Էջ:Vahan Terian, Collection works, vol. 3.djvu/370

Այս էջը հաստատված է

մասնակցել էր ներքին գործերի մինիստր Վ. Կ. Պլեվեի դեմ կատարված մահափորձին, 1905-ի փետրվարի 4-ին ռումբ նետելով սպանեց Ս. Ա. Ռոմանովին։ «Մշակ»-ը փետրվարի 6-ին (№ 16) հաղորդել է. «Մոսկվա, 4 փետրվարի։ Այսօր չորրորդ ժամի սկզբին Կրեմլում Նիկոլսկի դռների մոտ սպանվեց մեծ իշխան Սերգի Ալեքսանդրովիչ կառքի մեջ գցված ռումբով։ Մեծ իշխանի մարմինը կտոր-կտոր եղավ»։

Ժողովրդի մեջ ասելիս են եղել. «От Сережки остались только ножки». Կալյաևը դատապարտվեց և սպանվեց 1905 թ. մայիսի 10-ին Շլիսսելբուրգում։ Թվում է խոսքը Տերյանի արխիվում պահպանված «Կոչ առ գիմնազուհիս կովկասյան (փորձված կուրսիստկայի խորհուրդները ռոժաներին)» բանաստեղծության մասին է։ Ահա մի հատված այդ բանաստեղծությունից.

Թե ուզում ես գնալ մարդու,
Սակայն մի քիչ ռոժա ես
Ահա քեզի շատ ձեռնտու
Միջոցներ... թե հոժար ես,—
Կավիճ-մավիճ, կամ պամադա
Թեև գովված են հիմիկ,
Բայց դոցանում չկա ֆայտա
Մի ժամ կըլնես գեղեցիկ։


12

Տպագրվում է ըստ ինքնագրի (ԳԱԹ, ՏՖ)։ Թվագրվում է ըստ բովանդակության։ Նամակը կիսատ է՝ սկզբի էջերը չեն պահպանվել։

1 Տե՛ս նախորդ նամակի 6-րդ ծանոթագրությունը։

2 Տե՛ս նախորդ նամակի 3-րդ ծանոթագրությունը։

3 Այս արտահայտությունը, ինչպես և № 11 նամակի «նրանց ինստիտուտից մի տղա կարող է ման գալ մինչև մարտի մեկը» արտահայտությունը հավանորեն կապված է որևէ անձնավորության կամ դեպքի հետ, որ հայտնի է եղել Տերյանին ու Օտարյանին։

13

Տպագրվում է ըստ ինքնագրի (ԳԱԹ, ՏՖ)։ Թվագրվում է ըստ բովանդակության։

1 Տե՛ս № 11 նամակի 3-րդ ծանոթագրությունը։

2 Խոսքը Սոնա (նաև Սոֆյա) Գալաջյանի մասին է։ Բերնի համալսարանի ուսանողուհի, հետագա տարիներին բժշկուհի: Արել է նաև գրական փորձեր (տե՛ս, օրինակ, «Մուրճ», 1906, № 11—12, էջ 6, «Նոր օր»)։ Տերյանի եղբայր Արամ Տեր-Գրիգորյանը հուշերում պատմում է, որ Թիֆլիսում Սոնա Գալաջյանը Տերյանի հետ պարապել է թվաբանություն և աշխարհագրություն (Տերյանը նախապատրաստվում էր Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանի ընդունելության քննություններին)։

3 Լազարյան ճեմարանի շուրջ 400 աշակերտներից կեսը գիշերօթիկ էր, կեսը՝ երթևեկ: Գիշերօթիկների մեծամասնությունը գյուղացիներ էին՝ եկած