մասին, և անիկա մեծ ժողովրդականութիւն կը վայելէր. կը գովէին իր ազնւութիւնը ու շատ կը սիրէին զինքը։ Իր նիւթական կարողութիւններն ալ բաւական ընդարձակ էին, իր տունը կահաւորուած և զարդարուած էր քաղաքի տան պէս մաքուր և ճաշակաւոր կարասիներով։
Վ․․․ նախ կարծեց, թէ մենք թշնամիներ ենք. Վասիլը զինքը անձամբ կը ճանչնար, ինքզինքը յայտնեց, բայց մարդը տակաւին կը տատամսէր. առաջարկեցինք առանձնանալ իրեն հետ ու երբ սենեակը գացինք, յայտնեցի իմ ով ըլլալս։ Եկաւ, համբուրեց ճակատս, աչքերէն արցունք դուրս թռաւ։ Հրամայեց, որ մեր ընկերներուն տեղ պատրաստեն գիւղին մէջ, հոգ տանեն անոնց հանգստութեանը ու զանոնք տեղաւորելէ ետքը նստեցանք սեղան։ Կերանք, խմեցինք ու միանգամայն խօսեցանք հայերու կրած սարսափներու, յունաց քաղաքականութեան և այլնի մասին։
— Մենք անպայման դաշնակից ենք համաձայնութեան պետութիւներուն. հակառակ պարագային ես կը թքնեմ իրենց վրայ․․․ Թիւրքերու հետ ըլլա՜լ․․․ և ես կըսեմ այն ատեն՝ ես այլևս յոյն չեմ։
Պատմեցինք մեր նպատակը, մեր բռնելիք ընթացքը, մեր ընդհանուր ծրագիրը։
— Պատրաստ եմ, ըսաւ, ամեն կերպ ձեզ աջակցելու։
Առաջարկեց դրամով գնել նաւ մը, ոչ թէ բռնի գրաւել, և երբ ըսինք, թէ դրամ չունինք.
— Հոգ մի ընէք, ես իմ միջոցներովս կը հոգամ, ըսաւ։
Վ․․․ յայտնեց նաև, որ այդ կողմերը կայ յոյն խմբապետ մը, Իսթիլ, երկու հայ ընկերներով։ Այդ յոյն խմբապետը 4—500 տուն հայ պահած էր, յոյներուն խստիւ պատուիրած էր լաւ վարուել հայերու հետ և ամեն կերպով օժանդակել։ Հետաքրքրուեցանք և ուզեցինք իրենց ծանօթանալ. Վ․․․ լուր ղրկեց իրենց ու Իսթիլ եկաւ իր հայ ընկերներով և օգնականով։ Երկուքը զինուած էին տաճկական նոր ձևի հրացաններով[1], մէկը՝ մարթինիով և ունէր նաև սուր մը արծաթազարդ երախակալով. ասոնցմէ զատ ունէին հրացան մը։ Իսթիլ յաղթանդամ, 40—45 տարեկան անձ մըն էր. ծանօթացանք և համբուրուեցանք. իր օգնականը յոյն երիտասարդ մըն էր՝ բարձրահասակ, գեղադէմ. կըսէին, թէ լաւ հրացանաձիգ է։
Խմբապետին վստահութիւնը կը վայլեէր հայ մը, մարզուանցի Կարապետ, որ Պաֆըայի կողմերը մեծ գործեր կատարած էր. անիկա
- ↑ Յունական հրացան: