Էջ:The collected best works of Nicholas Marr, 1.djvu/122

Այս էջը հաստատված է
rǁ[n]ḓ→[n]d
վր. ber ‘ծեր’ *bad-i→մ. bad-i, հմ. չուվ.
vat-ə ‘ծեր’ հմ. «вет-х-ий»
լատ. vet-us (սեռ. հոլ. vet+er-is)
վր. pir ‘բերան’ մ. piḓ-i
վր. qar ‘եզ’ հին գրակ. qar մ. qoḓi
վր. q-mar ‘ամուսին’ (*qar-mar)
*qar↘*har→չուվ. arǁա. ār→
er ‘տղամարդ’, հմ. վր. erǁ
աբխ. ar ‘զորք’, ‘ժողովուրդ’ (մարդիկ),
‘մարդ’ — չուվ. zar ‘զորք’
monḓ-i
վր. si-zmar ‘երազ’ ճ. e-zmoḓ-a ←→ մ. i-zmoḓ-a
ḓǁdg
վր. mar-ḓven-eia ‘աջ ձեռք’ ճ. mar-dgwan-i, մ. mar-
dgwan-i
վր. kbil ‘ատամ’ մ., ճ. kibir-i
վր. tel ‘տարի’ *tar-i→tar-e/i (հայ)
վր. ϑa-φl ‘մեղր’ (←*ϑa-φal)
(հմ. ա. balǁ*pur, resp. *pul↘pыl
մ. ϑo-φur-i

§ 25. Անցողակիորեն ձեզ հաղորդած բոլոր հնչյունափոխությունները և հնչյունների փոխհարաբերությունները հետաքրքրություն են ներկայացնում լեզվի, այսինքն հաղորդակցման միջոցի մեջ, ոչ թե իբրև ֆիզիոլոգիական իրողություններ, այլ որպես հասարակական փոխհարաբերությունների ցուցանիշներ. այսպես, օրինակ, ձայնեղացման երեք աստիճանները՝ t→d→ϑ և այլն զարգացման երեք աստիճաններն են ժամանակի մեջ միևնույն տնտեսական կոլեկտիվում, հետագայում միևնույն դասակարգի մեջ, այնուհետև միևնույն ցեղական կազմավորումներում: Ճիշտ այդպես էլ անկումները և բարձրացումները մեկ տնտեսա-կոլեկտիվային, միայն հետագայում արյունակցական-ցեղային կազմավորման ծնունդ են, այդ պատճառով էլ vǁm↗p→b→φ ֆորմուլը մեզ դուրս չի բերում միևնույն