ընկնի, պատրաստ եք իսկույն ոտնատակ տալ… գծուծ անասուններ…
Նրա հայհոյանքները բազմազան էին, բայց ուժ չկար մեջները, ոչ բարկություն և ոչ ատելություն դեպի այդ «գծուծ անասունները»։ Ընդհանրապես նրա խոսակցության տոնը շատ հանգիստ էր, բոլորովին չէր համապատասխանում ասածների մտքին և շատ աղքատ էր ձայնի ելևէջներից։
Բայց և այնպես դա ինձ վրա ավելի էր ազդում, քան մինչ այդ իմ լսած բոլոր հոռետեսական ճառերն ու կարդացած գրքերը։ Այդպես է, մեռնողի հոգեվարքը ավելի բնական է, ավելի ուժեղ ու ցնցող, քան մահվան ամենագեղարվեստական ու ամենաստույգ նկարագրությունը։
Ես վատ էի զգում, գուցե ավելի շուտ ցրտից, քան թե հարևանուհուս ճառերից։ Ես ակամայից մի ծանր ու երկար տնքոց արձակեցի ու ատամներս կրճտացրի։
Հենց նույն վայրկյանին երկու ձեռք փաթաթվեցին գլխովս, և ես լսեցի մի քաղցր ու մեղմ կարեկցությամբ հնչող ձայն։
— Հը, ի՞նչ պատահեց քեզ…
Ես պատրաստ էին ենթադրել, որ այդ հարցը տալիս է ինձ ոչ թե Նատաշան, որը մի րոպե առաջ բոլոր տղամարդկանց գարշելի արարածներ հայտարարեց ու այնքան հայհոյեց բոլորին, այլ մի ուրիշը, բայց նա նորից սկսեց խոսել և այս անգամ ավելի արագ ու շտապ-շտապ։
— Ի՞նչ կա, հը՞, հո չե՞ս մրսում. սառե՞լ ես… ա՛յ անպիտան, նստել ես ու լռել ինչպես բվեճ․ ինչո՞ւ չէիր ասում, որ մրսում ես։ Դե պառկիր գետնի վրա ու ձգվիր… ես էլ կպառկեմ։ Հա, այսպես, հիմա գրկիր ինձ, լավ գրկիր։ Տեսնո՞ւմ ես ինչ լավ է. հետո մեջք մեջքի կպառկենք, այսպես գիշերը կանցնի… Երևի գինու ես տվել գլուխդ… թե՞ տեղից դուրս են արել… Բան չկա…
Նա ինձ մխիթարում էր, սիրտ էր տալիս։
Օ՜, երիցս անգամ նզովյալ լինեմ ես։ Որպեսզի հեգնություն կյանքի կողմից։ Երևակայեցեք. այդ ժամանակ ես ամենալուրջ կերպով զբաղված էի մարդկության ապագայի խնդրով. ես երազում էի սոցիալական բարենորոգումների, քաղաքական հեղափոխությունների մասին․ տարբեր սատանայական իմաստուն գրքեր էի կարդում, որոնց մեջ հայտնած մտքերը, թվում էր, չեն կարողանում լավ ըմբռնել նույնիսկ իրենց հեղինակները… Ես պատրաստվում էի մի «խոշոր հասարակական ուժ» դառնալ, և ինձ թվում էր, որ մասամբ արդեն հասել եմ իմ նպատակին։
Եվ ինձ տաքացնում էր իր մարմնով պատիվը ծախած մի կին, մի անբախտ, ջարդված ու տրորված էակ, որը ո՛չ տեղ ունի կյանքում, և՛
