Էջ:Shirvanzade, Collection works, vol. 3.djvu/107

Այս էջը հաստատված է

— Այդ ի՞նչ է, պարոն թղթակից, գի՞րք եք լույս ընծայում,— ասաց Զարգարյանը հեգնաբար։

Հեղինակն շտապեց ձեռագիրն իր կողմը քաշել։

— Բարեկամ, խնայեցեք թուղթն ու թանաքը. բարեկամ, դուք գրող չեք, այլ մրող... Գործով զբաղվեցեք...

— Այդ ձեր խելքի բանը չի։

Սմբատը տվեց հեղինակին հիսուն ռուբլի։ Հեղինակը դրամը դրեց «Մահացյալ անմահների» մեջ, գլուխ տալով և, մի սպառնական թունալի հայացք ձգելով Զարգարյանի վրա, դուրս գնաց։

— Ինչո՞ւ տվեցիք,— ասաց հաշվապահը։

— Մարդ է, տերը նրա հետ, գուցե կարոտության մեջ է...

Զարգարյանը դառն հեգնությամբ ժպտաց։ Կարոտություն, ա՜խ պարոն Ալիմյան, դուք դեռ երիտասարդ եք, դուք դեռ չեք հասկանում, ինչ ասել է իսկական կարոտություն, այո՛, ներեցեք, չեք հասկանում։ Իսկական կարոտությունը դռնե-դուռ չի ընկնում, ձայն չի հանում, չի գոռում ու լալիս ուրիշների մոտ, այլ միայն զգում է, միայն տառապում։

Նրա ձայնը դողում էր, աչքերի մեջ երևում էր անսովոր փայլ. յոթ տարի էր նա ծառայում էր այս գրասենյակում, և ոչ ոք չգիտեր, որ աղքատը, բուն աղքատը հենց այդ մարդն է։ Ամսական քառասուն ռուբլով պահում էր վեց հոգուց բաղկացած մի ընտանիք — անդամալույծ եղբորը, նրա կնոջն ու աղջկանը և այրի քրոջը երկու զավակների հետ։ Եվ երբեք ոչ ոք այդ մարդուց չէր լսել գանգատ իր վիճակի դեմ։ Դա այն լռիկ ու համեստ հերոսներիցն էր, որոնք ուրիշների համար ուտում ու մաշում են իրենց սիրտը և հետո մի օր չքանում աշխարհի երեսից, առանց որևէ հետք թողնելու, բացի գուցե երախտագիտական զգացումից՝ երախտագետ բարերարվածների սրտերում։ Նրանք կյանքի տառապանքները կրում են լուռ ու մունջ, խեղդում են իրենց կոկորդում դառն արցունքները, վախենալով թունավորել մերձավորներին տված մի կտոր հացը։

Սակայն չքավորության լուծը, որ մինչև այժմ Զարգարյանը կրել էր անտրտունջ, այլևս սկսել էր դառնալ նրա համար