անիկա փոքրիկ աղջիկն էր Սեբաստիայի յայտնի վաճառական Աւետիս Շահինեանի։ Նախապէս կը ճանչնայի զինքը, սիրուն և առողջ կազմուածքով օրիորդ մըն էր, լռակեաց և ամչկոտ։ Անիկա քանի անդամներ խնդրեր էր, որ մէր տեղը յայտնեն իրեն, որովհետև կուզէր գալ և մեզ միանալ։ Անոր եօթը եղբայրները տարած էին և սպաննած, և փոքրիկ օրիորդր վրէժով վառուած էր։
Ընկերները կը պատրաստուին մեզ մօտ գալ, գիշերը կը պատահին դէվրիէին[1] և կը բաժնուին երկու մասի։ Օրիորդ Շահինեանը վեց ընկերներով կապատսանին Դարպու Պօղազի քարայրին մէջ. կը ծարաւին և իրենցմէ երկուքը կերթան ջուր բերելու. այդ միջոցին կառավարութեան ժանտարմաները կը տեսնեն զիրենք ու կռիւը կըսկսի այդ երկուքին հետ։ Օրիորդը մաուզէր ատրճանակը կառնէ և տղոցմէն առաջ կը թռի կերթայ կռիւի բռնուած ընկերներուն օգնութեան։ Հանում Շահինեանը, որ մազերը կտրած և տղամարդու հագուստներ հագած էր, դիրք կը բռնէ առուին մէջ և մինչև ծունկերը ջուրին մէջ ընկղմած՝ կըսկսի կրակել։ Կռիւը կը տևէ երկու ժամ, մինչև որ օրիորդը հինգ տեղէ զարնուելով՝ կիյնայ անշնչացած միւս ընկերներուն հետ, որոնցմէ երկուքը Սանասարեանի աշակերտներ էին. երրորդն էր Քրիստոստուր, քաջ և գործունեայ դաշնակցական մը, որ հակառակ թիւրք կառավարութեան սարսափելի ճնշումներուն և յառաջ բերած սոսկումին, իր ընկերոջը՝ Արութջանին հետ չէին յանձնած ոչ մէկ զէնք և ոչ մէկ փամփուշտ։ Այդ խումբէն կազատիւն Խաչատուր Կրտոտեանը՝ Սանասարեանի սան և Սեբաստիոյ Կենտրոնական վարժարանի տեսուչ և ուրիշ՝ Սանասարեանի աշակերտ մը։
Ոստիկանները, որ 40 ձիաւորներու խումբ մըն էին, կռուէն ետքը կու գան և դիակները կը կողոպտեն. կը գտնեն 200 ոսկի, որուն 100-ը կը գտնեն Հանումին քովէն և այդ առթիւ կը հասկնան, որ անիկա աղջիկ էր։ Հանում Շահինեան իր տունէն վերցուցած էր 100 ոսկին, իսկ մնացեալ 100 իրանց յանձնած էր Կէօզիւդեան անունով 17 տարեկան պատանի մը, որպէսզի մեր խումբին հասցնեն իր նուէրը։ Այս դէպքը պատահեցաւ յուլիս 13-ին։
Անջատուած խումբը, Արութջանը և ընկերը հասեր էին Թէճէրի հիւսիս֊արևելեան կողմը գտնուած քիւրդ գիւղ մը։ Հազիւ թէ լոյսը բացուած էր, այդ կողմէն լսեցինք հրացանաձգութիւն. հետաքրքրուեցանք. հոն կային քիւրդ փախստականներ և կարծեցինք, որ անոնց հետ էր կռիւը:
- ↑ Պատրուլ։
