ միամտություն է, որը ներելի չէ մի մարդու, որ ամբողջ զորախումբի հրամանատար է, որ իր ձեռքի տակ գտնված յուրաքանչյուր զինվորի կլանքի համար պատասխանատու է։ Բարեսրտությունը պատերազմի ժամանակ մի սև փող չարժե։ Ես իմ քեռուն ավելի լավ եմ ճանաչում, քան թե դուք. նա, իրավ է, քաջ է, մեծահոգի է, լավ զորապետ է, բայց թույլ է։

— Եթե դուք այնտեղ մնայիք և տեսնեիք, թե ինչպես էր լաց լինում մելիք Ֆրանգյուլը, թե ինչպես էր աղաչում, պաղատում և մեր առջև թափում իր սրտի վշտերը, կարծում եմ, որ դուք էլ կխղճայիք նրա վրա։

— Երբեք։ Այսպիսիների լացը, արտասուքը անառակ կանանց արտասուքի նման է, որ ամեն րոպե պատրաստ է։ Նրանք անդադար անամոթ կերպով կդավաճանեն իրանց սիրողներին, բայց հենց որ բռնվեցան անհավատարմության մեջ, կսկսեն լաց լինել, արտասուք թափել, զղջալ և հավատարմության երդում տալ։ Իսկ երբ իրանց նպատակին հասան, բոլորը կմոռանան...

— Չէ կարելի այս աստիճան կասկածամիտ լինել։

— Տա աստված, որ ևս սխալված լինեմ, բայց ես համոզված եմ, որ իմ կասկածները անտեղի չեն։

Երկու երիտասարդ զորապետների վիճաբանությունը ընդհատեց թմբուկների ձայնը, որ լսելի եղավ բանակի մեջ։

— Այդ ի՞նչ ձայն է,— հարցրեց իշխան Շահումյանը։

— Պատրաստվելու հրաման է,— պատասխանեց Մելիք-Փարսադանյանը։ Թորոսը հրամայեց գիշերով արշավանք գործել, որ մինչև լույսը բացվելը հասնենք կռվի դաշտը։ — Մնաք բարյավ, ես գնում եմ իմ խումբը պատրաստելու։

Նա հեռացավ։

Իշխան Շահումյանը նույնպես դուրս եկավ իր վրանից և հրամայեց չվելու թմբուկը ածել։